Labdan o‘qish -
Lambdatsizm —
nutq organ (a’zo)larining kocrinadigan harakatlarini qabul qilish orqali og‘zaki nutqni idrok etish. Nutqni eshitish orqali idrok etishdagi muammolarni qisman to‘ldiradi.
(lambda «I» harfining yunoncha nomi) L tovushini noto‘g‘ri talaffuz etish. L. tovushi sonor, sirg‘aluvchi, til oldi undosh tovushdir. L. tovushi talaffuz etilganda artikulyasiya a zo (organ)lari quyidagi holatda bo‘ladi: lab undosh
Laringoskopiya -
tovushdan so‘ng keladigan unli tovush holatini, ya'ni la - la, lo - lo; lu - lu holatini oladi; til uch'i yuqoriga ko‘tarilib, alveolalarga qattiq tegadi va bir oz zarb bilan pastga tushadi. Tilning o‘rta qismi yoy shakliga kiradi, orqa qismi esa bir oz yuqoriga ko‘tariladi. Tanglay pardasi yuqoriga ko‘tarilganligi uchun havo oqimi burunga o‘ta olmaydi. Ovoz paychalari jipslashgan holatda bo‘ladi.
yunoncha larynz — hiqildoq, sporeo — ko‘raman so‘zlaridan olingan bo‘lib, hiqildoq va uning ichki devorini laringoskop (metall tayoqchaga mahkamlab qo‘yilgan yumaloq ko‘zgu) yoki maxsus yorituvchi apparatlar yordamida tekshirish. L. da maxsus shpatel yoki bronxoskopdan ham foydalaniladi.
Leksika -
lotmcha leksicos - so‘zga oid so‘zidan olingan bo‘lib, tilda mavjud bo‘lgan barcha so‘zlar va iboralar yig‘indisi. L. ma’lum qonun-qoidaga bo‘ysunadigan izchil va murakkab tizimni tashkil qiladi. Har bir tilning L. si to‘xtovsiz o‘zgarib turadi. L. ning boyib borishi jamiyat taraqqiyoti (ishlab chiqarish, fan, texnika, san'at va madaniyatning rivojlanishi) bilan chambarchas bog‘liq. Nutq komponentlarining buzilishi alaliya, afaziyada kuzatiladi (qarang: alaliya, afaziya). Nutq leksik komponentining buzilishi fonetik va grammatik qurilishiga xam salbiy ta’sir ko‘rsatadn. Shuning uchun ham logopedik mashg‘ulotlarda lug atni boyitish bilan bir qatorda tovushlarni korreksiyalash
Do'stlaringiz bilan baham: |