Iqtisod-moliya


Interaktiye Nothing Sistem for


Download 1.64 Mb.
bet105/322
Sana20.08.2023
Hajmi1.64 Mb.
#1668575
1   ...   101   102   103   104   105   106   107   108   ...   322
Bog'liq
Toshkent moliya instituti d. Tojiboyeva maxsus fanlarni-hozir.org

Interaktiye Nothing Sistem for 

Effektive Reading and Thinking
) so‘zlarini bosh harfidan olingan 
bo‘lib, samarali o‘qish va o‘qiganlarini tahlil qilishga, fikr yuritishga
qaratilgan metod ma’nosini beradi.


Insert metodi
– o‘quvchi-talabalarni o‘qiyotgan kitoblari, maqola 
va turli axborotlarni tushunib yetishlari uchun o‘qish jarayonida
materialning (darslik, o‘quv qo‘llanma, ilmiy maqola, jadval, sxema 
kabilar) har bir satr boshi (yoki qismi)ning mazmunini baholash orqali,
chiqargan xulosasiga muvofiq ravishda varaqning chetki tomoniga 



133
(hoshiyasiga) qalam bilan belgi qo‘yib borish orqali o‘z munosabatini 
bildirishga o‘rgatuvchi metod.
O‘qish jarayonida materialning (darslik, o‘quv qo‘llanma, ilmiy 
maqola, jadval, sxema kabilar) har bir satr boshi (yoki qismi)ning
mazmuni baholanib, xulosa varaqning chetki tomoniga (hoshiyasiga) 
qalam bilan belgi qo‘yib borish orqali bilish darajasi aniqlanadi.
Asosiysi, bu belgilar yordamida talaba olingan bilim, axborot to‘g‘risida 
yaxshi tasavvurini aks ettirishi lozim. Umuman olganda, bir satr boshiga
bir necha belgi qo‘yilishi ham mumkin. 
Insert o‘quvchi, talabalarga, yangi axborotni o‘qib o‘rganishi
jarayonida tushunarli yoki tushunib bo‘lmaydigan, noma’lum yoki 
e’tiroz bildiradigan guruhlarga ajratib baholash imkonini beradi. Ya’ni,
o‘quvchi, talaba o‘qiyotgan materialni shunchaki o‘qishi emas, uni 
uqishi, ya’ni tushunish, baho berish, umuman olganda, tanqidiy
o‘rganishi talab etiladi. 
Bu metod:
• matn bilan samarali ishlash ko‘nikmasini hosil qiladi; 
• faol, teran fikr yuritib, o‘ylab, o‘qishni o‘rgatadi.
• avval o‘rganilgan, talaba uchun ma’lum bo‘lgan materialni yangisi 
bilan taqqoslash va baholash qobiliyatini shakllantiradi;
• mavzuni kelgusida o‘rganishni davom ettirishni rag‘batlantiradi. 
Insert metodini qo‘llashda chetki hoshiyaga belgilarni qo‘yish
bo‘yicha qabul qilingan qoidalar mavjud. Ular quyidagicha: 
• O‘qiyotgan matndagi bildirilgan fikrlar sizga ma’lum, siz ularni
bilsangiz, bilaman deb o‘ylagan fikringizga mos kelsa

V”


belgisini

qo‘yasiz. 


• O‘qiyotgan jumlalar sizning bilimingizga qarama-qarshi bo‘lsa,
yoki bilaman deb o‘ylaganingizga mos kelmasa,

“ - ” 


(minus)

belgisini 


qo‘yasiz.
• Agarda o‘qiyotgan matnda siz uchun yangiliklar bo‘lsa,

+” 


(plyus)

belgisini qo‘yasiz.


• Siz o‘qiyotgan jumlalar sizga tushunarli bo‘lmasa, ya’ni uni
tushunish uchun qo‘shimcha ma’lumotlar talab qilinsa, u holda 

?” 


(so‘roq) belgisini qo‘yasiz.
Insеrt mustаqil o‘qish, mа’ruzа tinglаsh jаrаyonidа оlinаdigаn
mа’lumоtlаrni bir tizimgа kеltirishgа imkоniyat yarаtаdi. Оldindаn 
оlingаn mа’lumоtni yangisi bilаn o‘zаrо bоg‘lаsh qоbiliyatini
shаkllаntirishgа imkоn bеrаdi. 



134
Shunday

qilib,
o‘qish

jarayonida
talabalar 
bilganlari
va

tushunganlariga mos ravishda to‘rt xil belgilar qo‘yib chiqadilar. Har bir


qatorni yoki har bir tushunchani belgilab chiqish shart emas. Bu belgilar 
yordamida o‘qilayotgan matn bo‘yicha umumiy tasavvur ifodalanishi
kerak.

Insert
metodi

o‘qish
davomida 
talabalarga
o‘z

shaxsiy
tushunchalarini faol ko‘rib chiqishga yordam beruvchi kuchli qurol 


hisoblanadi.


Download 1.64 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   101   102   103   104   105   106   107   108   ...   322




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling