Intelektual boshqaruv va kompyuter tizimlari

 
1-Rasm. Integral va differensial taqsimlanish funksiyalari 
х 
L, ming km
1 
0 
F(L) 
R(x) 
F(x
) 
f(L) 
L, ming km

---

10 
 F(L) ni integral taqsimlanish funksiyasi, f(L) ni esa differensial 
taqsimlanish funksiyasi deb ataladi. 
bu erda: F(L) - buzilish ehtimolligi - integral taqsimlanish funksiyasi; 
f(L) - buzilish ehtimolligi zichligi differensial taqsimlanish funksiyasi; 
R(L)- buzilmay ishlash ehtimolligi. 






,
)
(
dL
L
Lf
L
(5) 
Bundan tashqari, f(L) ma’lum bo‘lsa, buzilishlarning taxminiy sonini m(L) topsa 
bo‘ladi (ΔL oralig‘ida). Buning uchun f(L) ning miqdorini transport vositalarining 
soniga va ΔL oraliq miqdoriga ko‘paytiriladi. Masalan, N
0
=75; f(L) =0,02 ming km
-1
,
ΔL = 2ming km m(L1-L2) = 0,02 x 75 x 2 = 3 buzilish 
Amalda, agar f(L) ma’lum bo‘lsa buzilishgacha yurilgan o‘rtacha yo‘lni topsa 
bo‘ladi
. 
Demak, 75 avtomatlashtirilgan sistemani ekspluatatsiya qilinayotganda (L1-
L2) oraliqda 3 ta buzilishni kutish kerak (1-Rasm shtrix maydon). 
Taqsimlanishning differensial funksiyasini f(L) tasodifi sonning puasson 
taqsimlanish qonuni deb ham ataladi. 
Xisobot tarkibi 
1. Mavzu. 
2. Ishning maqsadi. 
3. Qisqacha asosiy xolat. 
4. Nazorat savollariga yozma javob. 
5. Xulosa. 
№4 Laboratoriya mashg‘uloti (3 soat) 
Mavzu: Avtomatik sistemalarni ekspluatatsiya sharoitida ishinchlilik 
ko‘rsatkichlarini taqsimot qonunlari asosida hisoblash. 
Ishdan maqsad: Avtomatik sistemalarni ekspluatatsiya qilish jarayonida 
ishonchlilik ko‘rsatkichlarini hisoblashni o’rganish. 
Asosiy qism: Mikroelektronika va elektron qurilmalarni ishlab chiqarish va 
ekspluatatsiya qilishda turli xil nosozliklar paydo bo‘lishi mumkin. Ushbu 
qurilmalarni turli bosqichlarda testli diagnostikalash o‘zaro bog‘liq vazifalarni xal 
qilishga olib keladi. Bu vazifalarning birinchisi, tadqiq qilinayotgan elektron sxema 
qanday xolatda ekanligini aniqlashdir. 
Raqamli sxemalarning asosiy xolati bu – ishchi xolat xisoblanadi. Bu ishchi 
xolatda raqamli sxemalar texnik xujjatlarga asosan barcha qo‘yilgan talablarga javob 
bera oladi. Agar raqamli sxemada nosozlik aniqlansa, u xolda ikkinchi vazifa 
bajariladi: nosozlik aniqlanadi, ya’ni nosozlik turi va joyi aniqlanadi. Raqamli 

---

11 
sxemaning nosozligi – bu bir yoki bir nechta komponentlarning fizik buzilishlari 
xisoblanib, sxemani noto‘g‘ri ishlashiga olib keladi. Raqamli qurilmalarning 
nosozligini real tasvirlash uchun quyidagi matematik modellardan foydalaniladi: 
konstanta xatoliklar, qisqa tutashuvlar, inversli va xokazo.