Ijtomoiylashuv va milliy tarbiya

Mavzu

Ijtomoiylashuv va milliy tarbiya
Reja

• Ijtimoyilashuv nima?
• Milliy tarbiyaning hayotimizdagi o’rni
• Milliy tarbiya yosh avlod nigohida

Ijtimoiylashuv - bu ijtimoiy moslashuvchanlik jarayoni bo’lib, bu yerda odamlar o'rganishlari va o'zlashtirishlari kerak bo'lgan qoidalar va qadriyatlar asosida birgalikda yashashlari kerak

Ijtimoiylashuv nima?
"Ijtimoiylashtirish" atamasi muallifi Amerika sotsiologi F. G. Guldins tomonidan insonga nisbatan qo'llaniladi, u 1887da "ijtimoiylashuv nazariyasi" kitobida uni zamonaviylikka yaqin ma'noda ishlatgan

Ijtimoiylashuv bosqichlarida inson hayotining yosh davriyligi
chaqaloqlik	tug'ilishdan 1 yilgacha
ilgari bolalik	1-3 yil
maktabgacha bolalik	3-6 yil
yosh o'smir	10-12 yil
katta o'smir	12-14 yil
erta yoshlik	15-17 yil
yoshlik	18-30 yil
erta yetuklik	30-40 yil
kech yetuklik	40-45 yil
keksalik yoshi	55-65 yil
keksalik	65-75 yil
uzoq umr	75 yildan ortiq

Birlamchi ijtimoiylashuv: inson tug'ilishidan boshlab sodir bo'ladigan narsadir va har doim u oilaning nazorati ostida boshqariladi. Bola shaxsiy va aqliy rivojlanganligi va jamiyat oldida to'g'ri rivojlanganligi nazarda tutiladi. Bu sizning shaxsingizni aniqlaydi
Ikkilamchi ijtimoiylashuv: bu bosqich bola hayotining qolgan qismini qamrab oladi lekin bu ta'lim bosqichiga kirgan paytdan boshlab boshlanadi. Bu ular oilaviy muhitda ko'rgan narsalardan ancha yuqori
Ijtimoiylashuv mas'uliyat yoki ijtimoiy tarmoq ostida yashashimizdan xabardor bo'lishni anglatadi. Aytishimiz mumkinki, bizni tarbiyalaydigan narsa hayotning o'zi, bizni o'rab turgan hamma narsa bizni allaqachon jamiyatda moslashuvchanlikka ega bo'lish qobiliyatiga ega qiladi
Ijtimoiylashishda bizni kim o'qitadi?

• oila, tengdoshlar guruhlari, ta'lim muassasalari

• mintaqa, turar – joy turi, ommaviy axborot vositalari

• mamlakat, etnos, jamiyat, davlat

• Kosmos – Sayyora, dunyo

MEGAFAKTOR
MAKROFAKTOR
MIKROFAKTOR
MEZOFAKTOR
Milliy tarbiya mezonlari

• Vatanparvarlik;
• Milliy iftixor;
• Millatlararo muloqot madaniyati;
• Milliy odob;
• Vijdoniylik, iymon-e’tiqod;
• Milliy mafruraviy ongni rivojlantirish.

Salbiy sifatlar

• Milliy befarqlik;
• Vatanfurushlik;
• Xoyinlik;
• Manqurtlik;
• Millatchilik;
• Mahalliychilik;
• Vijdonsizlik;
• Mafkurasizlik.

Boshlang’ich sinf o’quvchilarining milliy tarbiyalanganlik ko’rsatkichlari

• O’zbekistonning tabiiy, ma’naviy, jug’rofiy va milliy xususiyatlarini anglash;
• O’lkaning o’tmishi, hozirgi hayot va kelajagi haqida tushunchalarga ega bo;lish;
• O’zbek xalqining qahramon farzandlari xizmatlarini bilish;
• O’zbekiston Davlat ramzlarini bilish;
• O’zining o’zbek millatiga mansubligini anglash;

• “O’zbek xalqi” tushunchasining madaniy mohiyatini tushunish;
• O’zini o’zi millatning farzandi deb bilib, milliy burchlarini anglash;
• Ona tilini cheksiz sevish, shu tilda to’g’ri so’zlash va fikrlash;

Milliy odob namunalari

• Avval salomlashib, keyin so’z boshlash;
• O’zbek xalqida “yaxshi” “yomon” deb baholanuvchi xulq namunalarini bilish;
• O’zidan katta va kichiklarni izzatlash;
• Do’stlik burchlarini bilish;
• Ustozlarni hurmat qilish;
• Uyat so’z, so’kinish va odobsizlikka salbiy munosabat bildirish.

• Milliy odob beruvchi birinchi shaxs bu- Ota-Ona.
• Konstitutsiyamizning 64- moddasida:
• “Ota-onalar o’z farzandlarini voyaga yetgunlariga qadar boqish va tarbiyalashga majburdirlar.”
• Farzandlarining tarbiyasi bilan qiziqmagan va yetarlicha g’amxo’rlik ko’rsatmagan ota-onalarO’zbekiston Respublikasi Ma’muriy javobgarlik to’g’risidagi kodeksning 47-moddasi bilan ayblanadilar.

Bola tarbiyasidagi psixologik va pedagogik jihatlar

• Tarbiyaning milliy fazilatlariga nisbatan yoshlarimizni odatlantirish bo’yicha zamonaviy mashqlar ishlab chiqish;
• Tarbiyaning psixologik qonuniyatlari bo’yicha metodik qo’llanmalar yaratish va mazkur sohada faoliyat ko’rsatayotgan pedagoglar va ota-oanalarga yetkazish;
• Ota-onalarga farzand tarbiyasi bo’yicha zamonaviy metodlar orqali xalqchil, sodda tildagi darsliklar va qo’llanmalar tayyorlash.

Mavzu bo’yicha savollar

• Ijtimoiylashuv o’zi nima?
• Ikkilamchi ijtimoiylashuv so’ziga ta’rif bering.
• Milliy tarbiyaga oid qanday qarashlar mavjud?
• Milliy tarbiyaning qanday fazilatlari bor?