Iqtisodiyotda axborot-kommuniktsiya texnologiyalari va tizimlari


Download 1.41 Mb.
Pdf ko'rish
bet1/3
Sana16.11.2023
Hajmi1.41 Mb.
#1777835
  1   2   3
Bog'liq
Lecture #7 (2)



IQTISODIYOTDA AXBOROT-KOMMUNIKTSIYA 
TEXNOLOGIYALARI VA TIZIMLARI
Shifrlash usul va vositalari.
©2023
dots. B.S.Samandarov



Shifrlash tarixi va rivojlanishi

Axborotlarni shifrlash usullari

Simmetrik va asimmetrik shifrlash

Ochiq va yopiq kalitlar

Elektron raqamli imzo

Elektron hujjat almashish tizimlari
NIMALAR 
O ‘RGANILADI


Shifrlash nima
Shifrlash - bu ma'lumotni tushunarsiz va ruxsatsiz shaxslarga kirish imkoni
bo'lmaydigan qilib o'zgartirish jarayoni. Bu oddiy yozishmalardan tortib bank
operatsiyalari va davlat sirlarini himoya qilishgacha bo'lgan hayotimizning ko'plab
sohalarida qo'llaniladigan asosiy xavfsizlik texnologiyalaridan biridir.
Shifr - bu manba ma'lumotlarini shifrlangan shaklga va orqaga aylantirish
qoidalarini belgilaydigan algoritm. Turli xil mezonlarga ko'ra tasniflanishi
mumkin bo'lgan juda ko'p turli xil shifrlash usullari mavjud.
Kriptografiya, 
shifrlash
Shifrlash va
ochiq kalitlar


Shifrlash tarixi va rivojlanishi
Shifrlash ko'p asrlar davomida insoniyatga hamroh bo'lib
kelgan va ma'lumotlarning maxfiyligi va xavfsizligini
himoya qilishda muhim rol o'ynaydi.
Tsezar
shifrlashi:
Shifrlashning
eng
qadimgi
namunalaridan biri qadimgi Rimda ishlatilgan Tsezar
shifridir. Yuliy Tsezar o'zining harbiy habarlarini himoya
qilish uchun bu usuldan foydalangan.
Tsezar shifri



Download 1.41 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
  1   2   3




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling