Informatika 2017. indd

Abzas
So‘z
Shrift

---

30
HUJJATLARNI TAHRIR QILISH
Qo‘lda yoki yozuv mashinkasida yozilgan matnga tuzatish kiritish 
mushkul. Aksariyat hollarda tuzatish kiritilgan matn qaytadan oqqa 
ko‘chiriladi. Matn muharrirlari va matn protsessorlari esa matnlarga 
ixtiyoriy tuzatishlar kiritish imkoniyatini beradi. Matnli hujjatga tuza-
tishlar kiritish hujjatni tahrir qilish deyiladi. Masalan, hujjatni tahrir 
qilish jarayonida biror belgi o‘chiriladi, almashtiriladi yoki joylashti-
riladi, matnning ma’lum qismi o‘chiriladi, nusxasi ko‘chiriladi yoki 
joyi almashtiriladi.
Kalit so‘zlar: matnni tahrirlash, belgi qo‘shish va o‘chirish, blok, 
nusxalash, ko‘chirish.
MATNGA YANGI BELGI QO‘SHISH
Matn yozilganda xatoliklarga yo‘l qo‘yilgan bo‘lishi yoki yozish ja-
rayonida tez-tez fi kr o‘zgarib turishi mumkin. Demak, umuman bexa-
to yozilgan matnga ham tuzatishlar kiritiladi. Matnni tahrir qilishda eng 
ko‘p bajariladigan ishlardan biri, bu – ortiqcha belgini o‘chirish yoki 
tushib qolgan belgini oraga joylashtirishdir.
Matnga yangi belgilarni kiritish quyidagicha bajariladi. 
1. Yurgich matnning kerakli belgilar kiritilishi lozim bo‘lgan joyiga 
o‘rnatiladi: 
Matnni |xato yozish muhim 
2. Kerakli belgilar klaviaturada teriladi:
Matnni be|xato yozish muhim!
MATN QISMINI BELGILASH
Matnda belgilangan biror qism blok deyiladi. Odatda, blok fon beril-
gan kabi rangi bilan ajralib qoladi. Matnda blok ajratish klaviatura yoki 
sichqoncha yordamida amalga oshirilishi mumkin. Klaviatura yordamida 
blok ajratish uchun:
6-dars

---

31
Yurgich kerakli qismning (belgi, so‘z, 
satr yoki abzas, sahifa) birinchi belgisi 
oldiga joylashtiriladi
Belgilanishi |kerak bo‘lgan qism. 
Shift klavishini bosib turgan holda → 
yo‘nalish klavishi matnning kerakli qis-
mi belgilanguncha bosib turiladi
Belgilanishi kerak bo‘lgan qism.