- Ilmiy bilish vazifasi – iqtisodiy hodisa va jarayonlarning tub mazmuni, ular o’rtasidagi aloqa va bog’lanishlarni, shakl va mazmuno’zgarishlarini o’rganishga qaratiladi.
- Uslubiy vazifasi – boshqa iqtisodiy fanlar iqtisodiyot nazariyasi asoslab bergan qonun va kategoriyalarga tayangan holda o’z predmetlarini o’rganadi. Ayni vaqtda bu fan boshqa fanlar chiqargan xulosalarni nazariy jihatdan umumlashtiradi.
- Amaliy vazifasi – xo’jalik yuritishning oqilona usullari, asosiy qoidalarini ishlab chiqib, amaliyotga joriy qiladi.
- Bashorat qilish vazifasi – jamiyat ijtimoiy-iqtisodiy rivojlanishning istiqbollarini ilmiy asoslab beradi.
Iqtisodiy faoliyat - Ishlab chiqarish (xizmat ko’rsatish) - kishilarning iste’moli uchun zarur bo’lgan moddiy va manaviy ne’matlarni yaratishga qaratilgan maqsadga muvofiq faoliyatidir.
- Ayirboshlashturli xil bozorlarda tovar (xizmat)lar pul vositasida ayirboshlanib, ishlab chiqaruvchidan iste’molchiga o’tadi
- Taqsimlashyaratilgan tovar (xizmat)lar hududiy birliklar, tarmoqlar, sohalar va resurs egalari o’rtasida taqsimlanadi.
- Iste’mol –tovar (xizmat)lar pirovard foydalaniladi, ya’ni ular shaxsiy va unumli iste’mol qilinadi
Ishlab chiqarish omillari - Ishchi kuchi –bu insonning mehnat qilishga qaratilgan jismoniy va aqliy qobiliyatidir
- Ishlab chiqarish vositalari
Ishlab chiqarish vositalari - Mehnat vositalari –inson uning yordamida tabiatga, mehnat predmetlariga ta’sir ko’rsatadi:mehnat qurollari – mehnat predmetiga bevosita ta’sir ko’rsatadi mehnat sharoiti vositalari bevosita ishlab chiqarish jarayonida qatnashmaydi, balki unga umumiy shart-sharoit bo’lib xizmat qiladi.
- Mehnat predmetlari –bevosita mehnat ta’sir qiladigan, ya’ni mahsulot tayyorlanadigan narsalardir (yer – suv, homashyo va boshqa materiallar)
Ishlab chiqarish natijalari - Yalpi ijtimoiy mahsulot – ma’lum bir davrda, masalan, bir yilda yaratilgan moddiy ne’matlar yig’indisi.
- Qo’shilgan mahsulot – so’nggi qo’shilgan omil: kapital yoki ishchi kuchi evaziga o’sgan mahsulot.
- O’rtacha mahsulot – jalb qilingan ishchi kuchi va kapitalning birbirligiga to’gri keladigan mahsulot miqdori
- Sof milliy mahsulot – ishlab chiqarishda va xizmat ko’rsatishda band bo’lgan xodimlarning sarflangan mehnati bilan vujudga kelgan yangi mahsulot
Do'stlaringiz bilan baham: |
