Iqtisodiy qonunlar va kategoriyalar (ilmiy tushunchalar)

2-chizma. Iqtisodiy resurslar va ehtiyojlarning qondirilish darajasi o’rtasidagi bog’liqlik.

Cheklangan iqtisodiy resurslardan unumli foydalanib, ishlab chiqarish imkoniyatlarini va binobarin ehtiyojlarni qondirishning darajasini oshirish zarurligi iqtisodiyot oldiga quyidagi muammolarni qo’yadi.

1. Ishlab chiqarish va xizmat ko’rsatishning optimal variantlarini (eng zarur va tejamli turlarini) tanlab olish va resurslarni ko’proq ishlab chiqarishga jalb qilish.
2. Mavjud resurslarning har bir birligidan tejab-tergab, samarali foydalanish.
3. Fan-texnika yutuqlarini va yangi texnologiyalarni joriy qilib, yangi energiya, material, xom-ashyo turlari, ularning manbalarini topib, foydalanishga jalb qilish, resurslar unumdorligining oshishiga erishish.
Bu muammolarni hal qilish zaruriyati kishilardan shuqur iqtisodiy bilimlarga ega bo’lishni taqozo qiladi.


Takrorlash uchun savollar va topshiriqlar:

1. 
   Iqtisodiyot tushunchasi va uning bosh masalasi nima?
   
2. 
   Ehtiyoj nima? Uning qanday turlarini bilasiz?
   
3. 
   Iqtisodiy resurs tushunchasiga va uning turlariga ta’rif bering.
   
4. 
   Nima uchun hayotiy vositalarni ishlab chiqarish va yetkazib berish insonning turli xil faoliyatlari ichida eng asosiylari hisoblanadi?
   
5. 
   Iqtisodiy qonunlar nima va ularning qanday turlari mavjud?
   
6. 
   Iqtisodiy qonunlarning iqtisodiy kategoriyalardan farqi nimada namoyon bo’ladi?
   
7. 
   Iqtisodiyotni o’rganishda qanday usullardan foydalaniladi?
   
8. 
   Makroiqtisodiy tahlil bilan mikroiqtisodiy tahlil o’rtasidagi farq nimadan iborat?
   

1^ Зубко Н.М. Экономическая теория. - Минск: НТЦ АПИ, 1998. 61-б.