Inson populyatsiyasining demografiyasi


Belgilab qayta tutish usuli


Download 29.58 Kb.
bet3/5
Sana21.01.2023
Hajmi29.58 Kb.
#1106065
1   2   3   4   5
Bog'liq
Inson populyatsiyasining demografiyasi1

Belgilab qayta tutish usuli


Sutemizuvchilar, qushlar yoki baliqlar kabi harakatlanadigan organizmlar uchun koʻpincha populyatsiya sonini aniqlashda belgilab qayta tutish usuli qoʻllanadi. Ushbu usul hayvonlarni namuna uchun tutish va ularni biror-bir tarzda belgilashni oʻz ichiga oladi. Masalan, quyida koʻrsatilgandek etiketkalar, tasmalar, boʻyoq yoki boshqa shunga oʻxshash belgilardan foydalanish mumkin. Soʻngra belgilangan hayvonlar yana tabiatga qoʻyib yuboriladi va populyatsiyaga qayta qoʻshilishiga imkon beriladi.
Zichlikka bog'liq tartibga solishni yengish
Insonlar o'zlarining atrof-muhitni tashish qobiliyatini oshirish uchun ongli ravishda o'zgartirish qobiliyatiga ega. Bu qobiliyat insonlar sonining ko'payishi uchun mas'ul bo'lgan asosiy omil va zichlikka bog'liq o'sishni tartibga solishni engish usuli hisoblanadi. Bu qobiliyatning katta qismi inson aql-zakovati, jamiyat va muloqot bilan bog'liq. Odamlar o'zlarini tabiiy ofatlardan himoya qilish uchun boshpana qurishi mumkin va oziq -ovqat mahsulotlarini ko'paytirish uchun qishloq xo'jaligi va uy hayvonlarini rivojlantirgan. Bundan tashqari, odamlar bu texnologiyani yangi avlodlarga etkazish uchun tildan foydalanadilar, bu ularga oldingi yutuqlarini yaxshilashga imkon beradi.
Odamlar sonining ko'payishining boshqa omillari - migratsiya va aholi salomatligi. Odamlar Afrikada paydo bo'lgan, ammo o'sha paytdan boshlab Yerning deyarli barcha yashash joylariga ko'chib ketishgan. Aholi salomatligi, sanitariya sharoitlari, antibiotiklar va vaksinalardan foydalanish yuqumli kasalliklarning odamlarning o'sishini cheklash qobiliyatini pasaytirdi. O'tmishda, XIV asrdagi bubonik blyashka kabi kasalliklar Evropa aholisining 30-60 foizini o'ldirgan va butun dunyo aholisini 100 million kishiga qisqartirgan. Bugungi kunda yuqumli kasalliklarning tahdidi ketmagan bo'lsa -da, albatta, unchalik jiddiy emas. Jahon sog'liqni saqlash tashkiloti ma'lumotlariga ko'ra, yuqumli kasalliklardan global o'lim 1993 yildagi 16,4 milliondan 1992 yilda 14,7 millionga kamaydi. O'tmishdagi ba'zi epidemiyalar bilan solishtiradigan bo'lsak, 1993 yildan 2002 yilgacha o'lgan dunyo aholisining foizi 0,30 foizdan kamaydi. dunyo aholisining 0,24 foizini tashkil etadi. Shunday qilib, yuqumli kasalliklarning odamlar sonining o'sishiga ta'siri kamroq ahamiyatli bo'lib borayotgani ko'rinadi.

Download 29.58 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling