Iqtisod va qurilish

L₂ L₁ L

12-rasm. Ishchi kuchini narxi oshganda uni kapital bilan almashtirish

Boshlang`ich holatdagi C<sub>1</sub> izokostada maksimal ishlab chiqarish E nuqtada erishiladi va L<sub>1</sub>, K<sub>1</sub> miqdordagi resurslar sarflanadi. Ishchi kuchining narxi oshganda izokosta C<sub>2</sub> holatga o`tadi. C₂ izokosta ishchi kuchi narxining oshganligini ifodalaydi.
C₂ izokostada firma maksimal ishlab chiqarish hajmiga E₂ nuqtada erishadi va ishlab chiqarishga L₂ va K₂ miqdordagi resurslar sarflanadi. Ishchi kuchiga narxning oshishi, ishchi kuchidan foydalanishni qisqartiradi va kapitaldan foydalanishni oshiradi.
Misol. Firmaning ishlab chiqarish funksiyasi quyidagi ko`rinishga ega:
Q < 2LK
Kapital narxi 40 000 so`m, ishchi kuchi narxi 120 000 so`m. Agar firma byudjeti 12 000 ming so`m bo`lsa, u maksimal miqdorda mahsulot ishlab chiqarish uchun ancha ishchi kuchidan va qancha miqdordagi kapitaldan foydalanadi? Maksimal ishlab chiqarish hajmi qancha bo`ladi?
Demak, masalanining ko`rinishini quyidagicha yozamiz:
Q < 2LK max .
Firmaning byudjeti chegarasida 120L40K 1200 izokostani chizamiz (3-rasm).

5 12 L

13-rasm. Firmaning byudjeti chegarasida izokostani chizig`i

Umumiy formuladan foydalanib maksimal ishlab chiqarishni ta′minlaydigan resurslar miqdorini aniklaymiz.
1200 1200 1200 1200
K < < <15 birlik, L < < < 5 birlik,
2r 240 2W 2120
Demak, maksimal miqdori Q < 2515<150 birlik.
150 birlik mahsulot ishlab chiqarish uchun firma 15 birlik kapitaldan va 5 birlik ishchi kuchidan foydalanadi.