Информация Хавфсизлиги


Download 0.75 Mb.
bet4/50
Sana16.06.2023
Hajmi0.75 Mb.
#1503320
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   50
Bog'liq
Book security

7. Психологик жозибадорлик. Химоя системасини эксплуатация килиш содда булиш лозим. Фойдаланувчининг химоя системаси хакидаги тасаввурлари унинг фактларга асосланган имкониятлари билан канчалик мос тушса, куллаш жараёнида хатолар шунчалик кам булади. Айрим сунъий тилларнинг химоя системасига мурожаат килишда фойдаланилиши кушимча хатолар манбаи булиб хизмат килади. Юкорида санаб утилган принципларнинг айримларига асосланган системани куришда уларни амалга оширишда сарфланадиган катта харажатлар билан боглик жиддий тусиклар юзага келади. Шунинг учун химоя системаларини лойихалашдаги мухим фактор сифатида унинг иктисодий самарадорлигини курсатиш мумкин.
Шуни эсда тутиш лозимки, фаолиятнинг алохида тармоклари (банк ва молия институтлари, информацион тармоклар, давлат бошкарув системалари, мудофаа ва махсус хизмат структуралари) маълумотлар хавфсизлиги буйича махсус чора-тадбирлар куришни талаб килади ва бу тармокларда ечилаётган масалаларнинг характери ва ахамиятига мос холда информацион системанинг ишлаш ишончлилигига булган талаблар жуда юкори булади.
Информация хавфсизлиги масаласини куриб чикишда, даставвал, маълумотларни уринсиз (номатлуб, номаъкул) узгартириш ёки йукотишга олиб келувчи рухсатсиз фойдаланиш ёки бузишнинг турлари билан танишиб чикиш лозим. Бундай жиддий тахдидлардан куйидагиларни келтириш мумкин:

  • жихоз (курилма) ларнинг бузилиши: кабель системасининг бузилиши, электр манбаининг учиб-ёниши, диск системасининг бузилиши, маълумотларни архивлаш системасининг бузилиши, серверлар, ишчи станциялар, тармок карталарининг бузилиши;

  • программа таъминотининг нотугри ишлаши окибатида келиб чикадиган информация йуколиши, программа таъминотининг носозлиги натижасида маълумотларнинг узгариб кетиши ёки йук булиб кетиши, системанинг компьютер вируслари билан зарарланиши натижасида маълумотларнинг йуколиши ва х.;

  • рухсатсиз фойдаланиш билан боглик йукотишлар: информациядан рухсатсиз нусха олиш, йукотиш ёки калбакилаштириш, махфий, сир тутилиши лозим булган информацияни бегона кишиларга таништириш;

  • архив маълумотларини нотугри саклаш билан боглик йукотишлар;

  • хизматчи шахс ёки фойдаланувчининг хатолари: маълумотларни узи билмаган холда узгартириш ёки йукотиб юбориш, маълумотларнинг йуколишига ёки бузилишига олиб келувчи программа ёки аппарат таъминотидан нотугри фойдаланиш.

Бу тахдидлардан келиб чикиб, информацияни химоялашнинг барча турларини куйидаги 3 та синфга булиш мумкин:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   50




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling