Ishlab chiqarish imkoniyatlari egri chizig'I

Narx darajasidan nominal daomad tez o’ssa real daromad ortadi.

Narx darajasi nominal daromaddan tez o’ssa real daromad kamayadi.

Real daromad o’zgarishi:

R(%) = N(%) – I (%)

Masalan: nominal daromad 10% ga ortdi,inflatsiya 5% ga ortsa real daromad 5% ga ortadi: R = 10% -5% = 5%

Kutilgan inflatsiya.Narx darajasini o’zgarishiga qarab nominal daromadga o’zgartirish kiritilsa inflatsiyaning ta’siri og’ir bo’lmaydi. Quyidagi misolni ko’raylik:

Bank 5% stavkasi bilan 100 ming so’m pul berdi.6% li inflatsiya bo’lishiga asos bor.Qarzdor qaytargan 105 ming so’mning xarid qobiliyati 6% inflatsiya tufayli 99 ming so’mga tushadi.Bunga yo’l qo’ymaslik uchun bank foiz stavkasini oshirish kerak,ya’ni 11% qilib belgilashi lozim.Endi bank 111 ming so’m pul oladi,chunki 6% inflatsiyada u taxminan 105 ming so’mga teng bo’ladi.

Real foiz stavkasi –qarzdordan olish kerak bo’lgan % miqdori (misolda 5%).Nominal prosent stavkasi- kreditor oladigan pul summasini ko’paytiruvchi % da ifodalangan ifodasi (misolda 11%).

1-masala.

a) Jadvalda berilgan ma'lumotlarga asoslanib,"iste'mol savati" oltita tovardan iborat deb hisoblab, 2004,2005 va 2006 yillar uchun iste'mol narxlar indeksining qiymatlarini hisoblang:

1-jadval

Товар