O’zbekiston Respublikasi o’zining milliy mustaqilligini qo’lga kiritishga qadar, mamlakatning tashqi iqtisoliy faoliyati sobiq SSSRning tegishli va vazirliklari ixtiyorida bo’lgan edi. Mustaqillik tufayli O’zbekiston 160 dan ortiq horijiy mamlakatlar bilan savdo–iqtisodiy aloqalarni yo’lga qo’ydi. O’zbekiston 1994 yilning iyunida JST ning kuzatuvchi maqomini oldi. Respublikamiz MDH, YeI, Shanxay guruhi kabi o’nlab mintiqaviy davlatlar bilan savdo-iqtisodiy munasabatlarni kengaytirib, rivojlantirib bormoqda.Ushbu jarayonlarni borishida respublikada tashkil topgan tashqi iqtisodiy faoliyat milliy banki, bojxonalar xizmatini tashkil topishi va shuningdek, O’zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasida va uning idora- tashkilotlarida tegishli tashqi iqtisodiy faoliyat bo’limlarining faoliyat ko’rsatishi muhim ahamiyat kasb etmoqda. Jahonning bir qator mamlakatlarida (RF, AQSh, Buyuk Britaniya, GFR va boshqalar) O’zbekistonning savdo- sanoat palatalari faoliyat ko’rsatib turibdi. - O’zbekiston Respublikasi o’zining milliy mustaqilligini qo’lga kiritishga qadar, mamlakatning tashqi iqtisoliy faoliyati sobiq SSSRning tegishli va vazirliklari ixtiyorida bo’lgan edi. Mustaqillik tufayli O’zbekiston 160 dan ortiq horijiy mamlakatlar bilan savdo–iqtisodiy aloqalarni yo’lga qo’ydi. O’zbekiston 1994 yilning iyunida JST ning kuzatuvchi maqomini oldi. Respublikamiz MDH, YeI, Shanxay guruhi kabi o’nlab mintiqaviy davlatlar bilan savdo-iqtisodiy munasabatlarni kengaytirib, rivojlantirib bormoqda.Ushbu jarayonlarni borishida respublikada tashkil topgan tashqi iqtisodiy faoliyat milliy banki, bojxonalar xizmatini tashkil topishi va shuningdek, O’zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasida va uning idora- tashkilotlarida tegishli tashqi iqtisodiy faoliyat bo’limlarining faoliyat ko’rsatishi muhim ahamiyat kasb etmoqda. Jahonning bir qator mamlakatlarida (RF, AQSh, Buyuk Britaniya, GFR va boshqalar) O’zbekistonning savdo- sanoat palatalari faoliyat ko’rsatib turibdi.
Umuman olganda, global iqtisodiyotdagi mazkur salbiy tendensiyalar oqibatlari globallashgan iqtisodiyotning bir qismi sifatida Oʻzbekistonga ham oʻz taʼsirini koʻrsatishi tabiiy. Garchi, Oʻzbekiston rivojlangan davlatlar singari bir-biri bilan oʻzaro bogʻliqlik darajasi yuqori boʻlmasa-da, ularda boʻlayotgan jiddiy oʻzgarishlar mamlakat iqtisodiyotiga oʻz taʼsirini oʻtkazmasdan qolmaydi. - Umuman olganda, global iqtisodiyotdagi mazkur salbiy tendensiyalar oqibatlari globallashgan iqtisodiyotning bir qismi sifatida Oʻzbekistonga ham oʻz taʼsirini koʻrsatishi tabiiy. Garchi, Oʻzbekiston rivojlangan davlatlar singari bir-biri bilan oʻzaro bogʻliqlik darajasi yuqori boʻlmasa-da, ularda boʻlayotgan jiddiy oʻzgarishlar mamlakat iqtisodiyotiga oʻz taʼsirini oʻtkazmasdan qolmaydi.
- Jumladan, Xitoy Oʻzbekistonning eng katta savdo hamkori hisoblanib, Xitoy bilan tashqi savdo aylanmasi 2019-yilda 7,6 mlrd. dollarni (umumiy tashqi savdo aylanma hajmiga nisbatan - 18,1%), eksport- 2,5 mlrd., import – 5,1 mlrd.dollarni tashkil etgan. Xitoydagi energoresurslarga boʻlgan talabning kamayishi, Oʻzbekistonning Xitoyga amalga oshirayotgan eksportini, shu jumladan tabiiy gaz eksporti hajmining kamayishiga olib keladi. Oʻzbekistonning eksport tarkibida energiya manbaalari va neft mahsulotlari (yaʼni tabiiy gaz) 3-oʻrinda (14,1%) turishini, Xitoyga jami eksport hajmining 36,4%i energiya manbaalari va neft mahsulotlari hisobiga toʻgʻri kelishini hisobga olib, xulosa qilish mumkinki, bu holat Oʻzbekistonga valyuta tushumining qisqarishiga olib keladi.
Do'stlaringiz bilan baham: |
