Innovatsion pedagogikaning tushunchalari

M. Jumaniyozovaning e‟tirof etishicha, pedagogik innovatsion faoliyati 
quyidagi belgilar asosida namoyon bo„ladi: 
- ijodiy faoliyat falsafasini egallashga intilish;
- pedagogik tadqiqot metodlarini egallash;
- mualliflik konsepsiyalarini yaratish qobiliyati;
- tajriba-sinov ishlarini rejalashtirish va amalga oshira olish;
- o„zidan boshqa tadqiqotchi-pedagoglar tajribalarini qo„llay olish;
- hamkasblar bilan hamkorlik;
- fikr almashish va metodik yordam ko„rsata olishlik;
- ziddiyatlarning oldini olish va bartaraf etish;
- yangiliklarni izlab topish va ularni o„z sharoitiga moslashtirib borishni 
innovatsion faoliyatga tayyorlashda pedagogik jamoadagi psixologik muhit, jamoa 
a‟zolarining qay darajada dunyo ta‟limi bozoridagi yangiliklardan xabardor 
ekanligi asosiy harakatlantiruvchi kuch hisoblanadi. Innovatsion faoliyatining 
shakllanishida pedagogik jamoada ijodiy muhitning alohida o„rni borligini 
ko„pchilik olimlar ta‟kidlab o„tadilar. Ta‟lim oluvchilarning novatorlik 
xususiyatlari va ta‟lim jarayonidagi yangiliklarga bo„lgan ijobiy munosabatlariga 
qarab, K.Rodjers va K.Angelovskiy pedagogik jamoa a‟zolarini beshta guruhga 
ajratishni taklif etadilar.
1. Novatorlar.
2. Eski g„oyalarni amalga oshiruvchilar.
3. Eski g„oyalarni amalga oshirishni ma‟qul ko„ruvchilar (ular aksariyat holatlarda 
ko„pchilikni tashkil etadilar).
4. Yangi g„oyalarni amalga oshirishni ma‟qul ko„ruvchilar (bugungi kunda 
ularning soni ham ortib bormoqda).
5. Ikkilanuvchilar.

---

Ta‟lim sifatini oshirish jamiyatning barcha jabhalarida hayotni yaxshilash va 
farovon turmush kechirishga olib keladi. Yangilikni kiritish ta‟lim sifatini 
oshirishning samarali vositasi bo„lganligi uchun ham rivojlangan davlatlar ta‟lim 
jarayoniga uzluksiz yangilik kiritishga harakat qiladilar.
Ko„pgina taraqqiy etgan davlatlar tajribasi shuni ko„rsatadiki, innovatsion 
jarayonlarda ta‟lim tizimidagi barcha bo„g„inlarning faol ishtirok etishlari ko„zga 
tashlanadi. 
Shuning 
uchun 
mamlakatimizda 
pedagogik 
innovatsiyalarni 
rivojlantirish muammolari ustida ilmiy- tadqiqot ishlari olib borilmoqda. Ulardan 
pedagog olimlardan N.Azizxo„jayeva, B.Farbermon, N.Sayidiahmedov, K.Zaripov, 
M.Ochilov, O„.Tolipov, M.Usmonboyeva, M.Jumaniyozova va boshqalarni 
keltirish mumkin.
Ammo ko„pgina mamlakatlar tajribalari shuni ko„rsatadiki, innovatsion 
jarayonlarda yuqoridan pastga qarab harakatlansa va bunda bo„ysunuvchi ijrochisi, 
ya‟ni yangilikning faqat iste‟molchisi bo„lib qolsa, u holda bu jarayon ma‟muriy 
xarakterga ega bo„ladi.
Demak, innovatsion faoliyatga tayyor bo„lib, darsga eng so„nggi yangiliklarni 
olib kirib, ta‟lim oluvchiga qiziqarli va uning ehtiyojiga mos ravishda tashkil 
etsagina, sifat va samaradorlikni kafolatlash mumkin.