Iqtisodiyot nazariyasi ” kafedrasi “ Mikroiqtisodiyot. Makroiqtisodiyot” fanidan kurs ishi mavzu: Ishchi kuchi va ishsizlik Bajardi: Moliya

O’zbekistonda ish bilan ta’minlashning asosiy ko’rsatkichlari

Yillar	Ish qidiruvchi sifatida ro’yxatdan o’tganlar, ming kishi	Ish bilan ta’minlan-ganlar, ming kishi	Ish bilan ta’minlan-ganlarning solishtirma salmog’i, %	Hisobot davri oxiriga rasmiy tarzda ro’yxatga olingan ishsizlar soni, ming kishi
2010	421,4	280,6	66,6	35,4
2011	462,8	318,1	68,7	37,5
2012	448,2	322,2	71,9	34,8
2013	430,5	317,4	73,7	32,2
2014	425,0	323,7	76,2	34,9
2015	410,3	325,1	79,2	27,7
2016	391,5	320,7	81,9	29,1
2017	557,4	486,5	87,3	27,4
2018	623,3	546,6	87,7	22,9

O’zbekiston Respublikasi Davlat statistika qo’mitasi ma’lumotlari.

Jadvaldan ko’rinadiki, agar ish bilan ta’minlanganlarning solishtirma salmog’i 2010 yilda 66,6% ni tashkil etgan bo’lsa, 2018 yilga kelib 87,7% ga etdi.

Ta’kidlangan muammolarning samarali hal etilishi mehnat qilish qobiliyatiga ega bo’lganlar bilan mehnat jarayonini tashkil etuvchi sub’ektlar hamda iqtisodiy, ijtimoiy himoyalashni amalga oshiruvchi tashkilotlar o’rtasida iqtisodiy munosabatlar amalga oshirilishini taqozo etadi. Bu masalalarni hal etish, mehnat bozori zimmasiga yuklanmoqda. Mehnat bozori, mehnat birjasining huquqiy asoslari yaratilmoqda. Ular o’z faoliyatlarini «Mehnat kodeksi», «Aholini ish bilan ta’minlash to’g’risida»gi hamda «Birjalar to’g’risida»gi qonunlar asosida yuritmoqdalar.
Qishloq hududlaridagi (jumladan, qishloq xo’jaligidagi) fuqarolarning mehnat qilish imkoniyatini, ya’ni taklifini, ularni ishga yollash (sotib olish), ya’ni ish bilan ta’minlovchilar hamda ijtimoiy-iqtisodiy himoya qiluvchilar o’rtasidagi ijtimoiy-iqtisodiy munosabatlarni qonun talablari darajasida amalga oshiradigan maskan (hudud) yoki sub’ekt mehnat birjasi ekanligidan dalolat beradi.
Erkin bozor iqtisodi sharoitida o’z mehnatini taklif etayotgan fuqaro mehnat bozoriga chiqadi. U erda mavjud bo’lgan takliflarni o’rganib, o’zining intelektual qobiliyatini, mehnatini taklif etadi. Demak, mehnat bozorida o’zlarining mehnat qilish qobiliyatini (intelektini) taklif etuvchilar bir tomondan, ularning shu imkoniyatlarini iste’mol etuvchi, ya’ni ishga yollovchi sub’ektlar ikkinchi tomondan uchrashib, mehnat almashuv (mehnat oldi-sotdisi) jarayonini amalga oshiradilar.