Doston1 òzbek klassik adabiyotidagi eng yirik liro- epik tur janrlaridandir. Doston dastlab xalq she'riyatida vujudga keldi. U yozma adabiyotdagi dostonchilikka bir zamin bòldi. ,,Yusuf va Zulayxo'' (Durbek), ,,Gul va Navròz" (Lutfiy) , ,,Xusraf va Shirin" (Qutb) kabi asarlar eski òzbek tilida yozilgan birinchi dostonlardir. Bu dostonlarda masnaviy formasi istifoda etilgan.
Navoiy ,,Xamsa"siga kirgan dostonlar òzbek klassik dostonchiligining eng yuksak chòqqisi bòldi. Navoiy òzining buyuk orzularini, mutaraqqiy fikr va qarashlarini xuddi mana shu dostonlarida har tomonlama mukammal ifoda etdi.
Dostonlarning ishqiy-romantik ( ,, Yusuf va Zulayxo" ,, Gul va Navròz", ,,Layli va Majnun" ), sarguzasht, (,,Sabbai sayyor", ,,Qissayi Sayfulmulk"), qahramonlik ( ,,Saddi Iskandariy"), falsafiy-allegorik (,,Lisonut-tayr"), axloqiy-didaktik (,,Xayratul-abror") kabi janrlari mavjud.
Do'stlaringiz bilan baham: |