Биринчи босқич: шартнома турларининг қиёсланиши
Иккинчи босқич:ташкилий тузилмаларнинг қиёсланиши
Классик шартнома
унитар
Неоклассик шартнома
холдинг
мультидивизионал
Имплицит шартнома
аралаш
10.1-расм. Битимни амалга ошириш босқичлари
Агар, эксперт баҳоларга кўра, энг кам харажатлар имплицит шартномалардан фойдаланиш билан боғлиқ бўлса, у ҳолда иккинчи босқичда унитар, холдинг, мультидивизионал ва аралаш каби муқобил ташкилий тузилмалар доирасида юзага келадиган трансакция харажатларини таққослаш мумкин.
Умумий кўринишда (битимнинг муайян шартларини ҳисобга олмасдан туриб) шартноманинг учта тури қиёсий устунликларини, О.Уильямсон фикрига кўра, қуйидагича тарзда намоён этиш мумкин (10.1-жадвал).
10.1-жадвал
Шартноманинг қиёсий устунликлари [54]
Қиёсий мониторинг харажатлари параметрлари
|
Шартнома хиллари
|
|
классик
|
неоклассик
|
имплицит
|
Рағбатлар кучи
|
++
|
+
|
0
|
Назорат қилиш самарадорлиги
|
0
|
+
|
++
|
Иштирокчиларнинг кутилмаган ҳолатларга автоном мослашиши
|
++
|
+
|
0
|
Иштирокчиларнинг кутилмаган ҳолатларга келишилган тарзда мослашиши
|
0
|
+
|
++
|
Низоларни ҳал этиш ҳуқуқий тадбирларининг қулайлиги
|
++
|
+
|
0
|
Изоҳ: ++- энг самарали; +- етарлича самарали; 0 - самарасиз.
Мисол тариқасида корхона раҳбарларининг корхоналар соҳасига тааллуқли бўлмаган фаолият турини мустақил равишда ёки четки ташкилотларга пудрат (неоклассик шартнома) асосида бажаришни афзал кўришига оид маълумотлари 10.2-жадвалда келтирилган.
10.2-жадвал
Do'stlaringiz bilan baham: |