Ilmiy jurnal

№ 1, 2023 “PSIXOLOGIYA” ILMIY JURNAL * НАУЧНЫЙЖУРНАЛ * SCIENTIFIC JOURNAL
 
196 
ўзини бошқаришнинг умумий даражаси (r=0,468, р≤0,05) факторлари билан, ўз-ўзини тарбиялаш 
шкаласи режалаштириш (r=0,339, р≤0,05), мустақиллик (r=0,403, р≤0,05) ва натижаларни баҳолаш 
(r=0,358, р≤0,05) ва мустақиллик (r=0,446, р≤0,05) факторлари билан, ўз-ўзини қабул қилиш 
шкаласи режалаштириш (r=0,339, р≤0,05), натижаларни баҳолаш (r=0,568, р≤0,01) ва ўз-ўзини 
бошқаришнинг умумий даражаси (r=0,427, р≤0,05) факторлари билан, режалаштириш шкаласи 
натижаларни баҳолаш (r=0,366, р≤0,05), мустақиллик (r=0,421, р≤0,05) ва ўз-ўзини бошқаришнинг 
умумий даражаси (r=0,379, р≤0,05) факторлари билан, натижаларни баҳолаш шкаласи ўз-ўзини 
бошқаришнинг умумий даражаси (r=0,334, р≤0,05) факторлари билан, мустақиллик шкаласи 
шкаласи ўз-ўзини бошқаришнинг умумий даражаси (r=0,435, р≤0,05) факторлари орасида юқори 
даражада аҳамиятга ега бўлган корреляцион боғлиқликлар акс этганлигини ифодалаш мумкин. 
Хулоса. Умумўрта таълим мактаби бўлажак педагогларида ўз устида ишлаш фаолиятини 
тарбиялашнинг ижтимоий-психологик хусусиятлари ва уларни ривожланиш усуллари юзасидан 
ўтказилган тадқиқот натижалари шуни кўрсатадики, шахс интилиш даражаси, ўз-ўзини баҳолаш, ўз-
ўзига муносабат ва ўз хулқ-атворини тартибга солиш услуби бўйича сўровномалардан олинган 
натижалар улардаги ўртачадан юқори нисбатлар ва стандарт оғишларнинг даражалари олий таълим 
муассасалари бўйича қиѐсий таҳлил қилинганлиги ва ўз устида ишлаш фаолияти сўровномалари 
орасидаги қийматларга кўра бўлажак педагогларда ўртача статистик мезонларни ташкил 
қилганлиги ва уларда келгуси касбий фаолиятига қадам қўйганида таълим жараѐнида олган 
билимлари туфайли қийинчиликларсиз педагогик фаолиятни амалга оширишларига имкониятлари 
борлиги билан изоҳланади. 
Энг аввало ўкитувчи ўзида педагогик қобилиятнинг кандай хислатлари борлигини ўрганиши 
керак. Педагогик фаолиятга муҳаббати юксак ўқитувчи ишга чин кўнгилдан берилиб ишлайди, ҳеч 
қандай формализмга йўл қўймайди. Ўз касбини севган ўқитувчи доимий равишда ғоявий-сиѐсий 
савиясини ошириш ва билим доирасини кенгайтиради, ўз предметини чуқур билиш устида қунт 
билан ишлайди. 
Бўлғуси педагогларда ўз устида ишлаш фаолиятини тарбиялашда ―ички мотив‖, 
―мусобақалашув мотиви‖, ―иродавий қувват‖, ―натижаларнинг кутилганлик даражаси‖, ―ўз-ўзига 
ишонч‖, ―ўз-ўзини идора қилиш‖, ―ўз-ўзини тарбиялаш‖, ―режалаштириш‖, ―мустақиллик‖ ва 
―натижаларни баҳолаш‖ каби психологик хусусиятлар факторли анализ бўйича асосий факторларни 
ташкил қилганлиги муҳим саналади. 
Талабалар ўқув фаолиятида ўз устида ишлашни тарбиялаш жараѐни келгуси касбий фаолиятга 
кириб борганда олий таълим муассасасида олган билим, кўникмалари барқарор равишда 
шаклланиши, уларда шахс интилиш даражасининг юқорилиги, ўз-ўзини баҳолашнинг 
барқарорлиги, ўз-ўзига муносабатнинг конструктивлиги ва ўз хулқ-атворини тартибга солиш 
услубининг мавжудлиги педагогик иш фаолиятинининг мазмундорлигини таъминлаб беради.