Ishchi dasturi
Download 354 Kb.
|
salomatlik psixologiyasi ishchi dastur
Psixik kasalliklar, ruhiy kasalliklar, psixozlar — bosh miya faoliyatining buzilishidan kelib chikadigan kasalliklar: ruhiy faoliyatning funksional uzgarishidan to uning butunlay buzilishigacha boʻlgan holatlar.
Ruhiy kasallikda bemor voqealikni toʻgʻri idrok etolmaydi, shu jihatdan Ruhiy kasallik ichki kasalliklardan farq qiladi. Ruhiy kasallikning sabablari xilma-xil, bular orasida irsiy omil (nayel) asosiy oʻrin tutadi. Mas, oligofreniya, psixopatiya, maniakal-depressiv psixoz, epilepsiya va shizofrenshttt kelib chiqishida kishining nasl-nasabi muqim rol oʻynaydi. Ruhiy kasallikning paydo boʻlishi va avj olishiga infeksion kasalliklar, bosh miyaning shikastlanishi, intoksikatsiya, ruhiy iztiroblar ham sabab boʻlishi mumkin. Onaning homiladorlik paytida kasallanishi yoki shikastlanishi sababli homilaning zararlanishi bolaning ruhiy rivojlanishdan orqada qolishiga, epilepsiya va boshqa ruhiy oʻzgarishlarga olib keladi. Surunkali alkogolizm va narkomaniya ham bora-bora kishini Ruhiy kasallikga olib borishi mumkin. Ruhiy kasallikning vujudga kelishida kasallikka sabab boʻladigan omillardan tashqari, kishining oʻziga xos xususiyatlari, uning ilgari boshidan kechirgan kasalliklari (mas, miya shikastlanishi, alkogoldan zaharlanish, ichki aʼzolar kasalliklari, naslida ruhiy kasallik borligi va boshqalar) ham ahamiyatga ega. Ruhiy kasallikning belgilari, asosan, gallyusinatsiya, alaxlash, shilqimlik, hayajonlanish, ong va xotira zaiflashuvi, esi pastlik va h.k.dan iborat. Ruhiy kasallik kishining jinsi va yoshiga ham bir qadar bogʻliq. Umuman bemorni qancha erta davolashga kirishilsa, oqiba-ti shuncha yaxshi boʻladi. Kasallikni yashirib yoki uyalib, vrachga vaqtida murojaat qilinmasa, dard ulgʻayib, davolash ancha qiyinlashadi. Shuning uchun kishi oʻzida andak ruhiy oʻzgarish sezsa, darhol vrachpsixiatr ga koʻrinishi lozim. Surunkali kasal odamlardan vaqti-vaqti bilan palliativ yordam olish davriga kirish haqida o'ylash so'raladi. An'anaviy tarzda palliativ yordam umrining oxirigacha bo'lgan parvarish bilan tenglashtirildi, shuning uchun sizga palliativ yordam taklif etilsa, bu dahshatli istiqbol bo'lishi mumkin va sog'liqni saqlash xodimlari sizni kasalligingizning oxirgi bosqichiga tayyorlamoqda deb o'ylash mutlaqo tabiiydir. Bunday emas. Hayotning tugashi haqida g'amxo'rlik odatda qolgan vaqtingizni imkon qadar qulay qilish bilan bog'liq. Borgan sari palliativ yordam bundan ham ko'proq narsani qiladi - bu NHS ma'lumot sahifasi umrining oxirigacha parvarish qilish quyidagi izohni o'z ichiga oladi: Hayotni tugatish palliativ yordamni o'z ichiga oladi. Agar sizda davolanib bo'lmaydigan kasallik bo'lsa, palliativ yordam sizni imkon qadar qulay qiladi og'riqni boshqarish va boshqa bezovta qiluvchi alomatlar. Bu, shuningdek, siz va oilangiz yoki qarovchilaringiz uchun psixologik, ijtimoiy va ma'naviy yordamni o'z ichiga oladi. Bu yaxlit yondashuv deb ataladi, chunki u sizning kasalligingiz yoki alomatlaringiz bilan emas, balki "butun" shaxs sifatida siz bilan shug'ullanadi. Palliativ yordam nafaqat hayotning oxiri uchun - siz kasallikni boshidanoq palliativ yordamni olishingiz mumkin, shu bilan birga siz hali ham o'z ahvolingizni davolash uchun boshqa davolash usullarini qabul qilasiz. Bemor guruhlarimizga palliativ yordam haqida gapirganimizda, ba'zi sharhlar: Palliativ yordam juda foydali bo'lishi mumkin. Men bir necha yil oldin juda faol hayotdan keyin birinchi marta uchrashganimizda, men bilan ishlagan bir kishi juda zaif edi. U zo‘rg‘a gapirardi. U hospisning mahalliy palliativ yordam guruhiga yuborildi, u erda ular turli tadbirlar, yaxlit davolanish va ijtimoiylashuvni taklif qilishlari mumkin edi. U hozir ancha yaxshi va juda suhbatdosh odam, hayot sifati ancha yaxshi. ular odatda ikkalasi ham mavjud bo'lmagan vaziyatga xotirjamlik va aniqlik kiritadilar. Men etarlicha palliativ yordam ko'rsatishni tavsiya etmayman. Iltimos, palliativ yordam va umr ko'rishning oxiri bir xil deb o'ylamang. Palliativ yordam bir qator tibbiyot mutaxassislari tomonidan taqdim etiladi, shuning uchun siz GP yoki shifoxona mutaxassisi orqali so'rov qilishingiz mumkin. U bir qancha sharoitlarda yetkazilishi mumkin – biz yaqinda mahalliy hospisning bemor, uning vasiysi va oilasi uchun yaxshi yashash uchun shaxsiy maqsadlariga erishish uchun yordam bergani haqida eshitgan bir nechta misollarda. Bu tegishli odamlarning hayotiga katta o'zgarishlar kiritdi. Download 354 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling