Ekzistensional psixologiya - (lotincha existensiya -mavjud bo'lish) ekzistensionalizm falsafasi negizida vujudga kelgan bo'lib, konkret inson shaxsiy tajribasining umumiy sxemasi noyobligini o'rganuvchi psixologiya sohasi . - Ekzistensional psixologiya - (lotincha existensiya -mavjud bo'lish) ekzistensionalizm falsafasi negizida vujudga kelgan bo'lib, konkret inson shaxsiy tajribasining umumiy sxemasi noyobligini o'rganuvchi psixologiya sohasi .
- Uning amaliy qismi sifatida ekzistensional psixoterapiya turadi hamda ekzistensional psixologiya gumanistik psixologiya yo'nalishiga kiradi. Bu yo'nalishning vujudga kelishiga ekzistensionalizm falsafasi vakillaridan Seryon Kerkegor, Martin Xaydegger, Jan Pol Sartr va fenomenologik psixologiya vakili Edmund Gusserl o'z hissasini qo'shganlar. Ekzistensializm faylasuflari Yaspers, Xaydegger, Sartr, Kamyu ilohiy kuchga, insondagi ruhiy kuchga oxirgi tayanch nuqtasi sifatida murojaat qilganlar.
Psixologiyaga ekzistensial psixologiya yondashuvi nemis faylasufi va psixologi Karl Yaspers tomonidan kirib kelgan bo'lib, "Umumiy psixopatologiya" (1919), "Tarixning ahamiyati va mazmuni" (1949) kabi asarlari psixiatriyadagi mavjud metodologiya va yondashuvlarni qayta ko'rib chiqishga yo'naltirilgan. - Psixologiyaga ekzistensial psixologiya yondashuvi nemis faylasufi va psixologi Karl Yaspers tomonidan kirib kelgan bo'lib, "Umumiy psixopatologiya" (1919), "Tarixning ahamiyati va mazmuni" (1949) kabi asarlari psixiatriyadagi mavjud metodologiya va yondashuvlarni qayta ko'rib chiqishga yo'naltirilgan.
- Ekzistensional psixologiya quyidagi masalalarni o'rganadi:
- 1. O'lim, hayot va vaqt muammolarini;
- 2. Tanlash va javobgarlik erkinligi muammolarini;
- 3. Yolg'izlik, sevgi va muloqot muammolarini;
- 4. Mavjudlikning mazmunini qidirish muammolarini
Ekzistensial psixologiyaning asosiy predmeti - odamzod hayotining mazmuni, uni yo'qotish, o'zgartirish va erishishning shart-sharoitlarini o'rganishi adabiyotlarda keltirilgan. - Ekzistensial psixologiyaning asosiy predmeti - odamzod hayotining mazmuni, uni yo'qotish, o'zgartirish va erishishning shart-sharoitlarini o'rganishi adabiyotlarda keltirilgan.
- Ekzistensionalizmning markaziy tushunchalaridan biri ekzistensiya hisoblanib, ekzistensiya bu - inson borlig'i obekt va subekt butunligining bo'linmas, parchalanmas ekanligidir . Mazkur nazariya bo'yicha shaxs o'zini ekzistensiya sifatida anglab, o'z mavjudligi va o'zida tanlovga ega bo'lgan ozodlikni yaratadi. Ozodlikni tanlash esa individda dunyoda sodir bo'layotgan barcha hodisalarga nisbatan mas'uliyatni paydo qiladi.
Do'stlaringiz bilan baham: |
