Ishlab chiqarish imkoniyatlari egri chizig'I
d)1$ =1000 som bo’lib,so’ngra 2$ =1000 so’m bo’lsa,o’zbek tovar va xizmatlari
Download 1.17 Mb.
|
ISHLAB-CHIQARISH-IMKONIYATLARI-CHIZIGI
|
d)1$ =1000 som bo’lib,so’ngra 2$ =1000 so’m bo’lsa,o’zbek tovar va xizmatlari
qimmatlashgan bo’ladi. Quyidagi jadvaldagi ma’lumotlardan masalalar yechishda foydalanamiz:
1-masala Hamid Italiya borish uchun 100$ puliga lira sotib olmoqchi.U bu puliga qancha lira sotib oladi? Yechish: Jadvaldan 1$ necha lira turishini aniqlaymiz: 1$ = 1375,55 lira (ikkinchi ustunda). Hamidga lira kerak,demak uining 100$ 1375,55 soniga ko’paytiramiz: 100 * 1375,55 = 137 555 lira Javob: 137 555 lira 2-masala Hamid Italiya borish uchun o’zidagi AQSH 100 dollarini italiyaning valyutasiga alamshtirmoqchi. U bu puliga qancha lira sotib oladi? Yechish: Yuqoridagi jadvaldan 1$ necha lira turishini aniqlaymiz: 1$ = 1375,55 lira Endi 1$ necha lira turishini bilganimizdan so’ng,100 $ qancha turishini aniqlash qiyin emas: 100$ x 1375,55 = 137 555 lira Javob: Hamid 100 dollariga 137 555 lira sotib oladi. 3-masala AQSH dollarini chet el valyutasiga aylantiring va jadvalni to’ldiring:
Yechish: Avval chet el valyutasining kursalarini aniqlaymiz,so’ngra bu kurslarni 100$ ga ko’paytirib chiqamiz: 0,62 f.s terling x 100$ = 62 funt sterling 6,38 frank x 100$ = 638 frank 142,30 iyena x 100$ = 14 230 iyena 1,89 marka x 100$ = 189 marka Javob:
Mustaqil yechish uchun mashqlar. 1.Chet el valyutasini AQSH dollariga aylantirib,jadvalni to’ldiring:
2.”Big-Mak” taomi turli mamlakatlarda turli narxlarda sotiladi.Valyuta kurslari jadvalidagi ma’lumotlardan foydalanib bu narxlarni dollarga aylantirib hisoblang:
3.Nima qimmatroq turishini aniqlang: a) 62 ingliz funt sterlingimi yoki 100 fransuz franki? b) 20 $ mi yoki 100 yapon iyenimi? d) 100 Kanada dollarimi yoki 100 Sveysariya frankimi? e) 1 avstriya shillingimi yoki 1 Avstraliya dollari? MUSTAQIL YECHISH UCHUN BERILGAN MASALALARNING JAVOBLARI 1.Orolning ishlab chiqarish imkoniyatlar chizig’i:
100 120 Kokos yong’og’i 2. Oila a'zolari uchun voz kechishga to'g'ri keladigan qulupnaylarni piyolalar miqdorida ifodalangan bir paqir tashilgan o'g'itning muqobil qiymati quyidagini tashkil etadi:
Qulupnayni ota va o'g'il terishadi.O'g'itni qiz (48 paqir) va ona (52 paqir).O'g'it solishdab ortgan vaqtini ona qulupnay teishga sarflaydi.Hammasi bo'lib 369 piyola qulupnay teriladi. 3. A nuqtada 4.a) D,b) A , d) B 5.a) Masala va test savollarini tuzish imkoniyatlari chizig’i: b) test savollari miqdorida ifodalangan bitta masalaning muqobil qiymati: Iroda uchun – 24/4 = 6 Paxlavon uchun – 24/8 =3 Odina uchun- 30/6 = 5 d)A.Iroda,Paxlavon va Odina faqat test savollari tuzishadi.Kun bo’yi 78 ta test savoli tuziladi; B.Paxlavon masala tuzadi(chunki uning masala tuzishdagi muqobil qiymati eng kichik).Odina va Iroda test savollari tuzishadi.Kun bo’yi 8 ta masala va 54 ta test savollari tuzishadi; D.Iroda test savollarini tuzadi(chunki uning masala tuzishdagi muqobil qiymati eng katta).Kun bo’yi 14 ta masala va 24 ta test savollari tuziladi; E.Hammalari masala tuzadilar.Kun bo’yi 18 ta masala tuziladi. 6.a) P=500 so’m ,b) talab kattaligi taklif kattaligidan yuqori bo’lgani uchun taqchillik yuzaga keladi,sotilgan tovar miqdori-700 dona.d) 380 7.Taqchillik kattaligi 60 birlik. 8. a) Muvozanat narx 400-600 so’m oralig’ida bo’ladi.Muvozanat miqdor 3 dona. b) Agar Karim maktabga kelmasa bu bozorda muvozanat o’rnatilmaydi. 9.Xaridorlar savdodagi yutug’i o’zgarmaydi. 10. a) har bir sotilgan yoki sotib olingan tovar uchun soliq miqdori 3 pul birligiga teng bo’ladi. b) Soliqni kim to’lashiga qarab,muvozanat narx 8 dan 11 pul birligi oralig’ida bo’ladi. 11.20%,yalpi daromad 12% ga kamaygan 12.40%,yalpi daromad 33,3 % ga kamaygan 13. 2006 yil 1 martda sotib olingan tovar va xizmatlarni 2005 yil 1-dekabrda 317,53 ming so’mga sotib olish mumkin edi. 14. 10800 so’m 15.a) 110; b) Uning qiymati 105-110 oraliqda o’zgaradi. 16. a) YAIM = 689 + 191 + 139 + (324 - 341) = 1002 млн. крон b) YAMM = ВВП + 11 = 1013 млн. крон. d) SMM = 1013 - 53 = 960 млн. крон e) MD= 960 - 98 = 862 млн. крон. 17.a) Davlat byudjeti defetsiti 0,2 mmlrd.so’mni tashkil etadi; b) Davlat byudjeti ortiqchasi 0,2 mmlrd.so’mni tashkil etadi; 18.a) 1000 $; b) Yo’q 19.Davlat qarzi 1 milliard dollarga ortadi. 20.9,1% 21.4,8% 22.138 million kishi 23.6,3 million kishi 24.1,5% 25.70,2% 26.4% 27.70 birlik tovar ishlab chiqarilganda foyda eng yuqori bo’ladi. 28.Agar bir qand quti 1760 so’mdan qimmat bo’lmasa ro’znoma sotish bilan shug’ullanishi mumkin.Bunda 10 ta ro’znomani 250 so’mdan so’tsa foydaliroq bo’ladi. 29.Firmalarning daromadlari: A-firmaniki: 120 pul birligi;B firmaniki – 96 pul birligi; D firmaniki – 120 pul birligi 30 . “Norasmiy firma” xizmatidan foydalangan ma’qul,chunki shu firma har bir qo’yilm uchun ko’p qaytaryapdi. 31.Quyidagi variant eng yaxshi bo’ladi: dollarni 3 yanvarda sotib olib,3 fevralda sotib yuborish. Keyin bu pulni “hamkor-bank”ka ikki oy muddatga qo’yish kerak.Demak, 100 000 so’m pul 142 000 so’mga ortar edi. 32. 2005 yilda iste’mol narxlar indeksining qiymati 124,4 ga teng. Foydalanilgan internet resurslari va adabiyotlar http://www.cebe.sib.ru/problems.html - maktab o’quvchilari uchun iqtisod fanidan fan olimpiadasi berilgan masalalar va ularning yechimlari haqida ma’lumotlar berilgan. 2. http://academout.ru/tasks/economics1/5a.php - iqtisod fanidan masalalar va ularni yechimlari elektron varianti usulida berilgan. 3. http://financial-analysis.ru/task/tasFKObligationBeyond.html - qimmatbaho qo- g’ozlar savdosiga oid masalalar va ularning yechimlari haqida ma’lumotlar berilgan. http://www.uef.ru/rus/parts/microeconomics - mikroekonomikaga oid naza -riy materiallar berilgan. 5. http://www.uef.ru/rus/parts/microeconomics/chap2/tasks/t1.html - http://www. uef.ru/rus /parts/microeconomics/chap9/tasks/t81.html – mikroekonomikaga oid iqtisodiy masalalar va uning yechimlari keltirilgan. 6.http://www.uef.ru/rus/parts/macroeconomics-iqtisodiyotning makroekonomika bo'limiga oid nazariy materiallar berilgan. 7.http://www.uef.ru/rus/parts/macroeconomics/chap2/tasks/t1.html - http://www. uef.ru/rus /parts/microeconomics/chap8/tasks/t115.html – makroekonomikaga oid iqtisodiy masalalar va uning yechimlari keltirilgan. 8. file://localhost/C:/Documents%20and%20Settings – iqtisod fanidan maktab dasturi asosida test materiallarining elektron varianti berilgan. 9. Iqtisodiy bilim saboqlari” http://bulakbashi10.connect.uz/projekts/iqtisod/index.html 10. http://www.yandex.ru/yandsearch?text=referat&stype=www . Referat Ru: Коллекция Рефератов и Сочинений 11. http://www.bank24.ru/glossary/page.1/char.%DD/word.1116/ -iqtisodiy atamalar va ularning izohlanishi haqida ma’lumotlar olindi. 12. http://econom.nsu.ru/dovuz/journal/2004-2/NOM_2_2004_08_KONTROL .PDF #search= iqtisodiy nazriyadan fan olimpiadasiga doir mustaqil yechish uchun masalalar keltirilgan/ 13.Кемпбелл Р.Макконель,Стенли Л.Брю. Экономикс: Принципы, проблемы и политика. В 2т.: Пер. с англ.Таллин.1993. 14.Амалий иктисодиет.Машклар туплами.Тошкент,”Шарк”,1997. 15. E.Sariqov va boshqalar “Iqtisodiyot va biznes asoslari”,O’qituvchi kitobi,Toshkent,2004 yil. 16.E.Sariqov,B.Haydarov.”Iqtisodiy bilim asoslari”,8-sinf darsligi M U N D A R I J A So’z boshi……………………………………………………………………………… 2 Ishlab chiqarish imkoniyatlar egri chizig’i………………………………………....3 Talab va taklif tahlili………………………………………………………………...…10 Narx darajasi……………………………………………………………………………36 Yalpi ichki mahsulotni hisoblash…………………………………………………...41 Ishsizlik………………………………………………………………………………… 49 Daromad va iste’mol………………………………………………………………… 54 Investitsiya …………………………………………………………………………… 59 Kredit-pul munosabatlari…………………………………………………………… 60 Valyuta kursi ………………………………………………………………………......64 Mustaqil yechish uchun berilgan masalarning jaboblari………………………67 Foydalanilgan adabiyotlar va internet resurslari……………………………….. 70 Download 1.17 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|