Investitsiyalar auditi va baholash

Dt Rezerv kapitali 20,000 
Dt Investitsiyalarni baholashdan zarar 10,000 
Kt Joriy investitsiyalar 30,000 
Agar kompaniya investitsiyalarni tannarx yoki bozor narxidan eng past 
bahoda hisobga olsa, 1 may kuni o’tkazma berilmaydi, qiymatni pasayishi esa 
quyidagicha hisobga olinadi: 
1 iyun 
Dt Investitsiyalarni baholashdan zarar 10,000 
Kt Joriy investitsiyalar 10,000 
Qimmatli  qog’ozlarga  yo’naltirilgan  moliyaviy  investitsiyalarning  bozor  qiymati 
deganda ularning moliya bozorida sotish vaqtida nomoyon bo’lgan sotish qiymati 
                                                 
11
 12-сон “Молиявий инвестициялар”номли БҲМС.Ўзр БҲМС.ЎБАМА.2003й.,117-118 б. 
 

---

 
31 
 
tushiniladi.  Bozor  qiymatini,  boshqachasiga,  haqqoniy  qiymat  deb  ham  ataydilar. 
Bu  qiymat  ko’p  omillarga  bog’liq,  jumladan,  aktsiyadorlik  jamiyati  yoki  tijorat 
bankining foydalilik darajasiga, to’lanayotgan dividentlarning miqdoriga, ularning 
kelajakdagi obro’ e’tiboriga va boshqa omillarga. 
  
Qiymat  tamoyiliga  muvofiq  qimmatli  qog’ozlarga  yo’naltirilgan  moliyaviy 
investitsiyalar  boshqa  aktivlar  singari  keyingi  sanalarda  yuqorida  keltirilgan 
qiymatlarning eng kichik miqdorida balansda aks ettirilishi lozim. Ushbu qiymatda 
uzoq muddatli qimmatli qog’ozlar balansda investitsiya portfeli metodiga asoslani 
aks  ettiriladi.  Qisqa  muddatli  qimmatli  qog’ozlar  ularning  bozor  va  sotib  olish 
qiymatlarining  eng  kichik  qiymatida  hisobga  olingan  bo’lsa,  balansda  qimmatli 
qog’ozlar  portfelining  jami  investitsiya  qiymatiga,  yoki  qimmatli  qog’ozlarning 
alohida nomlari bo’yicha topilgan qiymatiga asoslanib aks ettiriladi. 
Masalan: 01 yanvarda 6 oylik muddatga nominal qiymati 200,000 sh.b. bo’lgan, 
12  %  lik  obligatsiya  har  oylik  foizlar  to’lovi  sharti  bilan  188,000  sh.b.ga  sotib 
olindi.