Ishlashda texnologik jihozlar xavfsizligi

_SJIF: 
4.995
 
www.pedagoglar.uz
 


Volume-29, Issue-1, March - 2023
 
73 
2-rasm. To‘g‘ri va yoysimon ignaning baxya hosil bo‘lish jarayonidagi 
holati: a — ignaning gazlamaga sanchilishi; b – igna ip halqasi hosil bo‘lishi; 
d – moki yoki chalishtirgichning halqani ilib olishi. 
Moki baxyali tikuv mashinalarida esa vertikal harakatlanuvchi to‘g‘ri ignalar 
qo‘llaniladi. Ignaning uzunligi va ish yo‘li orqali tikuv mashinasining konstruktiv 
ðarametrlari aniqlanadi. 
1.1-sxema. Moki mexanizmlari. 
Tebranma harakatli mokilargao‘ng va chað tomonga buralma harakatlanuvchi 
mokilar kiradi. O‘ng tomonga buralma harakatlanuvchi mokilarning ishchi harakati 
soat mili yo‘nalishi bo‘yicha bo‘lsa, chað tomonga buralma harakatlanuvchi 
mokilarda, aksincha. Bosh valdan tebranma harakatlanuvchan mokiga uzatishlar soni 
1:1 ga teng bo‘ladi.

---

“PEDAGOGS” 
 international research journal ISSN: 
2181-4027
_SJIF: 
4.995
 
www.pedagoglar.uz
 


Volume-29, Issue-1, March - 2023
 
74 
Chalishtirgich mexanizmi zanjirsimon baxyali tikuv mashinalarida qo‘llanilgan
Chalishtirgichlar harakatlanish bo‘yicha quyidagilarga bo‘linadi:
– bir tekislikda to‘g‘ri chiziqli va yoysimon harakatlanuvchan;
– fazoda to‘g‘ri chiziqli va yoysimon harakatli. Kengaytirgichlar harakati 
bo‘yicha quyidagilarga bo‘linadi:
– fazoda aylanuvchan va tebranma harakatlanuvchan;
– bitta tekislikda tebranma yoki aylanma harakatlanuvchan. 
1.2-sxema. Chalishtirgich mexanizmlarining turlari. 
Gazlamani surish mexanizmlari konstruksiya jihatdan bir, ikki, uch tartibli 
tayyorlangan bo‘lishi mumkin.Bu tikuv mashinasiga qo‘yilgan talabga va gazlamaning 
fizik-mexanik xossasiga bog‘liq bo‘ladi. Ikki tartibli sistemalarda gazlama surilishi 
tishli reyka va tebranma harakatlanuvchi igna yoki ustki va ostki reykalar bilan 
ta’minlanadi. Bir tartibli sistemalar tishli reyka, teðki yoki differensial 
mexanizmlardan 
tuzilgan. 
Uch 
tartibli 
sistemalarda 
gazlama 
tebranma 
harakatlanuvchan igna va ustki-ostki tishli reykalar yordamida suriladi. 

---