“index”mchj

“INDEX” MChJda tuzilmani strategiyaga moslashtirishda quyidagi 
tavsiyalar foydalidir: 
1.Strategiyani tadbiq etish nuqtai-nazaridan tovar narxini yaratuvchi asosiy 
faoliyat turlarini va tayanch faoliyatlarni aniqlashi va ushbu faoliyatlar asosida 
tashkiliy tuzilmalarni yaratishi lozim. 
2.Agar strategiya bilan bog’liq hamma ishlarni bitta menejerning zimmasiga 
yuklash mumkin bo’lmasa, unda bo’limlarni faoliyatini alohida 
muvofiqlashtirishga to’g’ri keladi. 
3.Markazlashish va markazlashmaslik muvozanatini ta’minlash maqsadida har 
bir tashkiliy birlikni boshqaruvini amalga oshirish uchun vakolatlar doirasini 
aniqlash maqsadga muvofiq. 
4.Ikkinchi darajali ishlarni tashqi kompaniyalar bajarishini tahlil šiling. Ba’zi 
ishlarni kompaniyani o’zi emas, tashqi tashkilotlar bajarishi ma’qul bo’lishi 
mumkin. 
25

---

4.“INDEX” MChJ faoliyatini tahlil qilish (SWOT, qiymatlar zanjiri,
xarajatlar tahlili, raqobatbardoshlikni baholash) 
Kompaniya faoliyati shart-sharoitini baholashning bir nechta usuli mavjud. 
Eng tarqalgan va tanilganlardan bo’lib SWOT-tahlil (SWOTdan olingan: kuch 
(strenght), zaif tomon (wrekness), imkoniyatlar (opportunities), havf-xatarlar 
(threats)) va STEP-tahlil (step dan olingan: ijtimoiy (social), texnik (technical), 
iqtisodiy (economic), siyosiy (political) omillar) hisoblanadi. SWOT-tahlil asosida 
tashqi muhit tahlilini o’tkazish uslubini qisqa ko’rib chiqamiz. 
SWOT-tahlil ikki qismdan iborat: 
1) kompaniya uchun hozir va kelajakda vujudga kelishi mumkin bo’lgan 
tashqi imkoniyatlar va xavflar o’rganiladi; 
2) kompaniyaning kuchli va zaif tomonlari o’rganiladi. Bunda kompaniya 
potentsial baholanadi. 
Kompaniyaning kuchli (yuqori malaka, kompetentlik, mos texnalogiya, 
xaridorlarda yaxshi obro’ga ega bo’lishi, xarajatlar, raqobat sohasidagi ustunlik, 
adekvat moliyaviy resurslar va h.k.) va zaif (aniq strategik yo’nalishlarning 
yo’qligi, eskirgan uskunalar, tor ishlab chiqarish assortimenti, past marketing 
imkoniyatlari, bozor va raqiblar xaqida tasavvurga ega bo’lmaslik va h.k.) 
tomonlari, shuningdek imkoniyatlari (yangi bozorlarga chiqish, ishlab chiqarishni 
kengaytirish, investitsion fondlarning qiziqishi, iste’mol bozorining tyinmaganligi 
va h.k.) va havf-hatarlari (yangi raqiblarning paydo bo’lishi, o’rinbosar mahsulot 
sotuvining o’sishi, xukumatning noqulay siyosati, xaridorlar ehtiyojlari va 
didlarining o’zgarishi, noqulay demografik, iqtisodiy, ijtimoiy va boshqa 
o’zgarishlar va h.k.) ning aniq ro’yxati tuzilganidan so’ng ular o’rtasidagi 
aloqalarni o’rnatish uchun SWOT matritsasi tuziladi.