Инсонни ўрганиш илми

Тикилиб қараш. Бундай нигоҳ билан 
кўпинча мускуллар торайиши ва мимика-
ларда диққат-эътиборни бир жойга тўплаш 
учун кучли интилиш кузатилади. Нигоҳ 
суҳбатдошга қаратилган бўлса, одатда 
танқид кўзи билан қарашни билдиради. 
Аудитория олдида ҳаяжон босган одамлар 
ҳам кўпинча бирор-бир бўшлиққа тикилиб 
қараш орқали вазиятдан чиқиб кетадилар. 
Ноаниқ кенгликка қаратилган нигоҳ. 
Узоқ хотираларни бир ерга тўплаш, кўпин-
ча қуруқ муҳокамага асосланган фикр 
юритишни билдиради. Хаёлпарастлик, 
ўйчанликдан дарак беради.
Кўз орқали навбатма-навбат алоқа 
(суҳбатдошларнинг иккаласида ҳам ку-
Агар тикилган нигоҳ қаттиқ, 
тўғридан-тўғри ва шу билан бирга 
қисилган бўлса, такаллуфсизлик, 
махфийлик, сирли мақсад, 
тажовузкорлик, танқидий синов, 
масофа сақлаш, ишончсизлик 
ва синчковликдан дарак беради. 
Буни кўз ўнгингизга келтириш 
учун кўпгина терговчи ва 
танқидчиларнинг «совуқ» ва 
«аччиқ», айрим эркакларнинг 
ҳимоясиз аёлга нисбатан 
бетакаллуф ва шилқим нигоҳини 
кўз ўнгингизга келтиринг. 

---

20
затиладиган) бир-бирига эътиборни тас-
диқлаш – ўзаро ҳурмат ва ишончнинг бир 
хиллиги, очиқ-ошкор муносабат. Бундай 
нигоҳ кўпинча болаларда ва севишганларда 
кузатилади.
Тушуниксиз нигоҳ кескинлик ва қатъ-
ийликнинг етишмаслигини ифодалайди. 
Шунингдек, кўзнинг тўхтовсиз ҳаракати 
маст одамда ва айрим руҳий касалликка 
чалинганларда ҳам учрайди.
Тинч нигоҳ ўткинчи хотираларга босиқ-
лик билан муносабатда бўлувчи вазмин 
одамларда бўлади. Ўта тинч нигоҳ ҳам 
баъзан қизиққон кишиларнинг жаҳлини 
чиқариши мумкин. 
Нотинч нигоҳ – вазиятнинг тоқат қилиб 
бўлмайдиган даражада зерикарли экани 
ҳақида яширин маълумот беради. Бундай 
нигоҳ таъсирчанлик ва беқарорликнинг 
белгиси бўлиши ҳам мумкин. Кўзнинг ўта 
тез ва шошилинч ҳаракати эса ҳамма иши 
чаппасига кетаётганидан бошини йўқотиб 
қўйган одамда кузатилади.
Тирик нигоҳ кучли қизиқувчанлик 
ва ҳаракатчанликни билдириши 
мумкин. Бошни тинч тутган ҳолда 
кўз бурчакларидан қараш кўпинча 
кимнинг-дир уйига биринча марта 
кираётган аёлларда учрайди.

---

21