Iqtisodiy o‘sish nazariyalarining rivojlanishi ularning mazmuni va

2.3-rasm. Kapitalga cheklangan moyillih ya kapital bilan
qurollanish.

R. Solou modelidagi yalpi talab investitsion va iste’mol talabi bilan aniqlanadi. bir ishchi hisobiga ishlab chiqarish tenglamasi quyidagicha ko‘rinishga ega bo‘ladi:
U c -t- í (2.19.)
bu yerda s va í — bir ishchi hisobiga iste’mol va investitsiyalar.
Daromad jamg‘armaga shakllangan moyillik tufayli íste’mol va jamg‘armaga foydalanganligi sababli iste’mol funksiyasini quyidagicha ifodalash mumkin:
(2.20.)

bu yerda s — jamg‘arma me’yori. Unda = +i - lı — ıp+ı,

bunda esa i = sy ekanligi kelib chiqadi.
Boshqacha aytganda, muvozanat sharoitida investitsiyalar jamg‘armalar va proporsional daromadga teng bo‘1adi.
Shunday qilib, R. Solou modelini tashkil etuvchi — ishlab chiqarish funksiyasi va talab funksiyasiga ega bo‘1dik. Natijada talab va taklifning tenglik sharti quyidagicha bo‘lishi mumkin:
f(k) —— c+ i yoW yük) = i f s (2d1.) Ishlab chiqarish funksiyasi tovarlar bozoridagi taklifni aniqlaydi, kapitalning jamg‘arilishi esa ishlab chiqarish mahsulotiga bo‘lgan
talabni.
Endi, kapitalning jamg‘arilishi qanday qilib iqtisodiy o‘sishni ta’minlanishini ko‘rib chiqamiz. Kapitalning hajmi investitsiyalar va chiqib ketish ta’sirida o‘zgaradi: Investitsiyalar kapital zaxirasini oshiradi, chiqib ketish esa kamaytiradi.
Bir ishchi hisobiga investitsiyalar bir ishchiga to’g‘ri keladigan daromadning bir qismi hisoblanadi((i= sy)) Shunday qilib, (y) ni ishlab chiqarish funksiyasi ifodasi bilan o‘zgartirsak, investitsiyalar tenglamasining kapital bilan qurollanganlik funksiyasiga ega bo‘lamiz:
i —— sf{k) (2.22.)
Tenglamadan kelib chiqadiki kapital bilan qurollanganlik darajasi (£) qancha yuqori bo‘lsa ishlab chiqarish darajasi /(k)) ham shunchalik yuqori bo‘ladi, investitsiyalar i ham ko‘p bo‘ladi. Bu kapitalning mavjud zaxiralari (£) bilan yangi kapital jamg‘arilishi i o‘rtasida bog‘liqlik mavjudligidan dalolat beradi. Unda ko‘rsatilganidek
jamg‘armalar me’yori {s) ishlab chiqarilgan mahsulotning istemoli {s) va investitsiyalarga (i) bo‘linishini aniqlaydi. Ixtiyoriy kapital bilan qurollanganlik darajasi (â) uchun ishlab chiqarish hajmini /(k) investitsiyalar hajmini sç k1, iste mol esa mos ravishda f{k) - sfçk) ni, tashkil etadi.