Resurslarning cheklanganligi tanlov zaruriyatini keltirib chiqaradi.
Iqtisodiyotning bosh masalasi bo’lib, ishlab chiqarish omillarini taqsimlashning
eng samarali variantini tanlash hisoblanadi. Iqtisodiy tanlovni amalga oshira borib,
jamiyat yoki alohida ishlab chiqaruvchi quyidagi uch savolga javob izlashi lozim:
• qaysi
tovar va xizmatlar va qanday miqdorda ishlab chiqarilishi kerak?
•
Bu tovar va xizmatlarni
qanday
ishlab chiqarish lozim?
•
Tovar va xizmatlarni
kim uchun
ishlab chiqarish kerak?
Inson mahsulot ishlab chiqara borib, tabiat ob’ektlariga ta’sir ko’rsatadi va
ularni iste’mol uchun yaroqli shaklga keltiradi.
Ishlab chiqarish - tabiatdagi mavjud ne’matlarni bevosita iste’mol etish yoki
ishlab chiqarishning keyingi bosqichlarida foydalanish uchun qayta ishlashdir.
Ishlab chiqarishning ushbu funksiyasi uning har qanday ijtimoiy shaklida saqlanib
qolaveradi.
Aynan, jamiyatda tarkib topgan ishlab chiqarish usullari va shakllari yig’indisi
jamiyatning qaysi iqtisodiy tizimga mansubligini ko’rsatib beradi. Iqtisodiy
hayotmizda quyidagi iqtisodiy tizimlar farqlanadi:
- An’anaviy iqtisodiy tizim;
- Rejali iqtisodiyot;
- Bozor iqtisodiyoti;
- Aralash iqtisodiyot.
Iqtisodiy rivojlanish bugungi kunda bozor iqtisodiy tizimi jamiyat iqtisodiy
faoliyatini tashkil etishning eng oqilona yo’li ekanligini ko’rsatmoqda.
Iqtisodiy o’sish
– resurslar taklifining o’sishi va texnika taraqqiyoti
natijasida katta hajmlarda mahsulot ishlab chiqarish imkoniyatining vujudga
kelishi bo’lib, ishlab chiqarish imkoniyatlari egri chizig’ining o’ng tomonga
siljishida ifodalanadi.
Testlar:
1. Quyidagi sanab o’tilgan holatlardan qaysi biri, iqtisodiy nazariya
Do'stlaringiz bilan baham: |