Интеграция даражаси кичик микросхемалар; Интеграция даражаси ўртача микросхемалар

8-маъруза. Комбинацион қурилмаларни синтез қилиш.

Битта чиқишли комбинацион қурилмаларни синтез қилиш

Режа

1. 
   Комбинацион қурилмалар.
   
2. 
   Комбинацион қурилмалар синтез қилиш этаплари.
   

Таянч сўзи иборалар

Комбинацион қурилмалар, синтез, структура схемаси, структура формулалари, квайн бўйича схеманинг нархи

Комбинацион қурилмаларнинг (КҚ) чиқиш сигнали маълум вақт давомида таъсир қилувчи кириш сигналларининг тўплами (комбинация) билан аниқланади.

Рақамли қурилмани, жумладан комбинацион қурилмани синтез қилиш берилган қоидалар (алгоритмлар) асосида берилган базисдаги мантиқий элементлардан фойдаланиб мураккаблиги минимал бўлган структура схемани қуриш демакдир. Структура схемасида талаб қилинадиган мантиқий элементлар ва уларнинг киришлари ва чиқишларининг уланишлари график равишда тасвирланади.
КҚни синтез қилиш этаплари қуйидагилар:
1–этап. КҚнинг ишлаш шартларини ёзиш. Бундай шартлар сўз билан, хақиқийлик жадвали ёрдамида ёки структура формулалари ёрдамида берилиши мумкин.
2–этап. Структура формуласини ёзиш ва минималлаштириш.
3–этап. Минималлаштирилган структура формуласини берилган базисда ёзиш. Интеграл рақамли қурилмаларда ВА – ЭМАС, ЁКИ – ЭМАС, ВА – ЁКИ – ЭМАС базислар кенг қўлланилиши сабабли кўпчилик холларда структура формуласини ушбу базислардан бирида ёзиш эхтиёжи пайдо бўлади.
4–этап. Структура схемасини тузиш.
Рақамли қурилмаларнинг қатор мураккаблик критериялари мавжуд. Интеграл рақамли схемотехникада мураккабликни бахолаш кўпчилик холларда қурилма таркибига кирувчи мантиқий элементлар киришларининг умумий сонини ҳисоблаш асосида амалга оширилади (квайн бўйича схеманинг нархи).
6.1 – мисол. Ишлаши 2.4 – жадвалда кўрсатилган 2 модул бўйича жамлагични ВА – ЭМАС базисда синтез қилинсин.
Ечиш. Жамлагичнинг МДНШда структура формуласи:

2.4 – жадвал

Х1	Х2	У
0	0	0
0	1	1
1	0	1
1	1	0

Синтез қилинган икки ўзгарувчили 2 модул бўйича жамлагичнинг структура схемаси 2.12 – расмда кўрсатилган





2.12 – расм. Икки ўзгарувчили 2 модул бўйича жамлагич
6.2 – мисол: Учта киришга эга бўлган можоритлар элементни ВА – ЭМАС базисда синтез қилинг.
Ечиш. Бундай элементнинг чиқиш сигнали кириш сигналларининг кўпчилигига мос келади (2.5 - жадвал).
2.5 - жадвал

х1 х2 х3 у	х1 х2 х3 у
0 0 0 0 0 0 1 0 0 1 0 0 0 1 1 1	1 0 0 0 1 0 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1

Элементнинг сируктура формуласини 2.5 – жадвалга асосан МДНШда ёзамиз:

ВА – ЭМАС базисга ўтамиз:

Синтез қилинган учта киришли можоритар элементнинг структура схемаси 2.13 – расмда келтирилган.