Iqtisod moliya

 
Xalqaro telefonda gaplashishlar va telegrammalar uchun 1 mln so’m sarfladi. 
Tovarlarni ko’rib kelish uchun transport xarajatlari 500 ming so’m, undan tashqari firma 
faoliyatining ishonchliligini tekshirish va shartnoma tuzish uchun yuridik xizmat 
ko’rsatuvchi firmaga 500 ming to’landi. 
Oxir oqibat bitim tuzildi. Sotib oluvchi firma tovarlar partiyasi uchun 20 mln so’m 
avvaldan xaq to’ladi. Sotib oluvchi firmaning transaktsion xarajatlarni aniqlang va baholang. 
Qanday sharoitda transaktsion xarajatlar jamiyatda katta miqdorda va unchalik ko’p bo’lmagan 
miqdorni tashkil etadi, ko’rsating? 
T/N 
 
1.Markazdan rejalashtiriladigan ma’muriy buyruqbozlikka asoslangan, jamiyat uchun 
xam, an’anaviy jamiyat uchun ham, bozor iqtisodiyotiga asoslangan jamiyat uchun xam umumiy 
iqtisodiy muammo bor: 
2«Nima ishlab chiqarish» muammosi faqat resurslar cheklanganligi tufayli kelib chiqib, 
faqat xususiy biznes uchun xarakterli. 
3.Qanday ishlab chiqarish kerak muammosi mehnatga layoqatli aholisi ko’p bo’lgan 
mamlakatlar uchun xos emas. 
4.Kim uchun ishlab chiqarish muammosi markazdan rejalashtiriladigan ma’muriy 
buyruqbozlikka asoslangan jamiyat uchun xos emas. 

---

5.Iqtisodiyotni tartibga solishni tahlil qilib, mashhur iqtisodchi R. Kouz iqtisodiy 
nazariyaga transaktsion xarajatlar degan tushunchani kiritdi. 
6.Iqtisodiyotning tizim sifatida rivojlanishida bir-biriga qarama-qarshi ikki tendentsiya 
amal qiladi. 
Testlar 
 
1. Quyidagilardan qaysi biriga ierarxik boshqarish xos emas? 
a) UZDEU korporatsiyasi doirasida avtomabil ishlab chiqarish; 
b) Oilada oila a’zolarining uy yumushlarini bajarishi;  
c) Fermer xo’jaligida maxsulot ishlab chiqarish;