Ushbu taxminlarga asoslanib har xil gazlarning aralashmadagi umumiy bosimga qoʻshgan hissasini hisoblashimiz mumkin. Aralashmadagi alohida bir gazning bosimi uning parsial bosimi deb ataladi. Gazning parsial bosimini keyingi qismda tushuntiriladigan ideal gaz qonuni yordamida, shuningdek, Daltonning parsial bosimlar qonunidan foydalanib topish mumkin. - gazlarning parsial bosimini hisoblash
- Aytaylik, bizda H2(�)H2(g)start text, H, end text, start subscript, 2, end subscript, left parenthesis, g, right parenthesis va O2(�)O2(g)start text, O, end text, start subscript, 2, end subscript, left parenthesis, g, right parenthesis dan iborat gazlar aralashmasi bor boʻlsin. Aralashma tarkibida 6,7 mol6,7mol6, comma, 7, start text, m, o, l, end text vodorod va 3,3 mol3,3mol3, comma, 3, start text, m, o, l, end text kislorod bor. Aralashmaning umumiy bosimi harorat 273 K273K273, start text, K, end text boʻlganda 300 L300L300, start text, L, end text idishda 0,75 atm0,75atm0, comma, 75, start text, a, t, m, end text ga teng boʻlsin.
Vodorod gazining aralashmadagi parsial bosimi uning umumiy bosimga qoʻshgan hissasidir. Demak, ideal gazlarda gaz molekulalari aralashmaning boshqa gazlari bilan taʼsirlashmasa, vodorodning parsial bosimi idishda boshqa gazlar bor boʻlganda ham yoʻq boʻlganda ham bir xil boʻladi. Shuning uchun aralashmadagi vodorod gazining parsial bosimini (PH2PH2start text, P, end text, start subscript, start text, H, end text, start subscript, 2, end subscript, end subscript) aniqlashda kislorod gazini butunlay eʼtiborsiz qoldirgan holda ideal gaz qonunidan foydalanib topishimiz mumkin: Vodorod gazining aralashmadagi parsial bosimi uning umumiy bosimga qoʻshgan hissasidir. Demak, ideal gazlarda gaz molekulalari aralashmaning boshqa gazlari bilan taʼsirlashmasa, vodorodning parsial bosimi idishda boshqa gazlar bor boʻlganda ham yoʻq boʻlganda ham bir xil boʻladi. Shuning uchun aralashmadagi vodorod gazining parsial bosimini (PH2PH2start text, P, end text, start subscript, start text, H, end text, start subscript, 2, end subscript, end subscript) aniqlashda kislorod gazini butunlay eʼtiborsiz qoldirgan holda ideal gaz qonunidan foydalanib topishimiz mumkin: - Bizda hajmi 24,0 �24,0 l24, comma, 0, space, l, bosimi 2,00 atm2,00atm2, comma, 00, start text, a, t, m, end text ga teng, ichida azot gazi boʻlgan bitta idish, hajmi 12,0 �12,0 l12, comma, 0, space, l bosimi 2,00 atm2,00atm2, comma, 00, start text, a, t, m, end text ga teng boʻlgan kislorodli boshqa idish bor. Ikkala idishdagi gazning harorati ham 273 K273K273, start text, K, end text ga teng.
- Agar ikkala idishdagi gazlar 10,0 �10,0 l10, comma, 0, space, l li idishga solib aralashtirilsa, hosil boʻlgan aralashmadagi azot va kislorod gazlarining parsial bosimlari qanchaga teng boʻladi? Umumiy bosim qanday boʻladi?
- Aralashmaning bir qismi bo'lgan har bir gazning qisman bosimi, agar u bir xil haroratda aralashmaning butun hajmini egallagan bo'lsa, bu gazning bir xil massasidan hosil bo'ladigan bosimdir.
- Tabiat va texnologiyada biz ko'pincha faqat bitta toza gaz bilan emas, balki bir nechta gazlar aralashmasi bilan ham ishlaymiz. Masalan, havo azot, kislorod, argon, karbonat angidrid va boshqa gazlarning aralashmasidir. Gazlar aralashmasining bosimi nimaga bog'liq?
Do'stlaringiz bilan baham: |
