2. Muamoni tavsiflangan qoidalarga muvofiq belgilash, lekin ularning ma’nosi va unga rioya qilish zarurligini tushunmasdan. Shuni ta’kidlash kerakki, barcha operatsiyalar har doim ham bitta mutaxassis tomonidan to’liq amalga oshirilmaydi. Ammo ularning har biri biron bir fanning ba’zi hal qilingan muammolarida qandaydir tarzda taqdim etiladi. Bu protsessual qidiruvni tuzish, muammoni keyingi ilmiy asoslash uchun asosdir. - 2. Muamoni tavsiflangan qoidalarga muvofiq belgilash, lekin ularning ma’nosi va unga rioya qilish zarurligini tushunmasdan. Shuni ta’kidlash kerakki, barcha operatsiyalar har doim ham bitta mutaxassis tomonidan to’liq amalga oshirilmaydi. Ammo ularning har biri biron bir fanning ba’zi hal qilingan muammolarida qandaydir tarzda taqdim etiladi. Bu protsessual qidiruvni tuzish, muammoni keyingi ilmiy asoslash uchun asosdir.
- 3. Barcha protseduralar va o’z ichiga olgan operatsiyalardan xabardor bo’lish.
- Muammo bu- Bu hal etilmagan savol va hatto aniqroq – bu hali ham no’malum bo’lgan ilmiy qidiruv vazifasi va tadqiqotchi tomonidan muamoni shakillantirish jarayonida qidiruv parametirlari.
- Muammoning mavjudligi (muammoli vaziyat) har qanday ilmiy tadqiqotlarning boshlang’ich nuqtasidir.
- Muammo yo’q-izlanish yo’q!
Ilmiy muammoni shakillantirish quyidagilarni anglatadi! - Ilmiy muammoni shakillantirish quyidagilarni anglatadi!
- 1) bilim taqchilligini mavjudligini aniqlash;
- 2) taqchillikni bartaraf etish zarurati to’g’risida xabardorlik;
- 3) tabiiy tildagi muammoli vaziyatning tavsifi.
- 4) muammoni ilmiy jihatdan shakillantirish.
Sinergetika ХХ-asrning to’rtinchi choragida ko’zga ko’rina boshladi. Sinergetikaning asoschisi Nobel mukofotining lauriyati, Belgiyalik Fizik – Kimyogar Ilya Prigojindir. - Sinergetika ХХ-asrning to’rtinchi choragida ko’zga ko’rina boshladi. Sinergetikaning asoschisi Nobel mukofotining lauriyati, Belgiyalik Fizik – Kimyogar Ilya Prigojindir.
- Sinergetika atamasi qadimgi yunon tilidan kelib chiqqan bo’lib, birgalik, birlashgan holda , hamkorlik, ko’maklashish, ishtirokchilik, yoki ko’maklashuvchi , yordam beruvchi degan ma’nolarni anglatadi.
- Mazkur atamaning qo’llanishlarini-Vezantiyadagi mistik oqim faoliyatidan ham topish mumkin. U ilmiy tadqiqotlarda ko’pincha muvofiqlashtirilgan xarakat, o’zliksiz xamkorlik, birgalikda foydalanish, degan ma’nolarda qo’llaniladi.
- 1973 yil nemis olimi G.Xakeno’z- o’zini tashkil etish muamolariga bag’ishlangan birinchi konfirensiyada nutq so’zlagan yil sinergetikaning tug’ilgan yili hisoblanadi.
- G. Xaken “sinergetika” asarida u ko’pgina fanlarda- astralogiyadan tortib to satsiologiyagacha-tizim alohida qismlarning birlashishi makraskopik tuzilmalar yoki funksiyalarga olib kelinishini kuzatish mumkinligini qayd etadi.
- Xaken yangi fanni nima uchun “sinergetika” deb nomlaganini quyidagicha tushuntiradi;
- Birinchidan ,unda “mikroskopik darajada tuzilma va tegishli faoliyatni vujudga keltiradigan ko’plab kichik tizimlarning birgalikdagi faoliyati tadqiq qilinadi”.
- Ikkinchidan, tizimlarning o’z-o’zini tashkil etish umumiy tamoyillarini topishga u turli fanlarni jalb etadi.
Do'stlaringiz bilan baham: |
