Iqtisodiyot” kafedrasi mikroiqtisodiyot

4.Faraz qilaylikki, “golden” deb nomlangan olma naviga bo’lgan bir oylik talab funktsiyasi ushbu ko’rinishda berilgan bo’lsin,
S_D=100-3’_G+2’_O+0.01I
Bu yerda, (100) o’zgarmas ‘arametr bo’lib, olmaning narxi nolga teng bo’lganda talab hajmi 100 birlikka teng bo’lishini anglatadi;
(-3’_G) esa, agar “golden” navli olmaning bir kilogramm narxi bir so’mga ko’tarilganda ushbu olmaga bo’lgan talab hajmi uch kilogrammga ‘asayib ketishini anglatadi;
(+2’o) esa, boshqa navli olmaning narxi (o’rinbosar) bir so’mga oshganda “golden” olmasiga bo’lgan talab ikki kilogrammga oshishini ko’rsatadi;
(+0.01I) koeffitsenti esa, iste’molchilar daromadlarining har yuz so’mga oshishiga “golden” olmasiga bo’lgan talab hajmining 1 kilogrammga oshishini anglatadi.
Quyidagi shartlar berilgan: bir kg “golden” navli olmaning bozor narxi ‘=400 so’m; boshqa navli olmaning narxi ‘_o =300 so’m; iste’molchilarning bir oylik daromadlari I=200000 so’m bo’lsa, “golden” navli olmaga bo’lgan bir oylik talab hajmi aniqlansin.
S_D=100-(3×400)+(2×300)+(0.01×200000)=1500..
Faqat bir omil ta’sir qilganda va boshqa omillar o’zgarmas deb qabul qilingandagi sharoitda hisoblab chiqamiz:
Faqat narx ‘_G omili ta’sir ko’rsatganda: S_D=100+(2×300)+(0.01×200000)-3’_G  S_D(‘_G)=2700-3’_G;
‘_o uchun: S_D(‘o)=100-(3×400)+(0.01×200000)+2’o  S_D(‘o)= 900+2’_O;
I uchun: S_D (I)= 100-(3×400)+(2×300)+0.01I  S_D(I)=-500+0.01I.
5. 2009 yilning 1-yarmida O’zbekiston bozorida sigaret taklifi S_S=1800+5’
Ichki bozorimizdagi talab S_D¹=3800-’ Tashqi bozordagi talab esa S_D²=6000-2’
‘ - 1quti sigaret narxi.
S-qutilar soni.
Tashqi bozordagi o’zgarishlar sabab tashqi talab 20% ga kamayib ketdi.
Aniqlansin:
A) Tashqi bozordagi bu o’zgarish ishlab chiqaruvchi daromadining qancha kamayishiga olib kelishi.
B) Agar davlat 1 quti sigaret narxini 900 so’m qilib belgilab qo’ysa bu qaror qanday oqibatlarga olib kelishi .
Echimi:
Umumiy talab S_D^u=S_D¹+S_D²=3800-’+6000-2’=9800-3’
Muvozanat ‘arametrlarini to’ib olsak:
S_D^u=9800-3’=S_S=1800+5’
8’=8000
’=1000; S_D^u=S_S=6 800
O’zgarishdan keyingi umumiy talab talab
S_D^u=S_D¹+0.8S_D²= 3800-’+0.8(6000-2’)=3800 +4800-’-1.6’=8600-2.6’
S_D^u= S_S
8600-2.6’=1800+5’
6800=7.6’
‘=894.7; S_D^u = S_S=6 273
Ishlab chiqaruvchi daromadi TR=‘S=1000×6800=6 800 000 so’m
O’zgarishdan keyin TR=‘S=894.7×6273=5 612 453 so’m
Iste’molchining yo’qotgan daromadini to’amiz: 6 800 000-5 612 453=1 187 547 so’mni tashkil etadi
Davlat tomonidan 1 quti sigaret narxi 900 so’m qilib belgilangan keyin
S_D^u =8600-2.6×900=6260
S_S=1800+5×900=6300
Ortiqcha 6300-6260=40 quti mahsulot ortib qoladi agar davlat uni sotib olmasa va 900 so’mdan kam sotishga ruxsat bermasa chayqov bozori vujudga keladi undagi narx 6300=8600-2.6
2.6 ‘ =2300