Ii b o b m a r k e t in g t a m o y IL l a r I, vazifalari, fu n k siy a L a r I va

Bu vaziyatda narhlami ko’tarish orqali, talabni qisqartirishga qaratilgan 
rag’batlantirishlar, servisni pasaytirish va boshqa choralar yordamida haddan 
tashqari yuqori bo’lgan talabni kamaytirishga harakat qilinadi. Bu vaziyatda 
marketingning maqsadi — talabni butunlay yo’q qilish emas, balki faqatgina 
uning darajasini pasaytirishdan iborat.
8. 
Noratsional talab. Tovaiga bo’lgan talabga qarshi harakat qilish, sog’liqqa 
zarar yetkazuvchi tovarlarga talabni kamaytirish aniq maqsadli harakatlami 
talab qiladi. Buning uchun sigaretlar, spirtli ichimliklaming tarqalishiga qarshi 
turli tadbirlar o’tkaziladi. Marketing vazifasi mahsulot zarari to’g’risida 
ma’lumotlar tarqatish, narhlami ko’tarish va tovarlarga egalik qilishni cheklashlar 
orqali, iste’molchilami o’z odatlaridan voz kechishga ishontirish.
Shunday qilib, talabning 8 holatiga to’xtalib o’tdik. Mana shu holatlaming 
har biriga to’g’ri keladigan marketing turlari mavjuddir.
Konversion m arketing — salbiy talabni bosib o’tishga yordam beradi, ya’ni 
yo’q joyda talabni vujudga keltiradi, bunga ishontirish va tovar to’g’risidagi 
yolg’on ma’lumotlami inkor etish orqali erishiladi. Masalan, urushdan keyingi 
yillarda sotuvda, sanoatda ishlab chiqilgan mayonez paydo bo’ldi. Xaridorlar 
buni tezda qabul qilmadilar. Faqatgina reklama vositasi bilangina mahsulotga 
talab vujudga keltirildi va taklif muvozanatlashtirildi.
R ag’batlantiruvchi m arketing — talabni uyg’otadi, tovarlar xaridorni 
qiziqtirmasa va bugungi kunda o’z qiymatini yo’qotgan bo’lsa, tovarlar noto’g’ri 
joylashtirilgan bo’lsa va boshqa bir necha hollarda talab mavjud bo’lmasligi mumkin. 
Bunday sharoitda rag’batlantiruvchi marketingning maqsadi iste’molchi bilan