Intelektual boshqaruv va kompyuter tizimlari

Mavzu: Ishonchlilikning asosiy kriteriyalarini hisoblash. 
Ishdan maqsad: Sistemaning ishdan chiqish vaqtini xisoblash, uning 
avtomatlashtirilgan sistemalar ishonchliligi va diagnostikasida tutgan o‘rni. 
 
Asosiy qism: Avtomatlashtirilgan sistema detallarning ishida 
chegaraviy ishqalanish sodir bo‘ladi, har-xil tarkibli va zang moddalari ishtirok 
etadi. Bu barcha omillar avtomatlashtirish sistemasini ishdan chiqishiga olib keladi. 
Bular natijasi sistemaning ishdan chiqish vaqti hisoblanadi. 
Ishdan chiqishlarni bartaraf qilishda quyidagi choralar ko‘riladi: 
a) Ekspluatatsion choralar. Havo tozalagich, moy va yonilg‘i suzgichlariga texnik 
xizmat ko‘rsatish va harorat rejimini iloji boricha bir xilda tutish. 
b) Tamir choralari. Ishdan tez chiqadigan detallarni zaxira holatida ulash va ularni 
almashtirish. 
c) Ishlab chiqarish choralari: texnologik jarayonlarda zamonaviy va mustahka
qurilmalardan foydalanish. 
Ishdan chiqish jadalligini pasaytirish choralari: 
- ekspluatatsion choralar: kerakli qismlarni va padshipnikli, moyli qurilmalarning 
moyini almashtirish. 
- ishlab chiqarish choralari: texnologik jarayonlarga bardoshli metallardan 
foydalanish. 
Klapnlar yuqori yuklama va harorat, hamda korrozion gaz muhitida ishlaydi. 
Bunda mo‘rt buzilishi yeyilishi va korrozion mexanik yeyilish kuzatiladi: 
klapanning o‘tirish sirtlari yedirilib, bog‘lanishning zichligi yuqoladi. Taqsimlovchi 
valning mushtchalari, klapanning turtkichlari yediriladi. Klapanlar ishlash 
muddatini oshirish maqsadida ularni issiqqa chidamli legirlangan po‘latdan 
tayyorlanadi, chiqarish klapanlarini sovutish tizimi bilan hamda ularni o‘z o‘qi
atrofida burilib turishi taminlanadi. 
Nazorat savollari: 
a) Eskirish nima?
b) Korroziyani tezlashtiradigan qanday agressiv elementlarini bilasiz? 

---

6 
№2 Laboratoriya mashg‘uloti (2-soat)