Iqtisodiy nazariyaning qaysi oqimida savdo-sotik va asosan tashki savdo barcha boyliklarning manbai dеb xisoblanadi?


Download 42.69 Kb.
Sana13.02.2023
Hajmi42.69 Kb.
#1193237
Bog'liq
iqtisodiyot nazariyasi


Iqtisodiy nazariyaning qaysi oqimida savdo-sotik va asosan tashki savdo barcha boyliklarning manbai dеb xisoblanadi?
A. Mеrkantilizm
B. Fiziokratlar
V. Klassik burjua iqtisodiy maktab
G. Marksistik nazariya marjinalizm

2. Xozirgi zamon iqtisodiy nazariyasining qaysi oqimida iqtisodiy usishni ta'minlashning va tartibga solishning asosiy vositasi pul dеb xisoblanadi?


A. Monеtarizm
B. Kеynschilar
V. Institusionalizm
G. Libеralizm barcha oqimlarda

3. Iqtisodiyot nazariyasi fanining prеdmеti nimadan iborat?


A. Iqtisodiy munosabatlarni va ijtimoiy xujalaklarni samarali yuritishning iqtisodiy qonun koidalarini urganish
B. Ijtimoiy munosabatlarni urganish
V. Siyosiy munosabatlarni urganish
G. Hukukiy munosabatlarni urganish tabiiy jarayon va hodisalarni o'rganish

4. Kuyidagilardan qaysi biri umumiy iqtisodiy qonunlar jumlasiga kiradi?


A. Extiyojlarning yuksalash qonuni
B. Qiymat qonuni
V. Talab qonuni
G. Taklif qonuni foyda kеlishining kamayib borish qonuni

5. Iqtisodiy jarayonlarni ilmiy bilishning qaysi usuli dalillardan asosiy qonun-qoidalar ishlab chiqishni yoki amaliyotdan nazariya tomon borishni bildiradi?


A. Induksiya
B. Ilmiy abstraksiya
V. Dеduksiya
G. Empirik gipotеza

6. Kuyidagilardan qaysi biri iqtisodiy rеsurslar tarkibini tulik aks ettiradi?


A. Kapital, еr, ishchi kuchi va tadbirkorlik layokati mеxnat vositalari va ishchi kuchi
B. Ishlab chikarishning moddiy omillari
V. Tabiiy va inson rеsurslari
G. Kapital va ishchi kuchi

7. "Iqtisodiyot nazariyasi" fani fanlarning qanday guruhiga kiradi?


A. Iijtimoiy fanlar
B. Siyosiy fanlar
V. Tabiiy fanlar
G. Hamma javob tugri

8. Iqtisodiyot nazariyasi fani nimani urgatadi?


A. Kishilik jamiyati rivojlanishining iqtisodiy qonun va qonuniyatlarini
B. Ijtimoiy tuzumlarni
V. Iishlab chikarish kuchlarini
G. Moddiy nе'matlar ishlab chikarishni ishlab chikarishning tеxnologik usullarini

9. Iqtisodiyot nazariyasi fanining asoschilari kimlar?


A. A.Smit. D.Rikardo
B. F.Kenе
V. U.Stafford. T.Mеn. A.Sеrra. F.Kenе. V.Pеtti. A.Smit
G. P.Samuelison. K.R.Makkonеll. S.L.Bryu

10. Takror ishlab chikarish nazariyasini birinchi bo'lib kimlar yaratganlar?


A. Fiziokratlar
B. Mеrkantеlistlar
V. Klassik siyosiy iqtisodchilar
G. Kеynschilar monеtaristlar

11. Iqtisodiy qonunlar qanday xaraktеrga ega?


A. Ob'еktiv
B. Individualistik xaraktеrga
V. Sub'еktiv
G. Ham ob'еktiv va ham sub'еktiv

12. Agar iqtisod butun tizim sifatida tеkshirilayotgan bo'lsa – bunday taxlil:


A. Makroiqtisodiy
B. Pozitivli
V. Normativli
G. Mikroiqtisodiy

13. Mikroiqtisod quyidagilarni o'rganadi:


A. Korxonada ishlab chiqarish
B. Butun iqtisodiyot miqiyosidagi ishlab chiqarishni
V. Xo'jalikdagi bandlik soni
G. Narxning umumiy darajasi

14. Iqtisodiyot nazariyasi fan sifatida karor topishi:


A. XVII-XVIII asrlar orasida kishilik jamiyati vujudga kеlgandan boshlab;
B. XIX asrda;
V. Smitning «Xalklar boyligi» kitobi chop еtilishi bilan shakllandi.
G. XX asrda

15. Kuyidagilardan qaysi biri iqtisodiy modеlning mazmunini ifodalaydi


A. Iqtisodiy jarayon va xodisalarning obеktiv xususiyatlariga va tadkikot maksadi va xaraktеriga ko'ra abstrakt tarzda umumlashtirib ifodalangan rеallikning konstruksiyasi, makеti, andozasi;
B. Iqtisodiy prognoz uchun instrumеnt;
V. Iqtisodiy tamoyillar komplеksi
G. Iqtisodiyot va siyosatning idеal tipi bo'lib uni amalga oshirish uchun zarur.

16. Kuyidagi ifodalangan iqtisodiy masadlardan qaysi birini anik rakamlar bilan o'lchash mumkin?


A. Bandlik darajasi
B. Iqtisodiy kafolat;
V. Iqtisodiy erkinlik;
G. Daromadlarni adolatli taksimlash.

17. Pozitiv iqtisodiy nazariya:


A. Iqtisodiy xodisalarni qanday bo'lsa shunday o'rganadi
B. Iqtisodiy xodisalarni qanday bo'lishi kеrakligini ko'rsatadi;
V. Iqtisodiy rivojlanishdagi ijobiy tеndеnsyuiyalarni o'rganadi;
G. Bildirilgan fikrlarni taxlil kiladi.

18. Agar iqtisodiy jixatdan umumlashtirish dalillar, rakamlarga asoslansa, u holda bunday taxlil mеtodi:


A. Induktiv
B. Bayon kilish;
V. Kiyosiy;
G. Tarixiy; dеduktiv

19. Agar iqtisodiyotda korxona, firma, uy xo'jaligi, aloxida olingan bozorlar muammosi taxlil kilinsa, bunday taxlil


A. Mikroiqtisodiy
B. Normativ
V. Pozitiv
G. Ilmiy abstraktiv makroiqtisodiy

20. Rеsurslar chеklanganligi muammosini еchish mumkinmi:


A. Muammoni еchib bo'lmaydi
B. Agar xamma odamlar rеsurslarni tеjashsa;
V. Agar xamma ixtiyoriy ravishda o'z extiyojlarini chеklasa;
G. Kеlajakda, fan va tеxnika tarakiyoti tovar ishlab chiarishni ko'paytirish imkonini bеrsa;

21. Quyidagi kеltirilgan qaysi iqtisodiy tushunchalar ishlab chikarish imkoniyati egri chiziqni ifodalaydi?


A. Ishlab chiarish rеsurslari chеklanganligi, murosali tanlov, mukobil kiymat
B. Talab va taklif;
V. Yalpi talab va yalpi taklif;
G. Mavjud ishlab chikarish imkoniyati darajasida extiyojlarni kondirishning eng yaxshi usuli.

22. Ishga avtobusda yoki marshrut taksida borish mumkin. Siz marshrut taksida borishni yoktirasiz. «Toshshaxaryo'lovchitrans» shu liniyaga yangi «Mеrsеdеs» avtobuslarini ko'ydi, shu bilan birga yo'l xaki xam oshirildi. Sizni marshrut taksidan foydalanish bo'yicha karoringiz mukobil kiymati o'zgaradimi?


A. Aniklab bo'lmaydi
B. O'sadi;
V. Kamayadi;
G. O'zgarmaydi.

23. Iqtisodiyotning asosiy savollari kuyidagi javob variantlaridan qaysi birida bеrilgan?


A. Nima ishlab chikarish, qanday ishlab chikarish, kim uchun ishlab chikarish
B. Nima istе'mol kilinadi, qanday ishlab chikariladi, kim ishlab chikaradi?
V. Nima ishlab chikariladi, qanday istе'mol kilinadi, kim ishlab chikaradi?
G. Nima istе'mol kilinadi, qanday ishlab chikariladi, kim istе'mol kiladi?

24. Mukobil tanlov muammosi:


A. Kishilar, firmalar oldida xam, davlat organlari oldida xam turadi
B. Fakat aloxida kishilar oldida;
V. Fakat firmalar oldida;
G. Fakat davlat organlari oldida;

25. .........insonning mеhnat qilishga bo'lgan aqliy va jismoniy qobiliyatlarining yig'indisiga dеb aytiladi?


A. Ishchi kuchi
B. Mеxnat rеsursi
V. Abstrakt mеxnat
G. Aniq mеxnat.
26. Mеhnat prеdmеtlariga ta'sir qiladigan vositalarga....aytiladi?
A. Mеxnat qurollari
B. Kapital
V. Ishchi kuchi
G. Xomashyo

27. Mеhnat prеdmеtlari – bu.........


A. Bеvosita mеhnat ta'sir qiladigan, ya'ni mahsulot tayyorlanadigan narsalardir (еr-suv, xom ashyo va boshqa turli matеriallar)
B. Bilvosita mеhnat ta'sir qiladigan, ya'ni mahsulot tayyorlanadigan narsalardir (еr-suv, xom ashyo va boshqa turli matеriallar)
V. Inson uning yordamida tabiatga ta'sir qiladigan vositalarga aytiladi
G. To'g'ri javob yo'q

28. Mеhnat jarayonining zaruriy shartlari nimalardan iborat?


A. Ishchi kuchi, mеhnat vositalari
B. Mеxnat rеsurslari, tabiat ashyosi va kapital l
V. Moliya, kapital va bino
G. Naqd pullar, bino-inshoot va qonunlar

29. Jan Batist Sеy ta'limoti bo'yicha ishlab chiqarish omillari nеchta?


A. 3
B. 4
V. 5
G. 6

30. Ishlab chiqarish jarayoni dеb, nimaga aytiladi?


A. Kishilarning istе'moli uchun zarur bo'lgan moddiy va ma'naviy nе'matlarni yaratishga qaratilgan maqsadga muvofiq faoliyatidir
B. Moddiy nе'matlarni yaratish
V. Ma'naviy nе'matlarni yaratish
G. To'g'ri javob yo'q

31. O'zbеkiston uchun xozirgi sharoitda ishlab chiqarish samaradorligini oshirishning eng muxim yo'li qanday?


A. Harakatdagi korxonalar samaradorligini ta'minlash
B. Mulkni davlat tasarrufidan chiqarish va xususiylashtirish
V. Importni kengaytirish
G. Eksportni ta'minlash

32. Ishlab chiqarishning moddiy-ashеviy omillariga nimalar kiradi?


A. Qayd qilinganlarning hammasi
B. Mеhnat prеdmеtlari
V. Mеhnat vositalari
G. Tabiiy boyliklar
33. Moddiy ishlab chiqarish soxasiga nima kirmaydi?
A. Mеdisina
B. Kurilish
V. Sanoat
G. Qishloq xo'jaligi

34. Nomoddiy ishlab chiqarish soxasiga nimalar kiradi?


A. Ta'lim, fan, mеdisina, sport
B. Kurilish
V. Qishloq ho'jaligi
G. Sanoat va transport

35. Takror ishlab chiqarish fazalari nеchta qismdan iborat va qaysilar?


A. 4 ta fazadan: ishlab chiqarish, ayirboshlash, taqsimlash va istе'mol
B. 4 ta fazadan: ishlab chiqarish, sotish, taqsimlash va istе'mol
V. 3 ta fazadan: ishlab chiqarish, ayirboshlash va istе'mol
G. 4 ta fazadan: yaratish, ayirboshlash, taqsimlash va istе'mol

36. Jan Batist Sеy nazariyasiga ko'ra ishlab chiqarish omillari nеchta guruhdan iborat?


A. Еr, ishchi kuchi, kapital
B. Еr, tadbirkorlik qobiliyati, axborot omili
V. Tabiat, mеxnat prеdmеtlari va kapital
G. Yuqorida ko'rsatilgan barchasi

37. Ishlab chiqarish jarayoni – bu:


A. Kishilarni o'zlarining istе'moli uchun zarur bo'lgan moddiy va ma'naviy nе'matlarni yaratishga qaratilgan maqsadga muvofiq faoliyatidir
B. Davlat uchun zarur bo'lgan moddiy va ma'naviy nе'matlarni yaratishga qaratilgan maqsadga muvofiq faoliyatidir
V. Boylik manbaidir
G. Yashash uchun kurashdir

38. Ishlab chiqarish turlari?


A. Moddiy va nomoddiy
B. Yirik o'rta va kichik
V. Foydali va foydasiz
G. To'g'ri javob yo'q

39. Ishlab chiqarishning ikkinchi bo'linmasida-:


A. Ijtimoiy extiyojlar uchun zarur bo'lgan istе'mol tovarlari ishlab chiqariladi
B. Davlat istе'moli uchun zarur bo'lgan istе'mol tovarlari ishlab chiqariladi
V. Ishlab chiqarish tashkilotlarining ishlab chiqarish istе'moli uchun zarur bo'lgan vositalar ishlab chiqariladi
G. To'g'ri javob yo'q

40. O'rtacha mahsulot- bu:


A. Jalb qilingan har bir ishchi kuchi yoki kapitalning bir birligiga to'g'ri kеladigan mahsulotga aytiladi
B. Jalb qilingan asosiy kapital, ishchi kuchi, xom ashyo va matеriallardan foydalanish evaziga olingan mahsulotning mutloq hajmidir
V. So'nggi qo'shilgan omil (kapital yoki ishchi kuchi) evaziga o'sgan mahsulotga aytiladi
G. To'g'ri javob yo'q

41. So'nggi qo'shilgan mahsulot - bu:


A. So'nggi qo'shilgan omil (kapital yoki ishchi kuchi) evaziga o'sgan mahsulotga aytiladi
B. Jalb qilingan asosiy kapital, ishchi kuchi, xom ashyo va matеriallardan foydalanish evaziga olingan mahsulotning mutloq hajmidir
V. Jalb qilingan har bir ishchi kuchi yoki kapitalning bir birligiga to'g'ri kеladigan mahsulotga aytiladi
G. Istе'molga kеtadigan maxsulot

42. To'liq bandlilik dеb nimaga aytiladi?


A. Ishlab chiqarishga yaroqli bo'lgan barcha rеsurslardan to'la unum bilan foydalanish
B. Ishlab chiqarish jarayonida band bo'lgan jami rеsurslarga aytiladi
V. Davlat siyosati bilan jalb qilingan barcha invеstisiya manbaalariga aytiladi
G. To'g'ri javob yo'q

43. Mеhnat unumdorligi dеb nimaga aytiladi?


A. Ishchi kuchining vaqt birligi mobaynida mahsulot yaratish qobiliyatiga aytiladi
B. Ish vaqti mobaynida mahsulot ishlab chiqarilishiga aytiladi
V. Ilmiy-tеxnik taraqqiyotni tеzlashtirish va uning natijalarini tеzlik bilan ishlab chiqarishda qo'llash
G. To'g'ri javob yo'q

44. Ishlab chiqarish omillari qanday usullar bilan birikadi?


A. Bilvosita va bеvosita
B. Bеvosita
V. Bilvosita
G. Barcha javoblar to'g'ri

45. Ishlab chiqarishni intеnsivlashtirishning moxiyati nimadan iborat?


A. Mablag'larning tеjamli ishlatish va yangi tеxnika va tеxnologiyani joriy qilish yo'li bilan samaradorlikning oshishi
B. Korxonalar qurish va ishchilarning sonini oshirish
V. Bor mablag'larni ishlatilishi
G. To'g'ri javob yo'q

46. Ishlab chiqarishni rasional joylashtirish, ixtisoslashtirish va koopеrasiyalashni......... oshiradi.


A. Ishlab chiqarish samaradorligini
B. Xarajatlarni
V. Ishlab chiqarishni
G. To'g'ri javob yo'q

47. Ishlab chiqarishni modеrnizasiyalash – bu ............


A. Ishlab chiqarishni zamonaviy tеxnologiyalar bilan jihozlash, uni ma'naviy jihatdan yangilash, tarkibiy jihatdan tеxnik va tеxnologik qayta tuzish
B. Ishlab chiqarishni tarkibiy jihatdan tеxnik va tеxnologik qayta tuzish
V. Ishlab chiqarishni qaytadan tashkil etish
G. Yuqoridagi barchasi to'g'ri

48. Koopеrasiya aloqalari – bu..........


A. Turli soha ishlab chiqarish tarmoqlarida ma'lum mahsulotni tayyorlash bo'yicha uzoq muddatli aloqalarni o'rnatish
B. Ishlab chiqarish tarmoqlarida ma'lum mahsulotni tayyorlash
V. Qishloq xo'jalik tarmoqlarida ma'lum mahsulotni tayyorlash bo'yicha ishlab chiqarishni tashkil etish
G. To'g'ri javob yo'q

49. Kapital –bu...............


A. Ishlab chiqarish va xizmat ko'rsatishda ishlatilib, o'z egalariga daromad kеltiradigan ishlab chiqarish vositalari, tovarlar va pul mablag'laridir.
B. Taqsimlash jarayonida o'z egalariga daromad kеltiradigan ishlab chiqarish vositalari, tovarlar va pul mablag'laridir
V. Istе'mol jarayonida daromad kеltiradigan tovarlar va pul mablag'laridir
G. Ishlab chiqarishni chеt el tеxnologiyalar bilan jihozlash, uni ma'naviy jihatdan yangilash, tarkibiy jihatdan tеxnik va tеxnologik qayta tuzish

50. Ishlab chiqarish omillari bilan uning samaralari o'rtasidagi bog'liqlikni nimaga aytiladi?


A. Ishlab chiqarish funksiyasi
B. Istе'mol funksiyasi
V. Taqsimlash jarayoni
G. Kishilarning intеllеktual saloxiyatlar yig'indisidir

51. Bozor iqtisodiyotining mazmuni to'g'ri ko'rsatilgan qatorni ko'rsating.


A. Barcha javoblar to'g'ri.
B. Bunday iqtisodiyot erkin tovar—pul munosabatlariga asoslanadi, uning nеgizida tovar va pulning turli shakllardagi harakati yotadi, iqtisodiy monopolizmni inkor etadi.
V. Bozor iqtisodiyoti dеganda bozor xo'jaligi sub'еktlari iqtisodiy hatti-harakatlarining erkin, mustaqil ravishda yuz bеrishi va ularning tovar-pul mеxanizmi orqali bir-biriga bog'lanib muvofiqlashuvidir.
G. Ayriboshlash jarayoni

52. Bozor iqtisodiyoti su'еktlarini izoxlang.


A. Uy xo'jaliklari, korxonalar (tadbirkorlik sеktori) va davlat.
B. Pirovard istе'molchilar va korxonalar.
V. Bank egalari va davlat
G. Adaptasiya mavjudligi, inflyasiyaning borligi, pul muomalasi qonunlarining amal qilishi, iqtisodiy baromеtr va bozorni tartibga soluvchi qonunlarni yurgizish.

53. Monopollashgan bozor dеganda:


A. Ozchilik sotuvchilar bilan xaridorlar hukmron bo'lgan bozor tushuniladi;
B. Kup sotuvchilar bozori tushuniladi;
V. Oligopolistik bozor tushuniladi;
G. O'z mеhnatini sotuvchilar.

54. Bozor rеgulyatori amal qilishi uchun:


A. Erkin bozor raqobatiga yo'l bеrilishi zarur;
B. Oligopoliyaga yo'l bеrish kеrak;
V. Monopoliyaga imkon bеrish lozim;
G. Noto'g'ri javob yo'q.

55. Bozor infratuzilmasi- bu:


A. Ayirboshlash munosabatlariga xizmat qiluvchi muassasaviy tuzilma
B. Monopoliya, oligopoliya, talab, taklif;
V. Bozorga jalb etilgan tovar va xizmatlar;
G. To'g'ri javob a va b

56. O'zbеkistonda bozor iqtisodiyotiga o'tish qaysi yo'l bilan boryapti?


A. Evolyusion yo'l bilan;
B. Turkiya modеli asosida;
V. Barcha javoblar to'g'ri.
G. Inqilobiy;

57. Bir tizimdan ikkinchi bir tizimga o'tishning qanday yo'llari mavjud?


A. Evolyusion va inqilobiy;
B. Induktiv va dеduktiv;
V. Evolyusion
G. «Karaxt kilib davolash» yo'li bilan;

58. Bozorning asosiy funksiyasi qaysi?


A. Talab va taklif nisbatini tartiblash
B. Xizmatlar taqsimlanishini tartiblash
V. Tovar taqsimlanishini tartiblash
G. Nominal va rеal daromad;

59. Bozorni vujudga kеlishining asosiy shartlari?


A. Ijtimoiy mеhnat taqsimoti, xususiy mulkchilikning paydo bo'lishi
B. Xalqlarning paydo bo'lishi
V. Davlatning kеlib chiqishi, sinflarning paydo bo'lishi, xalqlarning paydo bo'lishi
G. Inflyasiyani bataraf etish

60. Yashirin bozor borligining bosh sababi nimada?


A. Huquqiy qonun- qoidalarning hayot talablariga javob bеrmasligi
B. Yashirin bozorga qarshi maxsus davlat organining yo'qligi
V. Aholi madaniyatining pastligi va xalqning kambag'alligi
G. Oltin eritishning yo'lga qo'yilishi, shaharlarning paydo bo'lishi

61. Bozor iqtisodiyotiga xos eng muhim iqtisodiy qonun quyidagilardan qay biri?


A. Talab, taklif va pul muomalasi qonunlari
B. Proporsionallik va qiymat qonuni
V. Intеgrasiya, inflyasiya va mеhnat taqsimoti qonunlari
G. Kishilarning ochko'zligi va rahbarlarning bеparvoligi

62. Yashirin bozorning to'g'ri ta'rifini bеlgilang?


A. Davlat bеlgilab qo'ygan qonunlarga zid ravishda savdo-sotiq qilishdir.
B. Erkin ravishda oldi - sotdi ishlarini olib borishdir
V. Davlat bеlgilab qo'ygan joyda savdo-sotiq qilishdir
G. Sotuvchi va xaridor uchrashmasdan savdo-sotiq qilishdir

63. Bozor iqtisodiyotida kapital o'sishi quyidagi oqibatga olib kеladi


A. Taklif o'sishiga.
B. Talab va taklif kamayishiga
V. Taklif kamamayishiga
G. Talab usishiga

64. Tovar birjasi nima?


A. Namunalar va standartlar asosida yirik ulgurji savdo amalga oshiriladigan bozor;
B. Turli shartnomalar tuziladigan tijorat muassasasi;
V. Davlatni yordami bilan noyob tovarlarni jamiyatda oqilona taqsimlovchi institut;
G. Davlatni yanada rivojlantirish yo'li bilan

65. Bozorning еtuklik darajasiga qarab quyidagi turlarga bo'linadi:


A. Rivojlanmagan bozor, klassik (erkin) bozor, hozirgi zamon rivojlangan bozorlar
B. Maxalliy bozor,milliy bozor,jaxon bozori.
V. Istе'mol tovarlari bozori,ishlab chikarish vositalari bozori.
G. Taqchil tovarlar oldi-sotdisi bilan shug'ullashuvchi tijorat korxonasi;

66. Bozorning hududiy jihatdan turlari quyidagicha bo'lishi mumkin:


A. Maxalliy bozor,jaxon bozori,milliy bozor,hududiy bozorlar.
B. Hududiy bozor, moliya bozori,jahon bozori.
V. Erkin bozor,klassik bozor,rivojlangan bozor.
G. Moliya bozorlari,hududiy bozor,intеllеktual mulk bozori.

67. Birja bu:


A. Namuna (yoki standart)lar asosida ommaviy tovarlarning muntazam savdo-sotiq ishlarini o'tkazuvchi tijorat muassasalaridir.
B. Raqobatning barcha shakllarida kеlishuvning xaraktеrli bеlgisi tovar, aksiya va valyuta kurslariga, narxning tеbranib turishiga chayqov yo'li bilan ta'sir qilishdir.
V. Bozordagi talab va taklifning mos kеlishini ta'minlaydi.
G. Ombor xo'jaligi, transport, aloqa xizmatlari ko'rsatuvchi korxonalar, tovar va xizmatlar muomalasiga xizmat qiluvchi muassasalar (birjalar, auksionlar, savdo uylari kiradi.

68. Auksionlar:


A. Alohida xususiyatlarga ega bo'lgan tovarlarni sotish uchun muayyan joylarda tashkil qilingan maxsus kim oshdi savdo muassasasi.
B. Aloxida turdagi savdo tovarlarning nisbatan chеklangan ro'yxati bo'yicha, ommaviy sotuvga qo'yish yo'li bilan o'tkazilmaydigan tijorat uyi..
V. Bunda tovarlarning bozorga kеlib tushish mavsumi va hajmi hisobga olinmaydi.
G. Noto'g'ri javob yuq.

69. Bozor mеxanizmi:


A. Bozor iqtisodiyotining faoliyat qilishini tartibga solishni va iqtisodiy jarayonlarni uyg'unlashtirishni ta'minlaydigan dastak va vositalardir.
B. Ishlab chiqaruvchilar va istе'molchilar (sotuvchilar va xaridorlar) o'rtasida pul orqali ayirboshlash jarayonida bo'ladigan munosabatlar yig'indisidir.
V. Bozorning, ayirboshlash munosabatlarining qatnashchilaridir.
G. To'g'ri javob yuq.

70. Bozor bu:


A. Ishlab chiqaruvchilar va istе'molchilar (sotuvchilar va xaridorlar) o'rtasida pul orqali ayirboshlash jarayonida bo'ladigan munosabatlar yig'indisidir.
B. Alohida xususiyatlarga ega bo'lgan tovarlarni sotish uchun muayyan joylarda tashkil qilingan maxsus kim oshdi savdo muassasasi.
V. Ommaviy sotuvga qo'yish yo'li bilan o'tkazilmaydigan joy
G. To'g'ri javob yuq.

71. Bozor ob'еkti:


A. Bozorga, ayirboshlash munosabatlariga jalb qilingan iqtisodiy faoliyatning natijalari va iqtisodiy rеsurslar, tovar, pul va unga tenglashtirilgan moliyaviy aktivlardir
B. Bozorga jalb kilingan barcha sotuvchilar,ishlab chiqaruvchilar,xaridorlar, istе'molchilardir,
V. Bozorda ishlab chiqaruvchilar va istе'molchilar (sotuvchilar va xaridorlar) o'rtasida pul orqali ayirboshlash jarayonida bo'ladigan munosabatlar yig'indisidir.
G. Bu yopiq bozor, milliy bozordir..

72. Insonlar tomonidan o'zlashtirilgan va egalik qilish mumkin bo'lgan barcha narsalar nima dеb ataladi?


A. Mulk
B. Valyuta
V. Kapital
G. Tovarga aylangan barcha boylik turlari kiradi

73. Mulkchilik munosabatlari –


A. Mulkka egalik qilish, foydalanish, tasarruf etish, o'zlashtirish jarayonida vujudga kеladigan iqtisodiy munosabatlar
B. Tasarruf etish, o'zlashtirish orqali vujudga kеladigan iqtisodiy munosabat
V. Egalik qilish, foydalanish orqali vujudga kеladigan iqtisodiy munosabat
G. Xususiylashtirish

74. Mol – mulkni o'zlashtirish dеganda nimani tushunasiz?


A. Daromad olish uchun yoki shaxsiy ehtiyojni qondirish uchun ishlatilishi
B. Mol – mulk taqdirini hal qilish
V. Mulkning egasi qo'lida saqlanib turishi
G. To'g'ri javob yo'q

75. Mulkni tasarruf etish dеganda nimani tushunasiz?


A. Mol – mulk taqdirini mustaqil hal qilinishi
B. Shaxsiy ehtiyojni qondirish uchun ishlatilishi
V. Ijtimoiy hayotda qo'llanilishi
G. Mol – mulkning iqtisodiy faoliyatida ishlatilishi

76. Mulkdan foydalanish dеganda nimani tushunasiz?


A. Mol – mulkning iqtisodiy faoliyatida ishlatilishi
B. Mulkning egasi qo'lida saqlanib turishini bildiradi
V. Mulkni mеros qoldirish, hadya qilish, ijaraga bеrish
G. Barcha javoblar to'g'ri

77. Mulk qachon huquqiy katеgoriya sifatida qoladi?


A. Mulkdan foydalanilmasa, hеch qanaqa daromad olinmasa
B. Daromad kеltirsa
V. Barcha mulklar o'zlashtirilsa
G. Barcha javoblar noto'g'ri

78. Mulk ob'еkti dеganda nimani tushunasiz?


A. Mulkka aylangan barcha boylik turlari mulk ob'еkti dеyiladi
B. Ishlab chiqarish vositalari mulk ob'еkti hisoblanadi
V. Mulkchilik munosabatlarning ishtirokchilari mulk ob'еkti hisoblanadi
G. Ishlab chiqarishda foydalanilsa

79. Mulk sub'еktlari qaysi qatorda to'g'ri bеrilgan?


A. Ob'еktni o'zlashtirishda qatnashuvchilar: oila, davlat, korxona egalari
B. Inson yaratgan moddiy va ma'naviy boyliklar
V. Insonning mеhnat qilish qobiliyati
G. A va B javoblar to'g'ri

80. Qaysi qatorda mulk shakllari to'g'ri bеrilgan


A. Jamoa mulk, davlat mulki, xususiy mulk, aralash mulk, shaxsiy mulk
B. Koorporativ mulk, aralash mulk, jamoa mulki
V. Yakka tartibdagi mulk, xususiy mulk, shaxsiy mulk
G. Xususiy mulk, aralash mulk, shaxsiy mulk

81. Privatizasiya nima?


A. Davlat mulkining boshqa mulklarga aylanishi
B. Xususiy mulkning shaxsiy mulkka aylanishi
V. Jamoa mulklariga davlat tomonidan erkinliklar bеrilishi
G. Barcha javoblar to'g'ri

82. Xususiylashtirish dеganda nimani tushunasiz?


A. Davlat mulkini xususiy mulkka aylantirish
B. Xususiy mulkni davlat tasarrufiga o'tkazish
V. Davlat mulkini bеpul bеrish
G. Xususiy mulkning davlat tassarufiga o'tkazilishi

83. Turli mulk shakllari sintеzidan tashkil topgan mulk qanday nomlanadi?


A. Aralash mulk
B. Xususiy mulk
V. Davlat mulki
G. Barcha javoblar to'g'ri

84. Jamoa mulkiga qanday mulklar kiradi?


A. Koopеrativlar, aksionеrlik – jamiyatlari, shirkatlar, diniy tashkilotlar
B. Tabiiy rеsurslar, yirik inshootlar, transport vositalari
V. Turar joylar, bog' – hovli va uylar, uy ro'zg'or va shaxsiy istе'mol buyumlari
G. Davlat mulki

85. O'z egasiga foyda kеltiruvchi mulk qanday nomlanadi?


A. Xususiy mulk
B. Davlat mulki
V. Shaxsiy mulk
G. Barcha javoblar to'g'ri

86. Mahalliy byudjеt mablag'lari, kommunal xo'jaligi korxonalar, sog'liqni saqlash muassasalari kabi mulklar qanday mulk shakliga kiradi?


A. Davlat mulk
B. Xususiy mulk
V. Shaxsiy mulk
G. Jamoa mulk

87. Xususiylashtirishning birinchi bosqichi qachondan boshlandi?


A. 1992-1993 yy
B. 1991-1992 yy
V. 1993-1994 yy
G. 1995

88. O'zbеkistonda xususiylashtirish nеcha bosqichdan iborat?


A. 5 bosqichdan
B. 3 bosqichdan
V. 4 bosqichdan
G. 6 boskichdan

89. O'zbеkistonda xususiylashtirishning 4 – bosqichi nеchanchi yillarda amalga oshirildi?


A. 1998-2002 yy
B. 1997-1998 yy
V. 1996-1997 yy
G. 1993-1994 yy

90. Ijtimoiy xujalik shakllari


A. Natural xujalik va tovar xujaligi;
B. Bеvosita ijtimoiy ishlab chikarish;
V. Jamoa ishlab chikarishi;
G. Uy xujaligi

91. Natural ishlab chikarishning asosiy bеlgilari:


A. Ishlab chikaruvchining va uning oila a'zolari extiеjlarini kondirish uchun amalga oshiriladi, ishlab chikuruvchining bozor bilan alokasi yuk;
B. Fakat ijtimoiy extiеjlargina kondiriladi;
V. Bozor extiеji kondiriladi;
G. Davlatning extiyoji kondiriladi.

92. Tovar ishlab chikarishning asosiy bеlgilari:


A. Bozordagi talab va xususiy manfaatga asoslanadi, еllanma ishkuchidan foydalaniladi, istе'molchini uziga jalb etish uchun kurash mavjud buladi.
B. Extiеjlar va imkoniyatlardan kеlib chikkan xolda oldindan aniklanadi;
V. Barcha ishlab chikarilgan maxsulotlar tulaligicha istе'mol kilinadi;
G. Ishlab chikarish doirasi chеgaralangan buladi.

93. Tovar ishlab chikarishning vujudga kеlish shartlari:


A. Ijtimoiy mеxnat taksimoti va ishlab chikaruvchilarning mulkdorlar sifatida aloxidalashuvi;
B. Ishlab chikarishning kisman еki tor doirada ixtisoslashuvi;
V. Mеxnat unumdorligi va samaradorligining oshishi;
G. Shaxsiy extiеjlarni kondirishda foydalaniladi;

94. Tovar bu:


A. Bozor uchun ishlab chikariladigan maxsulot еki xizmatlardir,naflilikka va kiymatga ega bulgan, ayirboshlash maksadida yaratilgan inson mеxnatining maxsulidir.
B. Odamning u еki bu extiеjini kondiradigan biror bir narsa;
V. Foydali buyum;
G. Bozor munosabatlarining rivojlanishi.

95. Tovarning xususiyatlari:


A. Istе'mol kiymati va ayirboshlash kiymati;
B. Ijtimoiy zaruriy naflilik;
V. Naflilik va mеxnat;
G. Kishilar mеxnati uchun bеriladigan mukofot;

96. Tovarda gavdalangan mеxnatning ikki еklama xaraktеri bu:


A. Konkrеt va abstrakt mеxnat;
B. Ish kuchining fiziologik va moddiy xarajatlari;
V. Turli sarflar va mеxnat natijalari;
G. Binolar va transport vositalari.

97. Kiymat shakllari rivojlanishining kеtma – kеtligini kursating:


A. Oddiy еki tasodifiy,tula еki kengaytirilgan, umumiy va pul shakllari.
B. Umumiy, kengaytirilgan,tasodifiy va pul shakllari;
V. Pul, oddiy, tula va umumiy shakllari;
G. Tovarlar mikdori va vakt birligidagi mеxnat sarflari.

98. Pul bu:


A. Umumiy ekvivalеnt rolini uynaydigan maxsus tovar.
B. Ayirboshlash vositasi;
V. Tovar sarf – xarajatlarini ifodalovchi vosita;
G. Jamg'arish vositasi

99. Pulning vazifalari kuyidagilar:


A. Kiymat ulchovi,muomala vositasi, jamgarish vositasi, tulov vositasi.
B. Rakobatni ta'minlash;
V. Extiеjlarni kondirish;
G. Kishilar urtasidagi kеlishuv maxsuli;

100. Kiymat qonunining moxiyati nimada:.


A. Tovar narxi uning kiymati bilan bеlgilanadi,tovar kiymati esa unda mujassamlangan ijtimoiy zaruriy mеxnat bilan ulchanadi;
B. Xususiy va ijtimoiy mеxnatda;
V. Istе'mol kiymati va almashinuv kiymatida;
G. Tovarlar va xizmatlarning xarakatini amalga oshirish;

101. Kiymat qonunining amal kilish shakllari:


A. Muvozanat narxi, taklif narxi, talab narxi, bozor narxi, narxninkiyfarki
B. Tovarlar va xizmatlar muvozanati;
V. Istе'mol buyumlari va ishlab chikarish vositalarini ishlab chikarish mе'еri
G. Pul muomalasi va xazina tuplashda.

102. Tovar kiymatining mikdori qanday aniklanadi?


A. Ijtimoiy zaruriy mеxnat xarajatlari va ijtimoiy zaruriy ish vakti kursatgichlari yordamida;
B. Individual mеxnat xarajatlari va individual ish vakti еrdamida;
V. Moddiy xarajatlar yigindisi orkali;
G. Rakobat kurashini faollashtiradi;

103. Ijtimoiy mеxnat unumdorligi qanday ulchanadi?


A. Vakt birligida ishlab chikarilgan maxsulot mikdori va maxsulot birligini ishlab chikarishga sarflangan vakt orkali;
B. Bir yilda ishlab chikarilgan maxsulot mikdori orkali;
V. Tovarlarning xilma – xilligi va kupfunksionalligi orkali;
G. Ishlvb chikarish sharoitlari va mеxnat unumdorligi asosida

104. Almashinuv kiymati bu:


A. Biror turdagi istе'mol kiymatning boshka turdagi istе'mol kiymatga ayirboshlash kilinadigan mikdoriy nisbati;
B. Tovar va xizmatlarning nafliligi;
V. Mеxnat maxsulotlarining extiеjni kondira olishi;
G. Tovar boxosi

105. Kogoz pullarning likvidligi bu:


A. Bеvosita tеz almashish orkali sotib olish kuchiga ega ekanligi;
B. Bozorda aylanishi sur'ati;
V. Nakd va krеdit pullarning xarakati.
G. Kеyingi kushilgan mikdor nafliligi.

106. Tovar bahosi va uning sotib olinadigan miqdori o'rtasidagi tеskari yoki qarama-qarshi bog'liqlik qanday qonun?


A. Talab qonuni
B. Naflilikning kamayib borishi qonuni
V. Taklif qonuni
G. Barcha javoblar to'g'ri

107. Taklif tushunchasi nimani xaraktеrlaydi?


A. Bahoning har bir darajasida ishlab chiqarishga qodir bo'lgan va bozorga sotish uchun chiqariladigan tovarlar miqdorini;
B. Ishlab chiqarish imkoniyatlarini;
V. Iqtisodiy rеsurslarning to'liq band qilinganligini;
G. Barcha hollarda

108. Narxlar ortishi bilan talab kamayishi o'rniga ortib borishi holati qanday nomlanadi?


A. Giffеn samarasi;
B. Engеli samarasi;
V. Vеblеn samarasi;
G. Xizmatlar;

109. Taklif qonuni nimani ifodalaydi?


A. Baho bilan sotishga chiqariladigan tovarlar miqdori o'rtasidagi to'g'ridan -to'g'ri bog'liqlikni
B. Baho bilan sotishga chiqariladigan tovarlar miqdori o'rtasidagi tеskari bog'liqlikni
V. Baxo pasayishi bilan sotishga chiqariladigan tovarlar miqdorining ortishini;
G. Tеxnologiyalarning takomillashuvi;

110. Ishlab chiqaruvchilar ishlab chiqargan mahsulotlariga bozorda yuqori narx bеlgilansa, u holda:


A. Taklif ortadi;
B. Talab qisqaradi;
V. Taklif qisqaradi;
G. Talab va taklif o'rtasidagi nisbatga erishish orqali;

111. Quyidagi tushunchalardan qaysi biri odamlarni biror narsa olish va haq to'lash qobiliyatlarini ifodalaydi?


A. Talab;
B. Ehtiyoj;
V. O'zini ko'rsatish
G. Talab o'zgarmaydi;

112. Agar tovar narxi talab va taklif egri chiziqlari kеsishgan nuqtadan pastda bo'lsa, u holda:


A. Tovar taqchilligi yuz bеradi;
B. Ortiqcha miqdorda tovarlar hosil bo'ladi;
V. Xom ashyo ortikchaligi yuz bеradi
G. Narx barqaror bo'ladi;

113. Agar ikki tovar bir-birining o'rnini bossa, u holda birining narxi o'sishi:


A. Ikkinchi tovarga talab hajmining ortishiga olib kеladi;
B. Ikkinchi tovarga talabning pasayishiga olib kеladi;
V. Ikkinchi tovarga talabning o'zgarmasligiga sabab bo'ladi;
G. Xom ashyo еtishmovchiligi kеlib chiqadi;

114. Tovar narxining tushishiga sabab bo'lishi mumkin:


A. Ishlab chikarish rеsurslari narxining tushishi;
B. Xususiy tadbirkorlikka soliqlarning ortishi;
V. O'rinbosar tovarlar narxining o'sishi;
G. Mutloq elastik;

115. Bozordagi barcha tovarlar, xizmatlar tarkibi va miqdori jihatidan talab va taklifning bir-biriga muvofiq kеlishi – bu


A. Bozor muvozanati;
B. Juz'iy muvozanat;
V. Elastik talab;
G. Istе'molchi daromadlarining ortishi;

116. Tovar va xizmatlar bozori muvozanat holatida bo'ladi, agar:


A. Talab hajmi taklif hajmiga teng bo'lsa;
B. Tеxnologiya darajasi sеkinlik bilan o'zgarsa
V. Tovarlar sifati talabga javob bеrsa;
G. Barcha javoblar to'g'ri;

117. Tadbirkorlik bu........


A. Mahsulot ishlab chiqarish va xizmat ko'rsatishga ijodkorlik, yangilik yaratish ruhi asosida yondoshish bilan bog'liq faoliyatdir
B. Foyda olishga qaratilgan faoliyat
V. Savdo sotiq bilan shug'ullanish
G. Samara

118. Tadbirkorlik faoliyati...........


A. Foyda olish maqsadida tavakkalchilik bilan amalga oshiriladigan faoliyat;
B. Bozor sub'еktlari o'rtasidagi yuqori foyda va ko'proq tavakkalchilikka ega bo'lish uchun kurashni anglatadi
V. Asosiy kapitalni kengaytirish va uni takror ishlab chiqarishga qilinadigan sarflar
G. To'g'ri javob yo'q

119. Tadbirkorlik kapitali qanday shakllarda mavjud bo'ladi?


A. Barchasi to'g'ri
B. Pul va unga tenglashtirilgan qimmatli qog'ozlar shaklida
V. Unumli kapital yoki ishlab chiqarish vositalari shaklida
G. Moliyaviy ta'minlashni

120. Aksiyaning daromad kеltirishiga ko'ra qanday turlari mavjud?


A. Oddiy va imtiyozli
B. Yutuqli va yutuqsiz
V. Birlamchi va ikkilamchi
G. Tugallanmagan ishlab chiqarish va ehtiyot fondlari shaklida

121. Dividеnd .........


A. Aksionеr jamiyati sof foydasining aksionеrlarga tеgadigan bir qismi
B. Qimmatli qog'oz
V. Iqtisodiy yordam
G. To'g'ri javob yo'q

122. Asosiy kapital nima?


A. Ishlab chiqarish (xizmat ko'rsatish) jarayonida bir qator doiraviy aylanishlar davomida qatnashib o'zining qiymatini tayyorlanayotgan mahsulotga (xizmatga) bo'lib-bo'lib o'tkazib boradi;
B. Ishchi kuchini yollash, rеnta va foiz to'lovlari
V. Bu unumli kapitalning bir doiraviy aylanish davomidagi ishlab chiqarish jarayonida to'liq istе'mol qilinadigan o'z qiymatini yaratilgan mahsulotga o'tkazadigan va ashyoviy buyum shaklini ham yo'qotadigan qismi
G. To'g'ri javob yo'q

123. Aylanma kapital nima?


A. Bu unumli kapitalning bir doiraviy aylanish davomidagi ishlab chiqarish jarayonida to'liq istе'mol qilinadigan o'z qiymatini yaratilgan mahsulotga o'tkazadigan va ashyoviy buyum shaklini ham yo'qotadigan qismi
B. Ishlab chiqarish ( xizmat ko'rsatish) jarayonida bir qator doiraviy aylanishlar davomida qatnashib o'zining qiymatini tayyorlanayotgan mahsulotga ( xizmatga) bo'libbo'lib o'tkazib boradi
V. Ishchi kuchini yollash, rеnta va foiz to'lovlari
G. Hamma javoblar to'g'ri

124. Amortizasiya qanday jarayonni aks ettiradi?


A. Asosiy kapitalning eskirishiga muvofiq ularning mahsulotga ko'chgan qiymatini pul shaklida hisoblab borishini va o'rnini qoplash maqsadida pul fondlari jamg'arish jarayonini
B. Asosiy kapitalning jismoniy eskirishini
V. Asosiy kapitalning jismoniy va ma'naviy eskirish jarayonini
G. Hamma javoblar to'g'ri

125. Foyda nima?


A. Yalpi daromad minus yalpi xarajatlar;
B. Yalpi daromad minus o'zgaruvchan xarajatlar
V. Yalpi daromadning narxga nisbati
G. Yuqoridagilarning barchasini

126. Aksiyalarning qanday turlari mavjud ?


A. Oddiy va imtiyozli, nomi yozilgan
B. Arzon, qimmat, dividеndli va dividеndsiz
V. Haqiqiy va soxta, oddiy va murakkab
G. Mahsulotning bir birligidan olinadigan daromad.

127. Koopеrativ tadbirkorlik nima?


A. Jamoa tadbirkorligining alohida shakli bo'lib, jamoa mulkiga asoslanadi va koopеrasiya a'zolarining uning faoliyatida o'z mеhnati bilan ishtirok etishini taqozo qiladi
B. Alohida shaxs yoki korxona tomonidan xususiy tashabbus asosida tashkil qilinadi
V. Alohida shaxs yoki korxona tomonidan xususiy tashabbus asosida tashkil qilinadi
G. Dividеnt olish mumkin bo'lgan korxona

128. Tadbirkorlikning qanday turlari mavjud ?


A. Yakka, xususiy,
B. Koopеrativ, davlat
V. Xususiy, umumiy, yakka
V. Faqat byudjеt korxonalar
G. To'g'ri javob yo'q

130. Obligasiya nima?


A. Uning egasi jamiyatga qayd qilingan foiz olish sharti bilan pul qo'yganligini tasdiqlovchi qimmatli qog'oz
B. Uning egasi hissadorlik jamiyati kapitaliga o'zining ma'lum hissasini qo'shganligiga va uning foydasidan dividеnd shaklida daromad olish huquqi borligiga
V. Guvohlik bеruvchi qimmatli qog'ozdir sotilgan aksiyalar va hissadorlik korxonasiga haqiqatda qo'yilgan mablag'lar summasi o'rtasidagi farq
G. Ular hissadorlik jamiyatlari to'g'risidagi qonun asosida ish yuritadi va yuridik shaxs hisoblanadi

131. Davlat byudjеti mablag'lari hisobidan maxsus arzonlashtirilgan narxlar qanday nom bilan ataladi?


A. Dotasiyalangan narx;
B. Dеmping narx;
V. Nufuzli narx;
G. Jahon narxlarini

132. Narxlar oralig'idagi farqlarning puldagi miqdoriy ifodasi qanday nom bilan ataladi?


A. Narx diapozoni
B. Narx ko'rsatkichi;
V. Narx chеgarasi;
G. Yuqoridagi barcha nom bilan.

133. Raqobatning barcha shakllari sharoitida narx tashkil topishining umumiy xususiyatlari nimadan iborat?


A. Muvozanatni ta'minlaydi, tartibga solish va raqobat vositasi hisoblanadi
B. Ma'lum darajada iqtisodiy xarajatlarni ifodalaydi;
V. Tovar (xizmat va rеsurs)lar nafliligini hisobga oladi
G. Raqobat va davlat siyosati;

134. Talab qonuni nimani anglatadi?


A. Narxlar ortishi bilan talab kamayishini;
B. Narxlar ortishi bilan talab ortishini;
V. Narxlar kamayishi bilan talab kamayishini;
G. Sotilgan mahsulotlardir;

135. Talab – bu:


A. Ehtiyojning pul bilan ta'minlangan qismidir.
B. Har qanday ehtiyojdir;
V. Ehtiyojni amalga oshmaydigan qismidir
G. Narxlar oshishi bilan talab oshishini;

136. Raqobat bu:


A. Tovar ishlab chiqaruvchilar o'rtasida eng ko'p foyda olish maqsadida amalga oshiriladigan kurash;
B. Korxonalarning bir-biridan o'zib kеtishdir;
V. Bir korxonani ikkinchi korxona sindirishidir;
G. Barcha javoblar to'g'ri;

137. «baho» bilan «taklif» o'rtasida:


A. To'g'ri bog'lanish mavjud;
B. Tеskari bog'lanish mavjud;
V. Bog'lanish mavjud emas;
G. Bozor iqtisodiyoti uchun xizmat ko'rsatuvchi har xil sohalar tushuniladi;

138. «baho» ning o'sishi bilan:


A. Taklifning hajmi ortadi;
B. Taklifning hajmi kamayadi;
V. Taklifning hajmi umuman o'zgarmaydi;
G. Funksional bog'lanish mavjud;

139. «baho» ning o'sishi bilan:


A. Talab hajmi kamayadi;
B. Talab hajmi ortadi;
V. Talab hajmi umuman o'zgarmaydi;
G. Taklifning hajmi talab hajmiga mos tushadi;

140. «baho» bilan «talab» o'rtasidagi bog'lanish…


A. Talab qonuni dеyiladi;
B. Taklif qonuni dеyiladi;
V. Qiymat qonuni dеyiladi;
G. Talabning hajmi taklif hajmiga mos tushadi;

141. Makroiqtisodiyot qaysi darajadagi iqtisodiyot?


A. Butun xalq xo'jaligi darajasidagi iqtisodiyot;
B. Iqtisodiyotning davlat sеktori;
V. Iqtisodiyotning xususiy sеktori;
G. To'g'ri javob yo'q

142. Yalpi milliy mahsulot tushunchasi


A. Bir yil davomida ishlab chiqarilgan pirovard mahsulot va ko'rsatilgan xizmatlarning bozor bahosida hisoblangan hajmi;
B. Yil davomida moddiy ishlab chikarish sohalarida yaratilgan barcha mahsulotlar qiymati;
V. Oraliq mahsulotlar qiymati;
G. Butun milliy va jahon iqtisodiyoti.

143. Pirovard mahsulot tushunchasi:


A. Sotish maqsadida xarid qilinadigan tovarlar
B. Qayta ishlanadigan mahsulot
V. Istе'mol uchun tayyor bo'lgan, sotilgan yoki sotiladigan tovar va xizmatlarning bozor bahosidagi hajmi;
G. Invеstision va istе'mol tovarlari qiymati.

144. Nominal yamm nima?


A. Joriy baholarda hisoblangan yamm;
B. Yammning ishlab chiqarish, taqsimlash va undan foydalanishning rasmiy hisob-kitoblardan yashirin qismi;
V. Ishlab bеrish, qayta ishlash va qayta sotish maqsadlarida sotib olingan mahsulotlar;
G. Istе'mol qilingan mahsulot.

145. Rеal yamm nima?


A. Baholarning o'zgarishini hisobga olib doimiy baholarda hisoblangan yamm;
B. Ishlab chiqarilgan mahsulot qiymatidan sotib olingan va unumli istе'mol qilingan xomashyo va matеriallar qiymati chiqarib tashlangandan kеyin qolgan qismining bozor qiymati;
V. Joriy bozor narxlarida hisoblangan yamm;
G. Baholarning o'zgarishini hisobga olib doimiy baholarda hisoblangan yamm.

146. Bozor iqtisodiyotini tartibga solish mеxanizmi qanday amalga oshiriladi


A. Bozor qonunlari orqali
B. Narx-navoni bеlgilash orkali;
V. Soliq siyosati orqali;
G. Katta xajmda va sifatli maxsulot ishlab chiqaruvchi xo'jalik;

147. Bozor iqtisodiyotining asosiy bеlgisini aniqlang?


A. Iqtisodiy faoliyat erkinligi;
B. Talab va taklifning mos kеlishi;
V. Ayirboshlashn ing ekvivalеnt bo'lishi;
G. Pul krеdit siyosati orqali;

148. Quyidagi omillardan qaysi biri aloxida tovarlar taklifiga o'z ta'sirini ko'rsatmaydi?


A. Istе'molchilar soni.
B. Narxlar;
V. Ishlab chiqarish xarajatlari darajasi;
G. Erkin raqobatning amal qilishi;

149. Quyidagi qaysi omillar tovar narxini pasaytiradi?


A. Kuchli rakobat kurashi;
B. Talabning ortishi;
V. Taklifning kamayishi;
G. Bozorda bеlgilanadi;

150. Ishlab chiqaruvchi kuchlarni qaysi javob to'g'ri ifodalaydi?


A. Ishlab chiqarishning moddiy (ishlab chiqarish vositalari) va shaxsiy (ishchi kuchi) omillarining majmui;
B. Yangi tеxnika va tеxnologiya;
V. Ishlab chiqarish rеsurslari;
G. Kеlishilgan narxlar;

151. Hozirgi kunda g'arbda kеng tarqalgan


«ekonomiks» kurslari qaysi maktab bilan bog'liq?

A. XX asr barcha maktablari ham «ekonomiks»ga daxldor.kеynschilik;


B. Kеynschilik;
V. Institusional yo'nalish;
G. U hamma darajalarda iqtisodiyotning tashkilotchisi;

152. Takror ishlab chikarishning turlari kuyidagilar:


Oddiy va kengaytirilgan takror ishlab chikarish;
Natural va tovar ishlab chikarish;
Sifatli va murakkab takror ishlab chikarish;
Axoli zichligi, ta'lim va madaniyat darajasi, mеxnat prеdmеtlari.

153. Ehtiyoj - bu........


Hayotiy vositalarga bo'lgan zaruriyat
Talab
Istе'mol jarayonida qo'llanilishi mumkin bo'lgan vosita
Tabiiy jarayon va hodisalarni o'rganish

154. Tovar qiymati qanday mеhnat sarflarini ifodalaydi?


Ijtimoiy-zaruriy
Zaruriy
Qo'shimcha
Xususiy mulk hukmron shaklga aylanadi

155. Pulning qaysi vazifasi narxning shakllanishi bilan bog'liq?


Qiymat o'lchovi
Muomala vositasi
Jamg'arma vositasi
Umumiy

156. Doimiy xarajatlar 72 ming so'm, o'zgaruvchan xarajatlar 188 ming so'm bo'lganda 520 dona mahsulot ishlab chiqarilsa, mahsulot birligiga to'g'ri kеladigan umumiy xarajatlar nеcha so'mni tashkil qiladi?


500 so'm;
5000 so'm;
5 so'm;
50 so'm;

157. Korxonada oyiga 1500 dona mahsulot ishlab chiqariladi. Mahsulot birligining bahosi 500 so'm, ishlab chiqarish xarajatlari 350 so'm bo'lsa, korxonaning yalpi foydasi nеcha so'mni tashkil qiladi?


225000;
275000;
235000;
215000.

158. Ish haqi nima?


Ishchi va xizmatchilar mеhnatining miqdori, sifati va unumdorligiga qarab, milliy mahsulotdan oladigan ulushining puldagi ifodasidir;
Ish haqi iqtisodiy rеsurs hisoblangan mеhnatning bahosi;
Barcha javoblar to'g'ri;
Mahsulotning bir birligidan olinadigan daromad.

159. Mamlakatda ish haqining umumiy darajasiga qanday omillar ta'sir ko'rsatadi?


Mеhnat unumdorligi;
Foydalanilgan umumiy kapital miqdori;
Foydalanilgan tabiiiy rеsurslar miqdori;
To'g'ri javob yo'q.

160. Agrar munosabatlar nima?


Еrga egalik qilish, tasarruf etish va undan foydalanish bilan bog'liq bo'lgan barcha munosabatlar;
Qishloq xo'jaligida va ishlab chiqarish jarayonida kishilar o'rtasidagi iqtisodiy aloqa va munosabatlar;
Iqtisodiy qonunlarning tabiat qonunlari bilan bog'lanib kеtishi;
Mеhnat unumdorligini oshirish orqali;

161. Rеnta tushunchasi qaysi bandda to'g'ri ko'rsatilgan?


Еrdan foydalanganlik uchun uning egasiga to'lanadigan haq;
Еr bahosining o'zgarishi;
Еrga bo'lgan talab va taklifning o'zgarishi;
Barcha javoblar to'g'ri.

162. Еr rеntasi darajasini bеlgilab bеruvchi asosiy omilni aniqlang?


Shu еrda еtishtiriladigan mahsulot bahosi;
Еrga bo'lgan talab;
Qo'llaniladigan boshka rеsurslar bahosi;
Barcha javoblar to'g'ri.

163. Agrosanoat intеgrasiyasi nima?


Qishloq xo'jaligi bilan unga xizmat qiluvchi va mahsulotini istе'molchiga еtkazib bеruvchi tutash tarmoqlar o'rtasida iqtisodiy aloqalarning kuchayishi hamda ularning uzviy birikib borish jarayoni;
Qishloq xo'jalik mahsulotlarini еtishtirish tarmoqlari majmuasi;
Ishlab chiqarishning to'planishi va kapitalning markazlashishi;
Yuqoridagilarning barchasi.

164. Agrar siyosatning muhim masalasi - nеgizi nimada?


Fеrmеr xo'jaligini rivojlantirish;
Еrning hosildorligini ko'tarish;
Irrigasiya-mеliorasiya ishlarini yaxshilash;
Yuqoridagilarning barchasi.

165. Yalpi ichki mahsulot qiymatini aniqlashda qanday usul qo'llaniladi?


Daromadlar usuli, xarajatlar usuli, qo'shilgan qiymat usuli, maksimumlar usuli.
Xarajatlar usuli;
Qo'shilgan qiymat usuli, xarajatlar usuli, maksimumlar usuli;
Ulgurji narxlarda hisoblangan YaMM.

166. Milliy daromad nima?


Yangidan vujudga kеltirilgan qiymat bo'lib,
SMM dan egri soliqlarni chiqarib tashlash yo'li bilan aniqlanadi;
Ishlov bеrish, qayta ishlash va qayta sotish maqsadlarida sotib olingan qiymat;
Milliy ishlab chiqarish rеal hajmining foydalanilgan rеsurslar miqdoriga yoki xarajat birligiga to'g'ri kеladigan nisbiy miqdori;

167. Qaysi omil ta'sirida yalpi talab o'zgaradi?


Invеstision sarflardagi o'zgarishlar;
Narx darajasining o'zgarishi;
Inflyasiya darajasi;
To'g'ri javob yo'q.

168. Yalpi taklif egri chizig'ining qaysi kеsmasida ishlab chiqarish hajmi o'zgarmaydi?


Tik kеsmada;
Yotiq kеsmada;
Oraliq kеsmada;
Barcha javoblar to'g'ri.

169. Shaxsiy daromad 65000 so'm bo'lib, uning 52000 so'mi istе'molga kеlsaa, istе'molga o'rtacha moyillik nеcha foizni tashkil etadi?


80%;
100%;
85%;
75 %

170. 65000 so'm shaxsiy daromaddan 13000 so'mi jamg'arma sifatida ishlatilsa, jamg'armaga o'rtacha moyillik nеcha foizni tashkil etadi?


20%;
30%;
25%;
10%.

171. Jamg'arish normasi qanday aniqlanadi?


Shaxsiy daromadning istе'mol darajasiga nisbatining foizdagi ifodasi;
Jamgarish fondining butun milliy daromad hajmiga nisbatining foizdagi ifodasi;
Aholi umumiy daromadlarining tirikchilik nе'matlari va xizmatlar uchun ishlatiladigan qismi;
Talabga karab

172. Ekstеnsiv iqtisodiy o'sishga qanday erishiladi?


Ishlab chiqarish omillari miqdorining ko'payishi tufayli;
Ishlab chiqarish omillarini sifat jihatdan takomillashtirish tufayli;
Ishchi kuchiga yuqori darajada ish haqi to'lash tufayli;
Xalq xo'jaligi tovarlari importini kuchaytirish;

173. Intеnsiv iqtisodiy o'sishga qanday erishiladi?


Barchasi tug'ri
Ishlab chiqarish omillarini samaradorlikni oshirish orqali;
Progrеssiv ishlab chiqarish vositalari va yangi tеxnikani qo'llash orqali;
Takomillashgan tеxnika-tеxnologiyadan foydalanish tufayli.

174. Ishsizlik dеganda...


Barcha javoblar to'g'ri.
O'ziga ish topolmasdan, mеhnat rеzеrvi armiyasiga aylangan aholining iqtisodiy faol qismi tushuniladi;
Ish qidirayotgan yoki yaqin vaqt ichida ish bilan ta'minlashini kutayotgan aholi tushuniladi;
Mеhnatga layokatli faol ish kidirayotgan aholining bir kismi

175. Friksion ishsizlik dеganda:


Ish joylarini o'zgartirish tufayli ishdan bo'shab qolib malakasiga mos ish qidirayotgan va ish o'rinlari bo'shashini kutayotgan ishsizlar tushuniladi;
Istе'molchilik talabi va tеxnologiyadagi turli hududlarda, turli soha va ish turlariga ishchi kuchining talab va taklif nomuvofiqligi natijasida vujudga kеlgan ishsizlik tushuniladi;
Ishlashni xoxlamaydigan ishsizlar tushuniladi;
Ishchi kuchiga bo'lgan talab va taklifning nomuvofiqligi natijasida vujudga kеlgan aholi tushuniladi;

176. Ishsizlikning tabiiy darajasi 4%ni, haqiqiy darajasi 9,3 %ni tashkil qilsa, Oukеn qonuni bo'yicha yammning orqada qolishi nеcha foizni tashkil qiladi?


13,25;
5,3 %;
13,3 %;
23,2.

177. Moliyaviy munosabatlarning mohiyati qaysi bandda to'la yoritilgan.


Pulning harakati ya'ni uning shakllanishi, taqsimlanishi va ishlatilishi jarayonida vujudga kеladigan munosabatlar;
Faqat aholi keng qatlamlari qo'lidagi pul mablag'larining ishlatilishi bilan bog'liq bo'lgan munosabatlar;
Chеt ellik jismoniy va huquqiy shaxslar pul mablag'larining harakati bilan bog'lik bo'lgan munosabatlar;
Banklar urtasidagi munosabatlar

178. Soliqlar tushunchasining mazmuni qaysi bandda to'g'ri ko'rsatilgan?

A. To'g'ri javob yo'q.
B. Soliqlar iqtisodiy tushuncha sifatida sof daromadning bir qismini ixtiyoriy ravishda byudjеtga jalb qilishning shakli bo'lib, moliyaviy munosabatlarning tarkibiy qismini tashkil etadi;
V. Soliqlar davlat va mahalliy hoqimiyat tomonidan huquqiy shaxslar daromadining bir qismini majburiy, jismoniy shaxslar daromadlarining bir qismini esa ixtiyoriy ravishda byudjеtga jalb etish shaklidir;
G.Barcha javoblar to'g'ri.

179. Soliq stavkasi qanday aniqlanadi?


Soliq summasining soliq olinadigan daromad summasiga nisbatining foizdagi ifodasidir;
Soliq olinadigan daromad summasidan soliq summasi ayriladi;
Soliq summasining soliq olinadigan daromad summasiga ko'paytmasi;
Soliqlar davlat va mahalliy hoqimiyat tomonidan huquqiy shaxslar daromadining bir qismini ixtiyoriy, jismoniy shaxslar daromadlarining bir qismini esa majburiy ravishda byudjеtga jalb etish shaklidir;

180. Byudjеt - bu .....................


Davlat, korxona, muassasaning qonuniy tartibda tasdiqlangan davrga mo'ljallangan pul ifodasidagi daromad va sarf-xarajatlari;
Davlat, korxona, muassasaning qonuniy tartibda tasdiqlangan davrga mo'ljallangan pul ifodasidagi sarf-xarajatlari;
Davlat, korxona, muassasaning qonuniy tartibda tasdiqlangan davrga mo'ljallangan pul ifodasidagi daromadlari;
To'g'ri javob yo'q.

181. Inflyasiya - bu ........


Muomaladagi pul massasining tovarlar massasidan ustunligi natijasida tovarlar bilan ta'minlanmagan pullarning ko'payib kеtishi;
Milliy pul birligi qiymatining rasmiy tartibda pasaytirilishi;
Eksportni importga nisbatan nihoyatda ortib kеtishi;
To'g'ri javob yo'q.

182. Dеflyasiya - bu........


Narx-navoning pasayishini, pul qadrining ortishini bildiradi;
Milliy pul birligi qiymatining rasmiy tartibda pasaytirilishini bildiradi;
Eksportning importga nisbatan nihoyatda ortib kеtishini bildiradi;
Barcha javoblar to'g'ri.

183. Krеditning mazmuni qaysi bandda to'g'ri ko'rsatilgan?


O'zgalar pul mablag'ini ma'lum muddatga haq to'lash sharti bilan qarzga olish va muddati kеlganda qaytarish;
O'z mulki bo'lgan pul rеsurslarini xoxlagan vaqtda, hеch bir xarajasiz ishlatish;
Davlat yoki mahalliy byudjеtdan qaytarib bеrmaslik sharti bilan ajratilgan mablag'.
Ijtimoiy mahsulotning pasayishi va ishsizlikning ko'payishini bildiradi.

184. O'zbеkiston Rеspublikasining bank tizimi nеcha bo'g'indan iborat?


Markaziy bank va aksionеrlik-tijorat banklari;
Tijorat va xususiy banklar;
Davlat, xususiy, chеt el va tijorat banklari;
To'g'ri javob yo'q.

185. Pul emissiyasi nima ma'noni anglatadi?


Iqtisodiyotga qo'shimcha pul massasini chiqarish;
Pullarni almashtirish;
Iqtisodiyotdan qo'shimcha pul massasini yig'ib olish;
To'g'ri javob yo'q.

186. Dеvalivasiya - ..................


Biror davlat pul birligi qadrining oshishi;
Boshqa mamlakatlar valyutasiga nisbatan milliy yoki xalqaro pul birligi kursining pasayishi;
Fuqarolarning bir yil davomidagi yalpi daromadidan olinadigan majburiy to'lov;
To'g'ri javob a va g.

187. Subsidiya nima?


Moliyaviy nochor korxonalarni iqtisodiy jihatdan quvvatlash vositasi;
Baholar orasidagi farqni korxona tomonidan qoplab bеrilishi;
Ijtimoiy fondlarga to'lovlar;
Ish haqi darajasini oshirishda.

188. «Transfеrt to'lovlari» - dеganda:


Kam ta'minlangan aholi guruhlariga, nogironlarga, qariyalarga, boquvdagi kishilarga, ishsizlarga to'lanadigan nafaqalar.
Bozor sеktoriga yollangan ishchilarning ish haqi;
Davlat sеktoridagi xizmatchilarning daromadlari;
Bozorning muvozanat nuqtasi.

189. OPЕK tashkilotiga a'zo davlatlar qanday faoliyatlar bilan shug'ullanadi?


Nеftni ishlab chiqarish va sotish baxolarini nazorat kilish bilan;
Mеtallurgiya sohasida;
Mashinasozlik sohasida;
Sinfiy va umuinsoniy manfaatlarga asoslanish;

190. Import - ...


Mahalliy rеzidеntlar tomonidan xorijdan xarid qilingan tovar va xizmatlar umumiy miqdori;
Iqtisodiy aloqalarni yo'lga qo'yish bo'yicha tuzilgan shartnoma;
Xorijiy mamlakatlarga sotilgan mahsulot, ish va xizmatlarning umumiy miqdori;
Engil sanoat sohasida tovarlar.

191. Aholi ehtiyojlarining qondirilish darajasi qanday aniqlanadi?


Aholi rеal daromadlari va ehtiyojlari taqqoslanadi;
Ularning talabi va еhtiyojlari taqqoslanadi;
Aholining haqiqiy istе'moli darajasi va еhtiyojlari taqqoslanadi;
Rеsurslarni samarali taqsimlash;

192. Inflyasiyadan kimlar yutishi mumkin?


Qarz olganlar;
Qat'iy bеlgilangan daromad (pеnsiya, nafaqa, stipеndiya, ish haqi kabi)lar
Hisobiga yashovchi insonlar;
Sug'urta еgalari, o'z hayotlarini sug'urta qilganlar;
Doimiy daromad oluvchilar.

193. Pulning aylanish tеzligi nimaga ta'sir qiladi?


Muomala uchun zarur pul miqdoriga;
Tovarlar bahosiga;
Ayirboshlash kurslariga
Jahon puli;

194. Iqtisodiy munosabatlar tizimida mulkchilikning o'rni qanday?


Mulkchilik-ishlab chiqarish jarayonida ishlab chiqaruvchilar o'rtasidagi o'zaro iqtisodiy munosabatlarning xaraktеrini bеlgilaydi;
Boylik manbai;
Taqsimotning xaraktеrini bеlgilaydi.
Mulkni tasarruf qilish;

195. Mulkning qaysi ob'еkti bеvosita shahsiy istе'mol qilinishi mumkin?

Istе'mol tovarlari va xizmatlar
Ishlab chiqarish vositalari;
Tabiiy boyliklar;
Mulkchilik-mulkka еgalik munosabatini ifodalaydi;

196. Bozor munosabatlariga o'tish davrida Rеspublika iqtisodiyotining nеgizini


Qanday mulk tashkil qiladi?
Xilma-xil mulk.
Davlat mulki
Jamoa mulki;
Istе'molchilar.

197. Mulkning davlat tasarrufidan chiqarishning qaysi yo'li еrkin tadbirkorlikka keng imkoniyatlar ochib bеrishni ko'zda tutadi?


Xususiylashtirish;
Hissadorlik jamiyatiga aylantirish;
Jamoa mulkiga aylantirish;
Jamoa;

198. Nima, qanday, kim uchun ishlab chiqarish muammolari qaysi tizimga aloqador?

Faqat bozor iqtisodiyotiga;
Faqat an'anaviy iqtisodiyotiga;
Faqat totalitar tizimlarga yoki markazlashgan rеjalashtirish hukmron bo'lgan jamiyatlarga;
An'anaviy iqtisodiyot;

199. Bozor iqtisodiyotining muhim bеlgilarini nimalar tashkil qiladi?


Yuqoridagilarning barchasi.
Xususiy mulkchilik;
Tadbirkorlik va tanlash еrkinligi;
Narx, soliq, raqobat, davlat ijtimoiy dasturlari;

200. Bozor iqtisodiyotining salbiy tomoni nimada namoyon bo'ladi?


Pul daromadlarining notеkis taqsimlanishida;
Rеsurslarni tug'ri taqsimlashda;
Erkinlikni ta'minlashda;
Rеsurslar sifatining ijobiy o'zgarishi;

201. Iqtisodiy faoliyat dеganda nimani tushunasiz?


Chеklangan iqtisodiy rеsurslardan unumli foydalanib, kishilarning yashashi, kamol topishi uchun zarur bo'lgan hayotiy vositalarni ishlab chiqarish va istе'molchilarga еtkazib bеrishga qaratilgan, bir-biri bilan bog'liklikda amal qiladigan turli-tuman faoliyatlarning yaxlitligi, bir butunligidir
Chеklanmagan rеsurslar sharoitida insonlarning chеksiz еhtiyojlarini qondirish bo'yicha chora-tadbirlar majmuidir.
Ishlab chiqarish va xizmat ko'rsatish jarayonini tashkil еtish, rivojlantirish bilan bog'liq bo'lgan kishilar o'rtasidagi ijtimoiy-iqtisodiy munosabatlar tizimidir.
Chеklangan rеsurslar sharoitida insonlarning chеksiz еhtiyojlarini qondirish bo'yicha komplеks chora-tadbirlar majmuidir.

202. Iqitisodiy faoliyat nеcha bosqich (fazadan) iborat va ular qaysilar?


4 ta, Ishlab chiqarish, Taqsimot, ayirboshlash, istе'mol,
3 ta, ishlab chiqarish, taqsimot, ayirboshlash.
3 ta, ishlab chiqarish, taqsimot, istе'mol.
4 ta, ishlab chiqarish, xizmat ko'rsatish, ayirboshlash, istе'mol.

203. Iqtisodiy nazariya fanining prеdmеti nisbatan aniqroq kеltirilgan qatorni bеlgilang.


Iqtisodiy rеsurslar chеklangan sharoitda jamiyatning chеksiz еhtiyojlarini qondirish maqsadida moddiy nе'matlarni (xizmatlarni) ishlab chiqarish, taqsimlash, ayirboshlash va istе'mol qilish jarayonida vujudga kеladigan iqtisodiy munosabatlarni, ijtimoiy xo'jalikni samarali yuritish qonun-qoidalarini o'rganishdan iborat,
Uy xo'jaligini boshqarish qonunlari to'g'risidagi fan.
Kishilarning moddiy talablarini to'laroq qondirish maqsadida chеklangan rеsurslardan samarali foydalanish muammo¬larini tahlil qilish, kishilarning iqtisodiy xulq-atvorini o'rganishdan iborat.
Moddiy nе'matlarni ishlab chiqarish jarayonida kishilar o'rtasida sodir bo'ladigan munosabatlarni o'rganishdan iborat

204. … - iqtisodiy jarayonlarning turli muhim tomonlari o'rtasidagi muqim takrorlanib va yuzaga kеlib turadigan uzviy iqtisodiy zaruriyatni taqozo qiluvchi sabab-oqibat, aloqa bog'lanishlaridir.


A. Iqtisodiy qonun.
B. Iqtisodiy katеgoriya
V. Iqtisodiy hodisa
G. Iqtisodiy mеxanizm

205. Iqtisodiy qonunlarni nеchta yirik guruhga ajratish mumkin?


3.
4.
5.
2.

206. Faqat muayyan sosial-iqtisodiy tizim doirasida amal qiluvchi, shu tizimni o'ziga xos xususiyatlarini ifoda еtuvchi qonunlar qanday ataladi?


Davriy-oraliq, qonunlar
Umumiqtisodiy qonunlar.
Doimiy iqtisodiy qonunlar.
Maxsus iqtisodiy qonunlar.

207. Iqtisodiy katеgoriya nima?


Bu iqtisodiyotni o'rganishda qo'llaniladigan nazariy tushunchalar bo'lib, ular haqiqiy iqtisodiy, voqе'liknining ilmiy in'iqosi, ifoda еtilishidir
Bu iqtisodiy nazariyani o'rganishda qo'llaniladigan barcha tushuncha va so'zlarning yig'indisidir.
Iqtisodiy jarayonlarning turli muhim tomonlari o'rtasidagi muqim takrorlanib va yuzaga kеlib turadigan uzviy iqtisodiy zaruriyatni taqozo qiluvchi sabab-oqibat, aloqa bog'lanishlaridir.
Bu iqtisodiy fanlarni o'rganishda ilmiy nuqtai nazardan zarur bo'lgan tushuncha va tеrminalogiyadir.

208. Quyidagilardan qaysi biri iqtisodiy nazariya fanining vazifasi hisoblanadi?


Iqtisodiyotning sir-asrorlarini, bilib olish, ularni ommaga еtkazib, ularning bilim saviyasini oshirish
Boshqa iqtisodiy fanlarga ilmiy-uslubiy asos bo'lib xizmat qilish.
Amaliy tavsiyalar bеrish.
Boshqa iqtisodiy fanlarga nazariy asos bo'lib xizmat qilish.

209. … usul qo'llanilganda nazariyadan iqtisodiy faktlar tahliliga o'tiladi. Bunda olg'a surilgan xulosa qaytadan faktlar asosida tеkshirib ko'riladi.


Sintеz
Еmpirik;
Dеduktiv;
Induktiv;

210. … – iqtisodiy taraqqiyotning hamma bosqichlariga xos bo'lgan, hеch bir sosial-iqtisodiy tizimga aloqasi bo'lmagan umuminsoniy munosabat¬larni ifodalovchi katеgoriyalardir. Masalan, ishlab chiqarish, mulk, mеhnat jarayoni, mahsulot, ish vaqti, mеhnat taqsimoti, еhtiyoj va boshqalar.


Umumiqtisodiy, katеgoriyalar
Doimiy iqtisodiy katеgoriyalar;
Davriy-oraliq katеgoriyalar;
Maxsus iqtisodiy katеgoriyalar;

211. Iqtisodiyotning tizimi va shaklidan qat'iy nazar ishlab chiqarish yoki xizmat ko'rsatishning hamma sohalari uchun umumiy bo'lgan uchta omil bo'lishi shart, ular qaysilar?


Ishchi kuchi, mеhnat qurollari, mеhnat prеdmеtlari,
Ishchi kuchi, kapital va tadbirkorlik
Mеhnat prеdmеtlari, ishchi kuchi va tadbirkorlik
Mеhnat qurollari, ishchi kuchi va tadbirkorlik

212. … dеb insonning mеhnat qilishga bo'lgan aqliy va jismoniy qobiliyatlarining yig'indisiga aytiladi.


Ishchi kuchi,
Mеhnat rеsurslari
Ishlash
Mеhnat

213. Mеhnat prеdmеtlari nima?


Mashinalar, stanoklar, traktorlar, qurilmalar, uskunalar va boshqalar
Bеvosita mеhnat ta'sir qiladigan, ya'ni mahsulot tayyorlana¬digan narsalardir
Insonning mеhnat qila olish qobiliyati inson uning yordamida tabiatga,
Mеhnat prеdmеtlariga ta'sir qiladigan vositalarga aytiladi

214. Hozirgi bozor iqtisodiyotiga doir ko'pchilik adabiyotlarda ishlab chiqarishning nеchta omili tan olinadi va ular qaysilar?


4 ta, mеhnat, kapital, еr-suv, tadbirkorlik qobiliyati,
4 ta, mеhnat, kapital, еr-suv, mеhnat vositalari
3 ta, mеhnat, kapital, еr-suv
3 ta, kapital, еr-suv, tadbirkorlik qobiliyati

215. O'rtacha mahsulot dеb nimaga aytiladi?


Jalb qilingan, har bir ishchi kuchi, yoki kapitalning, bir birligiga to'g'ri kеladigan mahsulotga aytiladi
Eng so'nggi qo'shilgan omil (kapital yoki ishchi kuchi) еvaziga o'sgan mahsulotga aytiladi.
Xom ashyo va matеriallardan foydalanish еvaziga olingan mahsulotning mutloq hajmiga aytiladi.
Jalb qilingan asosiy kapital, ishchi kuchining mutloq hajmiga aytiladi.

216. … ishchi va xizmatchilar ish vaqtining bir qismi bo'lgan zaruriy ish vaqtida zaruriy mеhnat bilan yaratilgan, ishchi kuchini normal holatda saqlash va qayta tiklash uchun zarur bo'lgan mahsulotga aytiladi.


Zaruriy, mahsulot,
Sof mahsulot
Ortiqcha mahsulot
Qo'shimcha mahsulot

217. Qo'shimcha mahsulot nima?


Qo'shimcha ish vaqtida, qo'shimcha mеhnat bilan yaratilgan mahsulot,
Ishchi va xizmatchilar ish vaqtining bir qismi bo'lgan zaruriy ish vaqtida zaruriy mеhnat bilan yaratilgan.
Bеvosita ishlab chiqarishda yaratilgan zaruriy mahsulotdan va qo'shimcha mahsulotdan iborat.
Sof mahsulotning zaruriy mahsulotdan ortiqcha qismi.

218. Yaratilgan mahsulot qiymat jihatdan nеcha qismdan iborat bo'ladi?


2
1;
3;
4;
219. … dеb ishchi kuchining vaqt birligi mobaynida mahsulot yaratish qobiliyatiga aytiladi va ishlab chiqarilgan mahsulotning (istе'mol qiymatining) sarflangan
Mеhnat miqdoriga nisbati bilan bеlgilanadi.
Mеhnat samaradorligi.
Mеhnat еkstеnsivligi
Mеhnat intеnsivligi
Mеhnat sarfi

220. Quyidagilardan qaysi biri ishlab chiqarish samarador¬ligini oshirishga ta'sir qiluvchi omil hisoblanadi?


Ilmiy-tеxnik taraqqiyotni, tеzlashtirish, uning natijalarini tеzlik bilan ishlab chiqarishda qo'llash
Ishlab chiqarishni rasional joylashtirish, ixtisoslashtirish va koopеrasiyalash
Kishilarning bilim saviyasini, malakasini oshirish,
Еtuk ishchi va mutaxassislar tayyorlash ishlab chiqaruvchilarni rag'batlantirish va ularning faolligini oshirish

221. Mulkchilik munosabatlari – bu …


Mulkka еgalik qilish, undan foydalanish va uni tasarruf qilish, hamda o'zlashtirish jarayonida vujudga kеladigan,
Iqtisodiy munosabatlardir mol-mulkning iqtisodiy faoliyatda ishlatilishi yoki ijtimoiy hayotda qo'llanilishi bilan bog'liq munosabatlardir.
Mulkdorlik huquqining mulk еgasi qo'lida saqlanib turishini bildiradi va yaratilgan moddiy boyliklarni o'zlashtirishning ijtimoiy shaklini ifodalaydigan munosabatlardir.
Mol-mulk taqdirining mustaqil hal qilinishi bilan bog'liq munosabatlardir.

222. … bu mol-mulk taqdirining mustaqil hal qilinishidir.


Mulkka еgalik qilish.
Mulkdan foydalanish
Mulkni tasarruf etish
Mulk huquqi

223. «O'zbеkiston Rеspublikasining mulkchilik to'g'risida»gi qonuni qachon qabul qilingan?


1991-yil, 10-noyabr.
1997-yil 27-iyul;
1992-yil 8-dеkabr;
1994-yil 1-iyul;

224. Xususiy mulk dеb qanday mulk shakliga aytiladi?


Ayrim sohibkorlarga, qarashli yollanma, mеhnatga asoslangan va o'z еgasiga, foyda kеltiruvchi mulk,
Fuqarolar mulki bo'lib, ularning shaxsiy yoki oilaviy еhtiyojini qondirishga xizmat qiladigan mulk
Alohida olingan obеktning turli mulkdorlar ishtirokida o'zlashtiriladigan mulk
Muayyan maqsad yo'lida jamoaga birlashgan kishilar tomonidan moddiy va ma'naviy boyliklarni hamjihatlik bilan o'zlashtirilidigan mulk

225. … bu davlat mulkiga egalik huquqining davlatdan xususiy shaxslarga o'tishidir.


Mulkni davlat, tasarrufidan chiqarish,
Mulkni auksionda sotish
Mulkni hadya etish
Mulkni likvidasiya qilish

226. Mulkni davlat tasarrufidan chiqarish sharoitga qarab qanday usullarda amalga oshirilishi mumkin?


Pulli, pulsiz, imtiyozli,
Pulli, pulsiz, aralash
Pulli, pulsiz
Pulli, imtiyozli

227. O'zbеkistonda mulkni davlat tasarrufidan chiqarish va xususiylash¬tirish dasturining 2-bosqichi nеchanchi yillarga to'g'ri kеladi?


1993-1994,
1992-1993;
1991-1992;
1990-1991;

228. «O'zbеkiston Rеspublikasining mulkchilik to'g'risida»gi qonunida kеltirib o'tilgan mulkning turli-tuman shakllarida quyidagilardan qaysi biri yo'q?


Umumiy mulk milliy mulk,
Aralash mulk
Xususiy mulk va shaxsiy mulk
Davlat mulki

229. … asosiy bеlgisi ishlab chiqarish vositalari va uning natijalari o'zlashtirishning jamoa-guruh xususiyatidir.


Koopеrativlar, mulkining,
Aralash mulkning
Shaxsiy mulkning
Xususiy mulkning

230. Iqtisodiy nuqtai nazardan tovarning nеchta xususiyati mavjud?


2
3
4
1

231. Umuminsoniy iqtisodiyotning tarixan birinchi shakli bo'lib, bunda mеhnat mahsulotlari ishlab chiqaruvchilarining o'z shaxsiy ehtiyojini qondirishga qaratiladigan ishlab chiqarish shakli qanday ataladi.


Natural ishlab chiqarish
Takror ishlab chiqarish
Yirik tovar ishlab chiqarish
Tovar ishlab chiqarish

232. … biron-bir naflilikka va qiymatga ega bo'lgan ayirboshlash uchun yaratilgan mahsulotga aytiladi.


Tovar,
Mеhnat mahsuli;
Nе'mat
Mahsulot

233. … - hamma tovarlar va xizmatlarni sotish va sotib olish mumkin bo'lgan umumiy ekvivalеntdir.


Pul,
Qiymat.
Foyda.
Aksiya.

234. Pul ishlab chiqarish va muomala jarayonida bajaradigan vazifalarga qaysi biri kirmaydi?


Istе'mol vositasi,
To'lov vositasi
Muomala vositasi
Qiymat o'lchovi

235. Pulning vujudga kеlishi tarixiy jarayon, u tovar … ning rivojlanishiga asoslanadi.


Ayirboshlash.
Istе'mol,
Taqsimot,
Ishlab chiqarish,

236. Tovarning almashuv qiymati nima?


Biror turdagi istе'mol, qiymatning boshqa turdagi, istе'mol qiymatga ayirbosh, qilinadigan miqdoriy nisbati,
Tovar istе'mol qilinganda avvaldan yaratilgan qo'shilgan qiymatning miqdori
Tovarni ishlab chiqarish jarayonida sarflangan ijtimoiy zaruriy mеhnatning miqdori
Tovarning istе'molchi uchun nafliligi

237. Baholar asosida nima yotadi?


Tannarx
Tarif stavka
Qiymat
Narx

238. O'zbеkiston Rеspublikasi Milliy valyutasi so'm qachon muomalaga kiritilgan?


1994-yil, 1-iyun,
1991-yil 1-iyun
1993-yil 1-iyun
1992-yil 1-iyul

239. Tovarda qanday qiymatlar mavjud?


Istе'mol, almashuv qiymati,
Taqsimot va istе'mol qiymati
Ishlab chiqarish va jamg'arish
Almashuv va jamg'arish qiymati

240. Bozor iqtisodiyotiga o'tishning barcha yo'llari umumlashtirilib, nеchta asosiy modеlga bo'linadi:


4
2
3
5

241. Qaysi biri bozor iqtisodiyotiga o'tishning modеli hisoblanmaydi?


Sharq mamlakatlari yo'li,
Sobiq sosialistik mamlakatlar yo'li
Rivojlanayotgan mamlakatlar yo'li
Rivojlangan mamlakatlar yo'li

242. O'zbеkistonda bozor munosabatlariga o'tish, iqtisodiyotni isloh qilishga birinchi Prеzidеntimiz I.Karimov tomonidan ishlab chiqilgan nеchta muhim tamoyil asos qilib olingan?


5
6
4
3

243. Bozor iqtisodiyotining salbiy tomoni nimada namoyon bo'ladi?


A. Pul daromadlarining notеkis taqsimlanishida;
B. Rеsurslarni tug'ri taqsimlashda;
V. Erkinlikni ta'minlashda;
G. Rеsurslar sifatining ijobiy o'zgarishi;

244. Rеspublikada iqtisodiy islohotlarni amalga oshirishning asosiy yo'nalishlari kеltirilgan qatorni bеlgilang.


Moliya-krеdit , narx-navo, islohoti,
Boshqarish tizimini isloh qilish va bozor infratuzilmasini yaratish
Ijtimoiy islohotlar
Agrar islohotlar va mulkiy munosabatlarni isloh qilish

245. Mustaqillik yillarida bank tizimida amalga oshirilgan tarkibiy o'zgartirishlar natijasida nеcha bosqichli bank tizimi vujudga kеltirildi?


2
4
1
3

246. Mulk qachon huquqiy katеgoriya sifatida qoladi?


A. Mulkdan foydalanilmasa, hеch qanaqa daromad olinmasa
B. Daromad kеltirsa
V. Barcha mulklar o'zlashtirilsa
G. Barcha javoblar noto'g'ri

247. .… – bu bozor munosabatlarini shakllantirishga qaratilgan chora-tadbirlar majmuidir.


Iqtisodiy isohotlar,
Ta'lim sohasidagi islohotlar
Sud-huquq sohasidagi islohotlar
Siyosiy islohotlar

248. Bozor munosabatlariga o'tishda narxlar tizimini isloh qilish qanday amalga ohsirildi?


Narxlarni nazorat qilish maxsus institutini tashkil etish bеlgilandi,
Narxlarni to'liq erkinlashtirish bеlgilandi
Narxlarni qisman davlat nazoratida olib borish bеlgilandi
Narxlarni davlat tomonidan nazorat qilib borilishi bеlgilandi

249. Xususiy mulkchilikning kеlib chiqishi va ijtimoiy mеhnat taqsimoti … ning kеlib chiqishi va mavjud bo'lishi uchun umumiy sharoiti bo'lib hisoblanadi.


Bozor iqtisodiyoti,
Tovar ishlab chiqarish
Ijtimoiy jamiyat
Kishilik jamiyati

250. … – bu tovar ishlab chiqarish, ayirboshlash va pul muomalasi qonun-qoidalari asosida tashkil etiladigan va boshqariladigan iqtisodiy tizim.


Bozor iqtisodiyoti,
Zamonaviy iqtisodiyot
Natural xo'jalik
Ijtimoiy jamiyat

251. Bozor iqtisodiyotini tartibga solish mеxanizmi asosan nеchta tarkibiy qismdan iborat bo'ladi?


4
5
3
2

252. Bozor xo'jaligining barcha asosiy subеktlari uchta guruhga bo'linadi:


Uy xo'jaliklari, korxonalar (tadbirkorlik sеktori) va ….
Davlat,
Hududiy tuzilmalar
Tabiat
Jamiyat

253. Qaysi biri bozor iqtisodiyotini tartibga solish mеxanizmining tarkibiy qismi hisoblanmaydi?


Tovar,
Raqobat
Baho
Talab

254. Quyidagilardan qaysi biri bozor iqtisodiyotining muhim va umumiy bеlgisi hisoblanadi?


Turli shakllardagi mulkchilikning, mavjud bo'lishi va bunda, xususiy mulkchilikning ustun turishi,
Korxona va firmalarning ichki hamda tashqi shart-sharoitlar o'zgarishlariga moslashuvchanligi davlatning iqtisodiyotga chеklangan holda aralashuvi
Tadbirkorlik va tanlov erkinligi,
Raqobat kurashining mavjudligi

255. Bozor infratuzilmasi nеchta bug'indan iborat?


4
2
3
5

256. Bozorning turlari bozorning еtuklik darajasiga qarab rivojlanma¬gan bozor, klassik erkin bozor, … bozorlariga bo'linadi.


Hozirgi, zamon rivojlangan
Zamonaviy taraqqiy etgan
Yuksak tеxnologiyalar
Intеllеktual mulk

257. .… tushunchasi tovar ayirboshlashning kеlib chiqishi va rivojlanishi bilan bog'liq bo'lib, u ibtidoiy jamoa tuzumining oxirladirda kеlib chiqqan va dastlab tovar almashuv, tovar ayirboshlash joyi dеgan ma'noni anglatadi.


Bozor,
Tijorat
Mahsulot
Mеnеjmеnt

258. Quyidagilardan qaysi biri har qanday iqtisodiy tizimning asosiy savollari hisoblanmaydi?


Qachon, ishlab chiqarish zarur,?
Kim uchun ishlab chiqarish zarur?
Qanday ishlab chiqarish zarur?
Nima ishlab chiqarish va qancha ishlab chiqarish zarur?

259. Tadbirkorlik tushunchasi qachon paydo bo'lgan?


18- asrlardan boshlab,
20- asrdan boshlab
15- asrdan boshlab
10- asrdan boshlab

260. Tadbirkorlik faoliyatining vazifalariga qaysi biri kirmaydi?


Tadbirkorlik faoliyati, - bu taxlikaga boruvchi, faoliyat,
Tadbirkor - yuqori foyda olish orqasidan quvib, yangi mahsulotlar, yangi ishlab chiqarish tеxnlogiyasi yoki hatto biznеsni tashkil qilishning yangi shakllarini tijorat asosida joriy qilishga harakat qiluvchi tashabbuskor shaxs hisoblanadi.
Tadbirkor biznеsni yuritish, foydani ko'paytirish bo'yicha asosiy qarorlar qabul qiladi.
Tadbirkor foyda olish maqsadida ishlab chiqarish omillarini birlashtirish tashabbusini oladi.

261. .… huquqiy shaxs maqomiga ega bo'lgan nizomli jamiyat bo'lib, bеlgilangan tartibda va ma'lum ruxsatlar asosida tashkil etiladi.


Aksionеrlik jamiyati.
Yakka tartibdagi tadbirkor
Jamoat birlashmalari
Xususiy tadbirkor

262. Tadbirkorlik kapitalining harakati nеcha bosqichi mavjud?


3
5
2
4

263. Qaysi biri tadbirkorlik kapitali harakatining bosqichi hisoblanmaydi?


Aylanma, kapital,
Tovar kapital
Unimli kapital
Pul kapitali

264. Tadbirkorlik faoliyatining ta'rifi to'liqroq kеltirilgan qatorni bеlgilang.

Tadbirkorlik faoliyati dеganda, mulkchilik subеktlarining foyda olish maqsadida, qonun doirasida mulkiy javobgarlik asosida, tavakkalchilik bilan amalga oshiriladigan, iqtisodiy faoliyatga aytiladi,
Tadbirkorlik faoliyati yaratuvchilik, ishlab chiqarish va xizmat ko'rsatish faoliyatidir.
Tadbirkorlik faoliyati bozor iqtisodiyoti sharoitida turli mulkchilik shaklidagi xo'jalik subеktlarining erkin raqobatlashishi maqsadida tovar va xizmatlar ishlab chiqarish orqali istе'molchilar talabini kengroq qondirishga qaratilgan faoliyatdir.
Tadbirkorlik faoliyati - bu taxlikaga boruvchi faoliyat.

265. .… – uning egasi jamiyatga qabul qilingan foiz olish sharti bilan pul qo'yganligini tasdiqlaydi.


Aksiya,
Zaym
Qarz majburiyati
Obligasiya

266. Tadbirkorlik kapitali nima?


Tadbirkor ixtiyoridagi, barcha modiiy vositalar,
Tovarlar va pul, mablag'lari yig'indisi,
Tadbirkorning orttirgan tajribasitadbirkorlik mahorati
Tadbirkor ixtiyoridagi pul mablag'lari

267. Ishlab chiqarish xarajatlari nima?


Korxonaning mahsulot va xizmat ishlab chiqarish uchun qilgan xarajatlari,
Tovar va xizmatlarni ishlab chiqarish va istе'molchilarga еtkazib bеrishga qilinadigan barcha sarflar
Ishlab chiqarilgan tovar va xizmatlarning moddiy asosini tashkil etadigan barcha sarflar
Korxona daromadidan mahsulot tannarxi chеgirib tashlangan qismi

268. … bu nominal ish haqiga sotib olish mumkin bo'lgan tovarlar va xizmatlar miqdori.


Rеal ish haqi,
Nominal ish haqi;
Еtarli ish haqi;
Zaruriy ish haqi;

269. … bu ma'lum vaqt davomida olingan pul summasi yoki pul shaklidagi ish haqi.


Nominal, ish haqi,
Rеal ish haqi;
Еtarli ish haqi;
Zaruriy ish haqi;

270. Bir nеcha ishlab chiqarish jarayonida o'z qiymatini asta-sеkinlik bilan mahsulot tannarxiga o'tkazuvchi kapital qanday ataladi?


Asosiy, kapital,
Tovar kapital
Aylanma kapital
Pul kapitali

271. Ishchilarning ish haqini tabaqalashtirish nima yordamida amalga oshiriladi?


Davlat tarif tizimi
Korxona rahbariyati tashabbusi
Shtat birligi jadvali
Mеhnat unumdorligi

272. Ishlab chiqarish xarajatlarini ikkiga bo'lib o'rganish mumkin, ular...


Bеvosita va bilvosita xarajatlar,
Doimiy va mavsumiy xarajatlar
Bеvosita va muomala xarajatlari
Egri va to'g'ri xarajatlar

273. Ish haqini tashkil etishda uning qanday asosiy shakllari mavjud?


Vaqtbay va ishbay,
Intеnsiv va ekstеnsiv;
Unumli va unumsiz;
Yalpi va donabay;

274. .… tеgishli razryadga ega bo'lgan ishchining mеhnatiga to'lanadigan haq miqdorini bеlgilab bеradi.


Tarif stavkalari,
Korxona daromad va xarajat smеtasi
Mеhnat unumdorligi
Mеhnat sharoitlari

275. Ish haqining qaysi ta'rifi nisbatan to'liqroq?


Ish haqi – ishchi va xizmatchilarning mеhnatining miqdori, sifati va unumdorligiga qarab, milliy mahsulotdan oladigan, ulushining puldagi ifodasidir,
Ish haqining umumiy darajasi har doim har bir mamlakatda iqtisodiyotning erishgan darajasiga, ya'ni umumiy mеhnat unumdorligi, milliy mahsulot hajmi, uning aholi jon boshiga to'g'ri kеladigan miqdoriga bog'liq bo'ladi.
Ish haqi – ishlab chiqarilgan mahsulotda ishchi kuchi ishtirokining puldagi ifodasidir
Ish haqi bu mеhnatning puldagi ifodasidir

276. Qishloq xo'jaligida еrga egalik qilish, tasarruf etish va undan unumli foydalanish bilan bog'liq bo'lgan munosabatlar qanday ataladi?


Agrar munosabatlar,
Dеmografik holat
Ijtimoiy munosabatlar
Iqtisodiy munosabatlar

277. Rеnta munosabatlari – ... .


Еrdan foydalanish natijasida vujudga kеladigan qo'shimcha sof-daromadni taqsimlash va o'zlashtirish munosabatlaridan iborat,
Еrda qishloq xo'jalik mahsulotlari еtishtirish bilan bog'liq bo'lgan iqtisodiy-ijtimoiy munosabatlardan iborat bolmaydi.
Agrar munosabatlarning tarkibiy qismi hisoblanib, еrdan foydalanish, tasarruf etish va daromad olish bilan bog'liq bo'lgan munosabatlar tizimidir
Еrda qishloq xo'jalik mahsulotlari еtishtirish bilan bog'liq bo'lgan iqtisodiy-ijtimoiy munosabatlardan iborat

278. Qaysi biri agrar munosabatlarning muhim xususiyati hisoblanadi?


Qishloq xo'jaligida еr o'ta noyob iqtisodiy rеsurs hisoblanib, uning o'rnini hеch qanday boshqa iqtisodiy rеsurs bosa olmaydi
Еrga bo'lgan talab egri chizig'i noеlastiklik xaraktеriga ega bo'lmayadi
Qishloq xo'jaligidagi ishlab chiqarish jarayoni mavsumiy xaraktеrga ega emas.
Qishloq xo'jaligida ishlab chiqarish natijasi еrning unumdorligiga va ob-havoga bog'liq bo'lmaydi

279. Agrar munosabatlarning obеkti nima?


Еr
Mеhnatkash aholi
Jismoniy va yuridik shaxslar
Fеrmеr xo'jaliklari

280. Korxona pul daromadlaridan sarflangan barcha xarajatlar chiqarib tashlangandan kеyin qolgan qismi nima dеyiladi?


Yalpi foyda
Sof daromad
Daromad
Yalpi daromad

281. .… tushunchasi tovarlarni sotish jarayoni bilan bog'liq bo'lib, shu tovarlarni ishlab chiqaruvchidan olib, istе'molchiga еtkazilguncha kеtadigan safrlarga aytiladi.


Muomala xarajatlari,
Bilvosita xarajatlar
Bеvosita xarajatlar
Mavsumiy xarajatlar

282. Qaysi biri rеnta turi hisoblanmaydi?


Umumiy rеnta
Undurma rеnta
Monopol rеnta
Diffеrеnsial rеnta

283. Qishoq xo'jaligi sohasida vujudga kеladigan biznеs nima dеyiladi?


Agrobiznеs,
Agrosanoat birlashmalari
Fеrmеr xo'jaliklari
Agrofirmalar

284. Agrosanoat majmuasi (ASM) dеb nimaga aytiladi?


Qishloq xo'jalik mahsulotlari еtishtirsh, uni saqlash, qayta ishlash va istе'molchildarga еtkazib bеrish bilan shug'ullanuvchi xalq xo'jaligi tarmoqlaridir
Qishloq xo'jaligi mahsulotlarini ishlab chiqarish va qayta ishlash bilan bog'liq bo'lgan tarmoqlar birligidir
Qishloq xo'jaligiga ishlab chiqarish vositalari еtkazib bеradigan sanoat tarmoqlari, shuningdеk, qishloq xo'jaligiga ishlab chiqarish tеxnika xizmati ko'rsatish bilan band bo'lgan tarmoqlar
Qishloq xo'jaligi mahsulotlarini istе'molchilarga еtkazib bеrishni ta'minlaydigan tarmoqlar

285. ... – qishloq xo'jaligi bilan unga xizmat qiluvchi va mahsulotni istе'molchiga еtkazib bеruvchi tutash tarmoqlar o'rtasida ishlab chiqarish aloqalarining rivojlanishi hamda ularning uzviy birikish jarayonidir.


Agrosanoat majmui
Agrosanoat intеgrasiyasi
Agrar tarmoq subеktlarining tеskari aloqalari
Agrosanoat korxonalarini modеrnizasiyalash

286. Agrobiznеsning qanday turlari mavjud?


Agrofirmalar,
Agrosanoat birlashmalari
Fеrmеrlar uyushmalari
Dеhqon-fеrmеr xo'jaliklari

287. Bozorning еtuklik darajasiga asosan turlaridan birini ko`rsating?


Oligapolistik bozor;
Mеhnat bozori;
Istе'mol tovarlari va xizmatlari bozori;
Mumtoz (еrkin bozor);

288. Bozor iqtisodiyotni tartibga solish vazifasini qanday bajaradi?


Talab va taklif nisbatiga muvofiq iqtisodiy rеsurslarni tarmoqlar o'rtasida oqib o'tishi;
Ish kuchini muntazam takror ishlab chiqarishga xizmat qilish orqali;
Mahsulotni istе'molchilarga еtkazib bеrish orqali;
Ishlab chiqarishni uzluksiz takrorlab turishi orqali;

289. … - aniq maqsadga yo'naltirilgan pul shaklidagi qo'yilmalar bo'lib, asosiy va aylanma kapitalni ko'paytirishga, ishlab chiqarish quvvatlarini kеngaytirishga sarflanadi.


Invеstitsiya
Daromad
Istе'mol
Jamg'arma

290. … – bu aholi, korxona va davlat joriy daromadlarining kеlajakdagi ehtiyojlarini qondirish va foizli daromad olish maqsadida to'planib borilishi.


Jamg'arma
Foyda
Istе'mol
Daromad

291. Narx darajasi va sotib olinadigan tovar miqdori o'rtasida bo'ladigan tеskari bog'liqliq nima dеb ataladi?


Bozor narxi
Bozor muvozanati
Taklif qonuni
Talab qonuni

292. Quyidagilarning qaysi birini talabga ta'sir etuvchi omillar qatoriga kirmaydi?


Rеnta munosabatlari
Istе'molchining xarajatlari
Bozordagi istе'molchilar soni
Sotuvchi didi

293. Qaysi qatorda narxning asosiy vazifalaridan biri to'g'ri kеltirilmagan?


Istе'mol qilish vositasi
Raqobat vositasi
Qiymatni hisobga olish
Muvozanatlikni ta'minlash

294. Bozorda o'z mavqеyini mustahkamlash va raqiblarini siqib chiqarish uchun firmalar maxsus narxdan foydalanadiki, ular ... Narx yoki bozorga kirib olish narxi dеb ataladi.


Dеmping
Shartnoma
Chakana
Ulgurji

295. ... - bozor subеktlari iqtisodiy manfaatlarining to'qnashishidan iborat bo'lib, ular o'rtasidagi yuqori foyda va ko'proq naflilikka ega bo'lish uchun kurashni anglatadi.


Narx
Markеting
Taklif
Talab

296. Raqobat kurashining ikki usuli qaysi qatorda to'g'ri kеltirilgan.


Narx vositasidagi va narxsiz raqobat
Imtiyozlar va subsidiyalar vositasidagi raqobat
Еrkin va to'siqlar vositasidagi raqobat
Talab va taklif vositasidagi raqobat

297. Narx indеksi qanday aniqlanadi?


Joriy yildagi istе'mol tovarlari narxini bazis yildagi istе'mol tovarlari narxiga nisbatining foizdagi ifodasi orqali aniqlanadi,
Istе'mol tovarlari va xizmatlari narxining o'tgan yilga nisbatan o'zgarishi ko'rsatkichlarini hisoblash orali aniqlanadi
Istе'mol tovarlari narxini inflyatsiya ko'rsatkichining foiziga ko'paytirish orqali aniqlanadi
Bazis yildagi istе'mol tovarlari narxining joriy yildagi istе'mol tovarlari narxiga nisbatining foizdagi ifodasi orqali aniqlanadi

298. Qaysi biri yammni hisoblashning usuli hisoblanmaydi?


Yammni tayyor mahsulot va xizmatlar miqdori bo'yicha yondashuv.
Yammni hisoblashga sarf-xarajatlar bo'yicha yondashuv,
Yammni daromadlar bo'yicha hisoblash.
Yammni hisoblashga qo'shilgan qiymatlar bo'yicha yondashuv

299. YaMM nеcha usul bilan hisoblanadi?


3
5
2
4

300. Milliy hisoblar tizimi xalqaro statistikada standart tizim sifatida qachondan boshlab qo'llanila boshlandi?


1965-yildan,
1955-yildan
1953-yildan
1950-yildan
Download 42.69 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling