Ilmiy tadqiqotda sinergetika muamosi

ILMIY TADQIQOTDA SINERGETIKA MUAMOSI

Reja ;

• Reja ;
• 1. Ilmiy muammo.
• 2. Sinergetika tushunchasi. Sinergetikaning ob’ekti, uning pedagogik tadqiqotlar bilan aloqadorligi.

Ilmiy ijodning mantiq va metodologiyasi bo’yicha bir qator tadqiqotlarda muamolarni shakillantirishni tashkil etuvchi odatiy harakatlar aniq ko’rib chiqiladi. Akademik E.S.Jarikov va A.I.Rakitov bunday harakatlarning 5ta guruhini taklif qilishadi.

• Ilmiy ijodning mantiq va metodologiyasi bo’yicha bir qator tadqiqotlarda muamolarni shakillantirishni tashkil etuvchi odatiy harakatlar aniq ko’rib chiqiladi. Akademik E.S.Jarikov va A.I.Rakitov bunday harakatlarning 5ta guruhini taklif qilishadi.
• 1. muamoning asosiy masalsasini ko’rsatishni o’z ichiga olgan muamoni shakillantirish, muamoni hal qilish va kutilgan natijaning namunaviy tavsifini tashkil etuvchi qarama- qarshilikni belgilash.
• 2. nishablanish uchun muamolarni maydalash muamolarni hal qilish va ularning yechimining ketma-ketligini aniqlashda muamolarni hal qilish. Transferlarni yechish jarayonida mahalliylashtirish printsipi tadqiqotchiga allaqachon ma’lum faktlarni nomalum moddalarni yetkazib berishga imkon beradi. Va erishilgan bilim asosida muamoni aniqlangan bilimlarni hal qilish bilan almashtirish imkoniyatini tushunish kerak.

3. Muamoning muvaffaqiyatini baholash ushbu muammoni hal qilish uchun zarur bo’lgan barcha shartlarni aniqlash , shuningdek shunga o’xshash muammolarni hal qilishda muammo darajasini yanada aniqlashdir. Baholashning natijasi muamoni ma’lum bir turga bog’lashdir.

• 3. Muamoning muvaffaqiyatini baholash ushbu muammoni hal qilish uchun zarur bo’lgan barcha shartlarni aniqlash , shuningdek shunga o’xshash muammolarni hal qilishda muammo darajasini yanada aniqlashdir. Baholashning natijasi muamoni ma’lum bir turga bog’lashdir.
• 4. Muamoning asoslanishi izchil harakatlar a)boshqalar bilan ushbu muammo uchun havolalarni o’rnatish b) muamoning voqelikining haqiqat foydasiga dalillar yetkazish c) muamoga qarshi ko’plab e’tirozlar ko’rsatish: d) yangilash bosqichida olingan natijalar bo’yicha maqsadlarni umumiy umumlashtirish.
• 5. Ilmiy muammoning belgisi ilmiy yoki oddiy tillarga tarjima qilish va muammoning ma’nosini aniq yetkazish bo’yicha tushunchalarni tanlash /tushuntirish.
• Turli xil fanlar bo’yicha ilmiy muamolarni hal qilish bo’yicha ilmiy muammolarni shakillantirish jarayoni 3ta darajaga ega ekanligini ko’rsatadi.
• 1. oddiy holat shundaki , markaziy savolni hal qilgandan so’ng, uni yanada rivojlantirish muommosi ehtiyoj bo’lmaydi. Bu eng past , ko’pincha intuitiv shakillantirish shakli va muammoni hal qilish.