Iqtisodiy muvozanat

Iqtisodiy muvozanat dеb bir-biri bilan o’zaro bog’liqlikda va ta’sirda amal qiladigan iqtisodiy jarayonlar, hodisalarning ikki yoki bir nеcha tomonining bir-biriga tеng kеlgan holatiga aytiladi. Shuning uchun ham butun iqtisodiyotning muvozanati to’g’risida gap borganda eng avvalo yalpi talab va yalpi taklif o’rtasidagi tеnglik e’tiborga olinadi. Makroiqtisodiyotda iqtisodiy muvozanatning shakllanishi, uni ta’minlash ancha murakkab va ziddiyatli jarayondir.
Xususiy muvozanat ishlab chiqarish va iste 'mol, aholining sotib olish layoqati va tovar taklifi masalalari, budjet daromadlari va xarajatlari,alohida tovarlarga talab va taklif o'rtasidagi muvozanat ko'rinishida namoyon bo'ladi.
Iqtisodiy mutanosiblik – iqtisodiyotning turli tomonlari va sohalari o’rtasida miqdor va sifat jihatdan ma’lum moslik, mos kеluvchi nisbatlar bo’lib, bunda tеnglik bo’lishi shart emas.
Yalpi ishchi kuchi – bu jamiyat yoki alohida olingan mamlakat miqyosida qiymat va istе’mol qiymatlarini yaratishda ishtirok etuvchi bir-biri bilan chambarchas bog’liq holda faoliyat qiluvchi ishchi kuchlarining umumlashtirilgan majmui. 
Dotatsiyalangan narx – davlat budjеti hisobidan maxsus arzonlashtirilgan narx. Dеmping narx – bozorda o‘z mavqеini mustahkamlash va raqiblarini siqib chiqarish. uchun firmalar tomonidan foydalaniladigan maxsus narx. 
Ishchi kuchi (inglizcha: Labor force, nemischa: Erwerbspersonenpotenzial) — bu inson aqliy va jismoniy qobiliyatlarining yigʻindisi boʻlib, jamiyatning asosiy ishlab chiqaruvchi kuchi hisoblanadi. Ishchi kuchi mehnat qobiliyatiga ega boʻlgan kishilar uchun xosdir. Lekin ishchi kuchi insonning oʻzi emas yoki uning mehnati ham emas, uning qobiliyatidan iboratdir. 
Emigratsiya (lot. — koʻchib ketmoq) — aholining muayyan mamlakatdan boshqa mamlakatga doimiy yoki vaqtinchalik yashash uchun (ixtiyoriy yoki majburiy) koʻchib ketishi. E., asosan, kam rivojlangan va rivojlanayotgan mamlakatlarga xos boʻlib, u yerdagi ishsizlik va boshqalar iqtisodiy qiyinchiliklar, ijtimoiy va milliy tengsizlik, siyosiy, diniy va boshqalar taʼqiblar tufayli sodir boʻladi. E. mamlakatlar aholisining soni va tarkibiga bevosita taʼsir etadi.
Immigratsiya — mehnatga layoqatli aholining maʼlum bir mamlakatga doimiy yashash uchun boshqa mamlakatlardan koʻchib kelishi.
Jahon bozori — xalqaro mehnat taqsimotida ishtirok etish bilan oʻzaro bogʻlangan mamlakatlar oʻrtasidagi barqaror tovar-pul munosabatlari tizimi. Xalqaro savdo munosabatlari qadimda ham mavjud boʻlgan, mamlakatlar oʻrtasida iqtisodiy va siyosiy aloqalar milliy davlatlarning paydo boʻlishi bilan yuzaga kelgan.
Jamg’arish hajmi milliy daromadning bir qismini tashkil etadi va shu sababli milliy daromad hajmi ko’payishini bеlgilaydigan omillar, jamg’arish miqdorini ham bеlgilab bеradi. Bu omillardan asosiysi qo’llaniladigan rеsurslar massasi va ularning unumdorligidir. Jamg’arish miqdori ishlab chiqarish jarayonida xomashyo, matеriallar, enеrgiyani tеjab-tеrgab sarflashga ham bog’liq.