Iii-mavzu. Fikrlarni yaratish: “aqliy hujum” metodi

Tanqidchi 
Tanqidchining tanqidiy savollari, eng yomon ssenariylar, yoqim-siz haqiqatlar, 
narsalarni tortish va zaif tomonlarini topish. Bu tanqid-chining roli. G‘oyalarni 
diqqat bilan tortib, amalga oshirish yoki muvaffaqiyatsizlikka olib keladigan zaif 
tomonlarni 
topish 
muhimdir. 
Neytral 
Neytral usul aslida 3 ta rolik (1-3) bilan ham ishlaydi, ammo begonaning neytral 

---

pozitsiyasini egallash tavsiya etiladi. Bu xaridor, yetkazib beruvchi, matbuot yoki 
tashqaridan 
kuzatadigan 
boshqa 
shaxs 
bo‘lishi 
mumkin. 
Ko‘pgina hollarda, mavjud g‘oya yoki allaqachon topilgan oz sonli g‘oyalarni 
samarali muhokama qilish mumkin. Rollarning o‘zgarishini soddalashtirish uchun 
maskirovka, turli xil stullar yoki shuningdek, odamlar o‘zlarini rolga osonroq 
kiritishlari mumkin bo‘lgan maxsus “fikrlash burchaklari” kabi kichik vositalar. 
Bu, ayniqsa, boshqa rolga o‘tmaslik, realistning tanqidchini aldab o‘tishi yoki 
aksincha yolg‘on gapirish uchun juda muhimdir. 
De 
Bono 
6 
shlyapalar 
usuli 
(De 
Bono 
6 
hats 
thinking) 
Aqliy hujumda g‘oyalarni samarali shakllantirish va hosil bo‘l-gan g‘oyalarni 
texnik-iqtisodiy tekshirish uchun yana bir usul - bu De Bono 6 shlyapalar usuli. 
Metod butunlay yangi g‘oyalarni olish uchun unchalik mos emas, shuning uchun 
uni yanada ko‘proq ishlab chiqilishi kerak bo‘lgan bir nechta g‘oyalar uchun 
Disney usuli kabi foydalanish maqsadga muvofiq. Ushbu usul biznes-rejani 
keyingi bosqichga ko‘tarish yoki mahsulot yoki xizmatni takomillashtirish ustida 
ishlash 
uchun 
ham 
juda 
mos 
keladi. 
6 ta shlyapa usuli juda ko‘rgazmali. Turli xildagi ranglar har xil xususiyatga ega. 
Vazifalarni taqsimlash uchun kartochkalar, qog'oz shlyapalar yoki boshqa 
vositalardan foydalanish kerak. Usul 6 xil roldan iborat bo'lganligi sababli, 
aylanada ham 6 kishi bo'lishi kerak va hamma “shlyapa” oladi. Keyin topshiriq 
yoki g‘oya har kimga ko‘rinadigan flipchart yoki doskaga yozib qo‘yiladi.