Информатика

10.13-rasm. Cos(x) grafigi 

---

511 
[a,b] oraliqni n bo`lakka bo`lamiz va uni h bilan belgilaymiz (x
i
=a+h*i). Bunga I 
ning qiymatlari 0 dan n gacha o`zgaradi. So`ng [Math] 

[Graph] asboblar 
panelidan [x-y plot] ni tanlaymiz va x o`qiga x
i
yozuvini kiritamiz, y o`qiga f(x), 
g(x) funksiyalarni kiritamiz. 
10.14-rasm. Cos(x) va sin(x) grafigi 
Mathcadda tenglamalar sistemasining yechimlarini grafik ko`rinishda topish 
uchun ham qulaydir. Quyidagicha tenglamalar sistemasi berilgan bo`lsin. 
(1) tenglamalar sistemasining yechimi x=0 da o`rinlidir. (1) sistemasini grafiklar usuli 
bilan yechish uchun (1) sistemadagi birinchi tenglamani f(x), ikkinchi tenglamani g(x) ga 
o`zlashtiramiz va x ning qiymatlarini -10 va 10 oraliqda olamiz. Dekart koordinataga ularning 
grafiklarini chizamiz. Grafiklarning kesishgan nuqtasini yaqqol ko`rish uchun grafik 
chegaralarini o`zgartiramiz.

---

512 
 
10.15-rasm. Grafiklar ko`rinishi 
Vektorli grafiklarni chizish uchun Mathcad V o`zgaruvchisi bilan vektor 
aniqlaymiz. So`ng vektorning elementlarini diag(V) buyrug`i orqali matritsa 
ko`rinishiga o`tkazamiz va M bilan belgilaymiz. Mathcadning [Insert] bo`limidan 
[Graph] 

[Vector Flied Plot] Buyruqlar ketma - ketligi bajariladi. Ishchi stolda 
grafik chizish uchun maydon hosil bo`ladi va unga M matritsani ko`rsatamiz. 
Grafikda vektor elementlarining ishorasi va qiymatiga qarab vektorli grafik hosil 
bo`ladi (10.15 -rasmga qarang).
10.16-rasm. Vektorli va Polyar koordinatalarga doir grafik. 

---

513 
Polyar koordinatada grafiklarni tasvirlash uchun Bernulli lemniskati 
formulasini olish mumkin. Bu formulada biror – bir o`zgaruvchini parameter 
sifatida kiritamiz. Mathcadda [Insert]

[Graph]

[Polar Plot] Buyruqlar ketma-
ketligini bajarib, ekranga grafik chizish uchun maydon hosil qilinadi. So`ng shu 
maydonda parametr va shu parametrda bog`liq bo`lgan Bernulli lemsikatining 
formulasi ko`rsatiladi (10.16-rasmga qarang).
Mathcadda grafiklarning qolgan turlariga oid grafiklarni tayyorlash uchun 
misollar keltiramiz (10.17, 10.18, 10.19-rasmlar).