Ii bob. Hozirgi bosqichda frantsiyaning tashqi dunyoda ishtiroki

Mavzuning maqsadi- Fransiya ikkinchi jahon urushi kelib chiqish sabablari va ularning jamiyat rivojlanishidagi roli,asosiy ko’rsatkichlar va ularning iqtisodiy mohiyati haqida tushunchaga ega boʻlish va ular haqida umumiy xulosa chiqarish.
Mavzuni oʻrganish vazifalari:
-Mavzuga oid pedagogik va metodik adabiyotlarni o’rganish va tahlil qilish;
- Mavzuga oid pedagogik va metodik adabiyotlarni tahlil qilish;
- Urushning kelib chiqish sabablari va uning asosiy omillarini tahlil qilishda qo’llaniladigan asosiy ko’rsatkichlar va ularning moliyaviy – iqtisodiy nazariyasini rolini aniqlash.
Kurs ishi оb’еkti: Ikkinchi jahon urushi arafasida Fransiya va ularning iqtisodiy jihatlari bilаn tаnishtirish jаrаyоni
Kurs ishi prеdmеti:Fransiya ikkinchi jahon urushi arafasidagi yillarida munosabatlarining mohiyati va ularning natijalari bilаn tаnishtirish kо’nikmаlаri.
Kurs ishining аmаliy аhаmiyаti.Kurs ishi jаrаyоnidа ilgаri surilgаn fikrlаrdаn, yоndаshuvlаrdаn hаmdа sаmаrаdоrligini tа’minlоvchi Kurs ishi nаtijаlаridаn jahon tarixi fаnlаr bо‘yichа mа’ruzаlаr tаyyоrlаsh,qо‘llаnmаlаr yаrаtish, shuningdеk mеtоdik tаvsiyаnоmаlаr yаrаtishdа,ish tаjribаlаrini оmmаlаshtirishdа sаmаrаli fоydаlаnishgа xizmаt qilаdi.
Kurs ishi ishining tаrkibiy tuzilishi vа hаjmi:ish kirish,ikkita bob,yettita reja umumiy xulоsаlаr, fоydаlаnilgаn аdаbiyоtlаr rо‘yxаtidаn ibоrаt.


1 BOB. FRANTSIYANING TASHQI SIYOSATI
1. 1 Frantsiya va Yevropa qurilishi.
Fransiyadagi fevral inqilobi qadimgi tarix va madaniyatga ega bo’lgan G‘arbiy Yevropa davlatidagi ko’p sonli inqiloblardan biridir. Bu mamlakat tarixidagi inqiloblar eng yorqin sahifalardan edi. Ularda fransuz jamiyatining turli qatlamlari vakillari: monarxistlar va respublikachilardan tortib ustaxona ishchilari va dehqonlarigacha qatnashdilar. Ushbu inqiloblarda asosiy rolni asta-sekin 1848 yil inqilobida o’zini e'lon qilgan yangi paydo bo’lgan proletariat o’ynay boshladi.
Frantsiya tarixi har doim barcha davrlarning tarixchilarini o’ziga jalb qilgan, chunki bu mamlakat G'arbiy Evropa ishlarida katta rol o’ynagan. U Frantsiya tarixi haqida qadimgi yunonlar (Gerodot) va rimliklardan boshlab, bu mamlakat tarixining zamonaviy tadqiqotchilari bilan yakunlangan.
V XX asr. Birinchi jahon urushi (1914 - 1918) tugaganidan keyin Frantsiya G'arbiy Evropaning etakchi davlatlaridan biri bo’lib qolmoqda, Angliya va Rossiya bilan birgalikda g'olib bo’ldi.²
Ikkinchi jahon urushidan oldingi davrda Fransiya hukumati Buyuk Britaniya va AQSH hukumatlari bilan birgalikda fashistlar Germaniyasining agressiv siyosatini qo’llab-quvvatladi. Bu nemis fashistlarining Avstriya va Chexoslovakiyani bosib olishiga to’sqinlik qilmadi va shu tariqa Ikkinchi Jahon urushining boshlanishiga hissa qo’shdi. 1939 yilda Germaniyadan keyin Napala na souznitsu Frantsiya - Polsha, frantsuz xalqining g'azabi hukumatni Germaniyaga urush e'lon qilishga majbur qildi. Ammo bu "g'alati urush" edi. Frantsiya harbiy qo’mondonligi Gitler bilan jang qilmoqchi emas edi va 1940 yil may oyida Gitler qoʻshinlari Fransiyaga bostirib kirdi, reaktsion Fransiya hukumati Parijni taslim qildi va fashistik bosqinchilarga taslim boʻldi. Ammo 1944 yil oxirida. SSSR va uning ittifoqchilarining Gitler Germaniyasi ustidan qozongan g‘alabalaridan ruhlangan frantsuz vatanparvarlari, Angliya-Amerika qo’shinlari yordamida ular o’z mamlakatlarini nemis bosqinchilaridan ozod qildilar. Frantsiya ishtirok etgan ko’plab harbiy to’qnashuvlar hali ham mavjud edi. Bir necha yillar davomida fransuz imperialistlari isyonchi Vetnamga qarshi urush olib bordilar. 7 yil davomida xalqi mustaqillik talab qilgan Jazoirda katta urush bo’ldi. 1956 yilda Frantsiya Buyuk Britaniya va Isroil bilan birgalikda Misrga qurolli intervensiya boshladi. Ammo Misrni ko’plab tinchliksevar davlatlar (shu jumladan SSSR) qo’llab-quvvatladi. 1961 yilda Frantsiyada Yashirin Qurolli Tashkilot (OAS) o’z faoliyatini kuchaytirdi. Mamlakatda fashizm xavfi bor edi, ammo hukumat bu qiyin vaziyatni hal qilishga muvaffaq bo’ldi. Bir necha yillar davomida fransuz imperialistlari isyonchi Vetnamga qarshi urush olib bordilar. 7 yil davomida xalqi mustaqillik talab qilgan Jazoirda katta urush bo’ldi. 1956 yilda Frantsiya Buyuk Britaniya va Isroil bilan birgalikda Misrga qurolli intervensiya boshladi. Ammo Misrni ko’plab tinchliksevar davlatlar (shu jumladan SSSR) qo’llab-quvvatladi.³
1961 yilda Frantsiyada Yashirin Qurolli Tashkilot (OAS) o’z faoliyatini kuchaytirdi. Mamlakatda fashizm xavfi bor edi, ammo hukumat bu qiyin vaziyatni hal qilishga muvaffaq bo’ldi. Bir necha yillar davomida fransuz imperialistlari isyonchi Vetnamga qarshi urush olib bordilar. 7 yil davomida xalqi mustaqillik talab qilgan Jazoirda katta urush bo’ldi. 1956 yilda Frantsiya Buyuk Britaniya va Isroil bilan birgalikda Misrga qurolli intervensiya boshladi. Ammo Misrni ko’plab tinchliksevar davlatlar (shu jumladan SSSR) qo’llab-quvvatladi. 1961 yilda Frantsiyada Yashirin Qurolli Tashkilot (OAS) o’z faoliyatini kuchaytirdi. Mamlakatda fashizm xavfi bor edi, ammo hukumat bu qiyin vaziyatni hal qilishga muvaffaq bo’ldi. Frantsiyada Yashirin Qurolli Tashkilot (OAS) o’z faoliyatini kuchaytirdi. Mamlakatda fashizm xavfi bor edi, ammo hukumat bu qiyin vaziyatni hal qilishga muvaffaq bo’ldi. Frantsiyada Yashirin Qurolli Tashkilot (OAS) o’z faoliyatini kuchaytirdi. Mamlakatda fashizm xavfi bor edi, ammo hukumat bu qiyin vaziyatni hal qilishga muvaffaq bo’ldi.
Ikkinchi jahon urushi (1939-1945) dastlab Fransiya uchun nemis-fashistik istiloga aylandi. Biroq, 1942 yildan beri Qarshilik harakati mamlakat hududida ham, uning tashqarisida ham kengaya boshladi. Uni surgunda Fransiyaning atoqli harbiy, siyosiy va davlat arbobi general Sharl de Goll (1890-1970) tashkil qilgan. Gitlerga qarshi koalitsiya a'zolari - SSSR, Angliya va AQSh bilan birgalikda mamlakat ushbu urushda g'alaba qozondi. 1958 yilda General de Goll Fransiyada hozirgi kungacha mavjud boʻlgan yangi siyosiy rejim – Beshinchi Respublikaga asos soldi va uning birinchi prezidenti etib saylandi. Frantsiyada respublika prezidenti asosan tashqi siyosat masalalari bilan shug'ullanadi. Ijroiya rahbari sifatida u hukumatni boshqaradigan bosh vazirni tayinlaydi. Vazirlar Mahkamasi ichki siyosatni ishlab chiqadi. Qonun chiqaruvchi hokimiyatni ikki palatali parlament amalga oshiradi. Yuqori palata senat, quyi palata milliy assambleya deb ataladi.
Frantsiya, charchagan, ammo birinchi jahon urushida g'alaba qozongan, 1940 yilda Gitler Germaniyasidan mag'lubiyatga uchragan, ammo 1945 yilda ittifoqchilarning g'alabasiga qo’shilib, o’z suverenitetini tiklagan, boshqa davlatlar bilan birgalikda millatchilik natijasida yuzaga kelgan fojiali mojarolarga chek qo’yish kerakligini anglagan. Shuningdek, u 20-asrning ikkinchi yarmida u endi buyuk kuch rolini yakka o’zi o’ynashga mo’ljallanmaganligini tushundi. Dekolonizatsiya bilan bog'liq yo’qotishlar fonida, 1956 yilda suvayshdagi frantsuz-ingliz ekspeditsiyasi tugagan Amerika-sovet vetosi bu borada so’nggi somon bo’ldi. Va Agar Buyuk Britaniya Qo’shma Shtatlar bilan "maxsus munosabatlarni" mustahkamlash orqali o’z kuchining pasayishiga qarshi turishga harakat qilgan bo’lsa, Frantsiya Germaniya bilan yarashishiga asoslangan Yevropa qurilishi bilan qandaydir tarzda bog'lashni davom ettirdi, dunyoda o’z ta'sirini kuchaytirish rejalari. Qisman e'tiqodlardan, qisman pragmatik mulohazalardan kelib chiqqan holda, respublikaning v davrida ketma-ket bo’lgan beshta prezident va yigirma etti hukumat bu istakni siyosatning asosiga aylantirdi va shu bilan avvalgilarining ahdlarini bajardi. Shu sababli, 2000 yilning ikkinchi yarmida Frantsiyaning Yevropa Ittifoqiga raisligi katta umidlarni keltirib chiqargani va Nitstsa shartnomasi imzolangandan so’ng, 2004 yil oxiriga kelib siyosiy Yevropa qurilishiga qo’shgan hissasi qanday bo’lishini tushunish uchun barcha ko’zlar yana Frantsiyaga murojaat qilgani ajablanarli emas. ⁴
Uinston Cherchillning Tsyurixdagi 1946 yil 19 sentyabrda Yevropa Qo’shma Shtatlarini tashkil etishga chaqirgan nutqiga befarq qolmasdan va uning bir qator taniqli arboblari Gaaga Kongressida qatnashganligi sababli, Frantsiya ikkinchi jahon urushi tugaganidan so’ng darhol Yevropa Kengashini tashkil etishda ishtirok etdi, shuningdek iqtisodiy hamkorlik Tashkilotining tashkil etilishiga hissa qo’shdi. rivojlanish (OECD), G'arbiy Yevropa Ittifoqi (zes), Shimoliy Atlantika shartnomasi tashkiloti (NATO) va keyinchalik Yevropada xavfsizlik va hamkorlik tashkiloti (EXHT). Shu bilan birga, hukumatlararo tashkilotlarning qat'iyatliligidan hafsalasi pir bo’lgan va sovuq urush yoqasida nemis sanoat salohiyatini tiklash va Germaniyani qayta qurollantirmoqchi bo’lgan amerikaliklar tomonidan bosim ostida bo’lgan Frantsiya, nihoyat, Jan Monnet tashabbusi bilan Yevropa qurilishini boshlash uchun Versal shartnomasi ruhidan voz kechdi. Yevropa qurilishining haqiqiy manifesti 1950 yil 9 mayda Fransiya tashqi ishlar vaziri Robert Shumanning Deklaratsiyasi bo’ldi, uning birinchi laboratoriyasi esa Yevropa ko’mir va po’lat birlashmasi (EOUS) bo’ldi. Biroq, Koreya urushi tufayli harbiy hamkorlik sohasiga muddatidan oldin ko’chirilgan, Yevropa mudofaa hamjamiyatini (EOS) tashkil etish loyihasida ifodalangan millatlararo va hukumatlararo printsiplarning birlashishi 1954 yilda Frantsiya parlamenti tomonidan rad etilgan. Shu munosabat bilan integratsiya jarayoni birinchi navbatda 1957 yilda Yevropa iqtisodiy hamjamiyati (EEC) va Yevropa atom energiyasi hamjamiyatini (Evratom) tashkil etgan Rim shartnomalari imzolangandan so’ng iqtisodiy hamkorlik masalalariga e'tibor qaratdi.
Shunday qilib, umumiy bozor doirasida Yevropa qurilishi usuli millatlararo va hukumatlararo printsiplarning misli ko’rilmagan sintezi sifatida paydo bo’ldi. Ushbu tamoyillarning o’zaro kirib borishini ta'minlash uchun mo’ljallangan ikki turdagi institutlar-komissiya, EOUNING yuqori organi funktsiyasining merosxo’rlari va bir tomondan Yevropa jamoalari sudi va Vazirlar Kengashi, ularning qarorlarini oldindan tayyorlash doimiy vakillar qo’mitasi tomonidan ta'minlandi (KOREPER), boshqa tomondan, ushbu tizim keyinchalik parlament tomonidan siyosiy jihatdan kuchaytirildi Strasburgda, shuningdek, Yevropa kengashi tomonidan to’ldirilgan. Ushbu institutlar umumYevropa huquqiy normalariga asoslanib, bojxona Ittifoqi, qishloq xo’jaligi, transport va tashqi savdo kabi sohalarda yagona jamoat siyosatini ishlab chiqishni boshladilar. Bu, 1972 yilda a'zo davlatlar doirasining birinchi kengayishidan oldingi davr haqida gapirganda, ba'zan texnokratik deb ataladigan, ammo hozirgi kungacha butun Yevropa binosining asosi bo’lgan oltita ta'sischi davlatdan iborat Yevropaning yaratilishiga olib keldi. Daniya, Irlandiya va Buyuk Britaniya uchun jamoalarning ochilishi institutsional islohotlar bilan birga bo’lmaganligi sababli, 1986 yilda yagona Yevropa akti umumYevropa uslubiga yangi turtki berib, unga erishish maqsadi va vositalarini belgilab berguniga qadar, keyingi uzoq vaqt davomida mavjud tuzilma konservatizm izini qoldirdi.
Frantsiya Respublikasi prezidenti Fransua Mitteran va Germaniya kansleri Helmut Kol tomonidan qo’llab - quvvatlangan komissiya raisi Jak Delorning tashabbusi bilan Yevropa integratsiyasi 1992 yil oxiriga qadar EECGA a'zo davlatlar ichida yagona ichki bozorni yaratish to’g'risida qaror qabul qilinishi bilan yangi bosqichga ko’tarildi. Ushbu maqsadga erishish Kengashda malakali ko’pchilikning imkoniyatlarini kengaytiradigan va parlamentning rolini oshiradigan qarorlarni qabul qilish islohoti bilan birga keldi, shu bilan birga yangi shartnoma Yevropa Kengashining roziligi bilan davlat yoki hukumat rahbarlarini, shuningdek komissiya raisini o’z ichiga oladi., a'zo davlatlarning tashqi siyosat sohasidagi hamkorligi va ularning parlamentdagi ishtiroki uchun rasmiy maqom siyosiy ittifoqqa yo’llarni zudlik bilan izlash.
Siyosiy Yevropaga uzoq yo’l⁵
Umumiy bozorni erkin savdo zonasiga aylantirishga qaratilgan Britaniya tashabbusiga qarshi chiqqan general De Goll 1958 yilda Fransiyaning Rim shartnomalariga qo’shilishi haqida e'lon qildi. Shu bilan birga, u komissiyaning umumiy qishloq xo’jaligi siyosatini moliyaviy tartibga solish bo’yicha takliflarini rad etib, ushbu hujjatlarga xos bo’lgan millatlararo xarakterni engish yo’llarini izlashni to’xtatmadi. Bu 1965 yilda "bo’sh stul" inqirozi paydo bo’lishiga sabab bo’ldi, bu bir yildan so’ng "Lyuksemburg kompromissi"ishlab chiqilishi bilan yakunlandi. Shartnomalarga o’zgartirish kiritmasdan, ushbu kelishuv ma'lum bir a'zo davlatga o’zlarining o’ta muhim manfaatlariga murojaat qilishlariga imkon beradi, natijada qaror bir ovozdan qabul qilinadi. Shu bilan birga, hukumatlararo asosda general De Goll siyosiy ittifoq tuzishga intilgan. Ammo uning buyuk Britaniya va NATO nomzodini rad etishi, kansler Adenauer bilan birinchi "Franko-Germaniya nikoh Ittifoqi" tuzilganiga qaramay, bunday ittifoqqa rasmiy maqom berishga qaratilgan "Fushe rejalari" ni amalga oshirishga to’sqinlik qildi. Keyinchalik, 1969 yilda Gaagadagi oliy darajadagi uchrashuvda, Jorj Pompidu tomonidan Britaniyaga qarshi veto bekor qilinganidan so’ng, Yevropa qurilishini qayta tiklash mumkin bo’ldi. Biroq, dollar kursining o’zgarishi va neft inqirozi 1980 yilga rejalashtirilgan yagona valyuta va siyosiy ittifoq loyihalarini amalga oshirishda sezilarli kechikishlarga olib keldi. Shunga qaramay, Valeri Jiskar d'Esten va Helmut Shmidt ishtirokidagi yangi Franko-Germaniya Ittifoqi, ushbu davrdan keyin bo’lsa ham, Yevropa valyuta tizimini ishlab chiqishga, umumiy saylov huquqi asosida Yevropa parlamentiga saylovlar tartibini tasdiqlashga va davlat yoki hukumat rahbarlarining tartibsiz uchrashuvlarini kamida har olti oyda bir marta yig'iladigan Yevropa Kengashiga aylantirishga imkon berdi. Shu bilan birga, aynan Frantsiya Yevropaga bir nechta nufuzli raislarni (Marjolen, Barr, ortoli, Pisani, Sheysson va boshqalar), shuningdek, ko’p yillar davomida komissiya bosh kotibi bo’lib ishlagan Emil Noel kabi ko’plab taniqli yuqori martabali amaldorlarni berdi.
Biroq, faqatgina "Berlin devori" va "temir parda" qulaganidan so’ng, Fransua Mitteran va Helmut Kolning tashabbusi bilan va Jak Delorning taklifiga binoan siyosiy Yevropa yo’nalishida qat'iy qadam qo’yildi. 1992 yilda imzolangan Maastrixt shartnomasida ushbu maqsadga ikki yo’l bilan erishildi: "birinchi qo’llab - quvvatlash" deb nomlangan Yevropa miqyosidagi tashkilot-Jak Delorning bevosita rahbarligi ostida qo’mita tomonidan tayyorlangan iqtisodiy va valyuta Ittifoqi-va boshqa ikkita hukumatlararo yondashuvga asoslangan ittifoqlarni yaratish ("ikkinchi qo’llab-quvvatlash"). umumiy tashqi siyosat va xavfsizlik siyosatiga, shuningdek, davlatlarning ichki siyosat va Adliya sohasidagi hamkorligini ta'minlaydigan "uchinchi tayanch" ga. Shu bilan birga, hal qilinmagan bir qator masalalar 1996 yilda o’z ishini boshlagan yangi hukumatlararo konferensiyani (iPC) chaqirishni talab qildi. Xususan, Frantsiya ta'siri ostida, 1997 yil iyun oyida Amsterdamda yakunlangan ushbu konferentsiya ijtimoiy sohada, ya'ni bandlik siyosatini muvofiqlashtirishda, shuningdek, fuqarolarning erkin harakatlanishi va xavfsizligi, sog'liqni saqlash, atrof-muhit va hatto tashqi siyosat bilan bog'liq jiddiy natijalarga erishdi. umumiy tashqi siyosat va xavfsizlik siyosati bo’yicha vakil. Shu bilan birga, konferensiya Markaziy va Sharqiy Yevropa mamlakatlari unga kirishi natijasida Ittifoqning kengayishi tufayli zarur bo’lgan institutlarni isloh qilishda muvaffaqiyatsizlikka uchradi. Shu munosabat bilan Frantsiya raisligida yangi hukumatlararo konferentsiya chaqirildi. 2000 yil dekabr oyida o’z ishini tugatgan konferensiyaning natijasi 2001 yil 26 fevralda Nitssada imzolangan shartnoma bo’ldi. ⁶
Ushbu shartnomaning predmeti dastlab o’z saflarini to’ldirgan Yevropa Ittifoqining normal ishlashi uchun zarur bo’lgan institutsional islohotlarni amalga oshirish edi. Shunday qilib, Frantsiya taklifi minimal darajada bajarilgan taqdirda ham, Ittifoqni kengaytirish jarayonini to’xtatgan so’nggi shartlar nihoyat olib tashlandi. Shu bilan birga, siyosiy sohada, xususan, Sankt-maloda Frantsiya-Britaniya bitimi imzolangandan so’ng, tashqi siyosat va xavfsizlik siyosati qo’mitasini tashkil etish orqali Yevropa mudofaa tizimini yaratish yo’lida sezilarli yutuqlarga erishildi. inqirozni hal qilish davrida nazorat va strategik boshqaruvni ta'minlash va Yevropa Ittifoqiga qaytish orqali ilgari zes tomonidan berilgan "Petersberg" vazifalari doirasidagi funktsiyalar. Shubhasiz, Nitsada imzolangan shartnoma barcha hal qilinmagan muammolarni hal qilmadi. Biroq, shartnomaga ilova sifatida ko’rsatilgan Ittifoqning kelajagi to’g'risidagi Deklaratsiyada ish dasturi va tegishli tadbirlar jadvali mavjud. Jadvalda 2004 yilda siyosiy ittifoqni chuqurlashtirish uchun zarur bo’lgan qarorlarni qabul qilishi kerak bo’lgan yangi hukumatlararo konferentsiya chaqirilishi ko’zda tutilgan. Shunday qilib, 2000 yil may oyida konfederativ Yevropa ittifoqini to’laqonli federatsiyaga aylantirishni taklif qilgan Germaniya tashqi ishlar vaziri yoshka Fisher va o’sha yilning 27 iyunida yagona Konstitutsiyani ishlab chiqish tarafdori bo’lgan Frantsiya prezidenti Jak Shirak tufayli qayta boshlangan munozaralar davom ettiriladi va yangi mazmun bilan to’ldiriladi. Yaqin kelajakda Frantsiyada bu boradagi munozaralar yana keng miqyosda bo’ladi. Muhokamalar davomida muhokama qilinadigan masalalar muqarrar ravishda davlat-millatning madaniy merosi sohasidagi chuqur tarixiy tabiatning sabablari tufayli ham, IV va V respublikalar davrida ketma-ket ketma-ket hukumatlar tomonidan qabul qilingan umumYevropa miqyosidagi majburiyatlarning mavjudligi tufayli ham keng javob oladi. dunyo miqyosida himoya qilishga moyil jamiyat buyuk kuch sifatida yagona Yevropa g'oyasi.