Inflyatsiya nafaqat pul muomalasining izdan chiqishi, balki butun takror ishlab chiqarish mexanizmining kasali, makroiqtisodiy buzilishlar natijasidir. Narxlarning o’sishi, pul birligi xarid qobiliyatining pasayishidan tashqari inflyatsiya namoyon bo’lishining quyidagi uch belgisi ham bor. Bular: - Inflyatsiya nafaqat pul muomalasining izdan chiqishi, balki butun takror ishlab chiqarish mexanizmining kasali, makroiqtisodiy buzilishlar natijasidir. Narxlarning o’sishi, pul birligi xarid qobiliyatining pasayishidan tashqari inflyatsiya namoyon bo’lishining quyidagi uch belgisi ham bor. Bular:
- valyuta kururslarining o’zgarishi;
- kredit berish shartlarining qimmatlashuv va muddatlarining qisqarishi tomon o’zgarishi;
- kundalik ehtiyoj mollaridan iborat iste’mol savati narxsining o’sishi.
Inflyatsiya - Inflyatsiya –
- Narxlar o’rtacha (umumiy) darajasining nisbiy o’zgarishi (o’sishi)
- Deflyatsiya –
- Narxlar o’rtacha (umumiy) darajasining pasayishi
- Agar iqtisodiyotda tovarlar va xizmatlar massasi yalpi talabga nisbatan sekinroq o’ssa, yoki yalpi talab ko’paygani holda o’zgarmasdan tursa, bu nomutanosiblik narxlar darajasining ko’tarilishi orqali bartaraf etiladi. Oqibatda pul birligining xarid qobiliyati pasayadi va milliy iqtisodiyotning qo’shimcha pul massasiga ehtiyoji paydo bo’ladi.
Inflyatsiy o’lchanishi - INI 0 – o’tgan yilning narxlar indeksi
- INI1 – joriy yilning narxlar indeksi
- «70-miqdor qoidasi» deb atalgan usuldan ham foydalaniladi.
- Inflyatsiya sur’atini hisoblashda INI ko’rsatkichining foydaliligi iste’mol savatining to’g’ri aniqlanishiga bog’liq
Do'stlaringiz bilan baham: |
