Ishchi kuchi Qiymati statistikasi Reja


Mehnatga haq to‘lash ko‘rsatkichlari


Download 0.55 Mb.
bet3/5
Sana30.04.2023
Hajmi0.55 Mb.
#1404688
1   2   3   4   5
Bog'liq
7. Mehnat qiymati statistikasi

Mehnatga haq to‘lash ko‘rsatkichlari

  • Mehnat haqi aholining pul va natura ifodasidagi barcha daromadlari bo‘lib, u iqtisodiy faoliyat jarayonida hosil bo‘ladi va ish haqi, choy puli va boshqalarni o‘z ichiga oladi.
  • Ish haqi yollanma xodimlarga, qoidaga ko‘ra muntazam vaqt oralig‘ida ishlangan va ishlanmagan vaqt uchun pul va natura shaklida to‘lanadigan rag‘batlantirishdir.

Mehnatga haq to‘lash ko‘rsatkichlari

Xo’sh mehnat haqi va ish haqining bir-biridan nima farqi bor???

Mehnatga haq to‘lash ko‘rsatkichlari

Ish haqining ikki asosiy shakli bor:

  • Vaqtbay
  • Ishbay
  • Vaqtbay ish haqi ishlagan vaqt miqdoriga bog‘liq bo‘lib, quyidagi ikki ko‘rinishga ega:

  • vaqtbay mukofotli;
  • oddiy mukofotli.

Mehnatga haq to‘lash ko‘rsatkichlari

Ishbay ish haqi bajarilgan ish miqdori va sifatiga bog‘liq bo‘ladi.

  • bevosita ishbay (bunda ishning bahosi bajarilgan ish hajmidan qat’iy nazar o‘zgarmaydi);
  • ishbay progressiv (bunda bajarilgan ish bahosi bajarilgan ish hajmiga ko‘ra ortib boradi);
  • ishbay mukofotli;
  • akkord ish haqi (alohida ish turlarini bajarish ish beruvchi bilan yollanma ishchi o‘rtasida akkord shartnomasini tuzish natijasida aniqlanadi).

Mehnatga haq to‘lash ko‘rsatkichlari

Topshiriq. Ish haqi fondi tarkibini batafsil yozib asoslab bering!

O‘rtacha ish haqi? o‘rtacha soatlik ish haqi, o‘rtacha kunlik ish haqi, o‘rtacha oylik ish haqi, o‘rtacha yillik ish haqi bo‘lishi mumkin

Mehnatga haq to‘lash ko‘rsatkichlari

Bu yerda, F1 va F0 - ish haqi fondlari.


Ish haqi umumiy fondining dinamikasi quyidagi formula bo‘yicha hisoblanadi:

Mehnatga haq to‘lash ko‘rsatkichlari

O‘rtacha ish haqi dinamikasini ta’riflovchi indekslar esa muhim indekslar hisoblanadi. O‘rtacha ish haqi qay darajada o‘zgarganligini bilish maqsadida umumiy o‘zgaruvchan tarkibli indeks hisoblanadi


Bu indeksga ikki omil ta’sir ko‘rsatadi:
birinchidan:
-o‘rtacha ish haqi o‘zgarishi ;
-turli ish haqi oluvchi xodimlar tarkibi (yoki sarf qilingan ish haqi) o‘zgarishi.
Har bir omilning o‘rtacha ish haqi o‘zgarishiga qay darajada ta’sir ko‘rsatganini o‘rganish maqsadida o‘zgaruvchan tarkibli indeks quyidagi hosilaviy indekslarga bo‘linadi:

Download 0.55 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling