Ihyou ulumid-din

www.ziyouz.com kutubxonasi 46
yerlarda hadis aytganlar. Har bir shaharning olimi bor. Binobarin, Rasululloh (sollallohu
alayhi vasallam): «Ummatimning ixtilofi rahmatdir», deganlar.74 Siz bilan ketishga ham
yo‘l yo‘q. Rasululloh (sollallohu alayhi vasallam): «Agar bilsalar, Madina ular uchun
yaxshidir», deganlar.75 Va yana: «Bosqon temirning zangini ketkizganidek, Madina ham
odamlar gunohini ketkizadi», deganlar.76 Mana, sizning dinorlaringiz, shundayligicha
turibdi, xohlang oling, xohlang olmang. Siz bergan narsangiz evaziga Madinadan
ajrashni taklif qilyapsiz. Lekin men butun dunyoni Madinaga almashtirmayman», dedilar.
Imom Molikning dunyodagi zuhdlari mana shunday edi. Turli tomondan kelgan molkmulklarni
yaxshilik yo‘lida tarqatib yuborar edilar. U kishining saxovatpeshaliklari
dunyoga muhabbatlari ozligi va zuhdlari yuksakligiga dalolat qiladi. Zohidlik mol-mulkni
yo‘q qilish emas, balki unga muhabbat qo‘yishdan forig‘ bo‘lishdir. Inchinun, Sulaymon
(a.s.) ham o‘z mulkida zohidlardan edilar. Imom Molik dunyoni xaqir sanaganlar. Imom
Shofe’iy (r.a.) aytadilar: «Men Imom Molikning eshiklarida Xurosonning zotdor, chopqir
otini va Misrning chiroyli xachirini ko‘rdim. Shunda Imom Molikka: «Muncha chiroyli»,
dedim. U kishi: «U senga mendan hadya bo‘lsin, ey Abu Abdulloh», dedilar. Men:
«O‘zingizga qolsin, kerakli ulov», dedim. Shunda u kishi: «Men Allohning payg‘ambari
(sollallohu alayhi vasallam) yotgan tuproqni ulov tuyoqlari bilan bosishga Alloh taolodan
uyalaman», dedilar»
74. Hadis.
75. Muttafaqun alayh.
76. Muttafaqun alayh.
U kishining saxovatlariga nazar tashla, zero, Madinaning tuprog‘ini e’zozlaganlaridan
mollarini birdan hadya qilib yubordilar.
Ilmlari bilan Alloh taolo rizosini iroda qilganlari va dunyoni haqir sanaganlariga quyidagi
rivoyat dalolat qiladi. U kishi aytadilar: «Men Horun ar-Rashid huzuriga kirsam, u: «Ey
Abu Abdulloh, biznikiga tez-tez kelib turing, farzandlarimiz sizdan «Muvatto»ni eshitib
turishsin», dedi. Men: «Mavloyimiz Amirul mo‘mininni Alloh taolo aziz qilsin. Bu ilm (asli)
sizlardan (ya’ni, qurashiylardan) tarqalgan. Agar sizlar uni e’zozlasangiz, u aziz bo‘ladi,
agar uni xorlasangiz, xor bo‘ladi. Ilmning huzuriga kelinadi, ammo ilm birovning
huzuriga bormaydi», dedim. Shunda Xalifa: «To‘g‘ri so‘zladingiz», dedi va farzandlariga:
«Masjidga chiqinglar, odamlar bilan birga (Imom Molikning darsini) eshitinglar», deb
buyurdi».