Iqtisodiyot, boshqaruv, soliqlar va sug‘urta

Xalqaro amaliyotda inflyatsiyaning narxlarini o’sishi, yani pullarning mikdori o’sishi jixatidan asosan uch shaklini ajratiladi:

• 13 дан слайд

• Sokin inflyatsiya

• Sokin inflyatsiya

• giperinflyatsiya

• Narxlar o’sish sur’atlariga ko’ra

• yiliga yiliga oyiga
• 10 % gacha 20 % дан 200 % gacha 50 % dan oshiq

• 13 дан слайд

• Inflyatsiya

• Talab inflyatsiyasi

• Taklif inflyatsiyasi

Talab inflyatsiyasi

• 13 дан слайд

• Talab inflyatsiyasi - bu iqtisodiyotda talab keskin oshib ketishi va uni ishlab chiqarishning real hajmi bilan qondirish mumkin bo’lmay qolgan sharoitlarda kelib chiqadi.

• P

• AD0

• AD1

• AS

• P1

• P0

• Q0 Q1 Q

• Talab inflyatsiyasini keltirib chiqaruvchi asosiy sabablar aholining ish bilan to’liq bandligi va ish haqining oshib borishi hisoblanadi. Demak, inflyatsiya talab, taklif, ish bilan bandlik, narx, ishlab chiqarish sur’atlari kabi ko’pgina omillarga bog’liq.

Taklif inflyatsiyasi

• 13 дан слайд

• -bu mamlakat iqtisodiyotida tovar va xizmatlar taklifining kamayishi natijasida tovar va xizmatlar narxlarining oshishidan paydo bo’ladi.

• P

• AD

• AS1

• AS0

• P1

• P0

• Q1 Q0 Q

• Taklif inflyatsiyasi - bu mamlakat iqtisodiyotida tovar va xizmatlar taklifining kamayishi natijasida tovar va xizmatlar narxlarining oshishidan paydo bo’ladi. Bunday hollarda ortiqcha talab bo’lmasa ham tovarlarning narxlari oshib boradi. Hatto ish bilan bandlik va YaIM ishlab chiqarish kamaygan yillari tovarlarning narxsi oshadi. Jami taklif qisqarishining asosiy sababi mahsulot birligiga sarflangan xarajatlarning o’sishi hisoblanadi. Bunda nominal ish haqi, xom ashyo va yoqilg’i narxlarining oshishi natijasida ishlab chiqarish tannarxi ham oshadi.