Ishqalanish. Ishqalanish kuchi. Tabiatda va texnikada ishqalanish


Download 1.87 Mb.
Pdf ko'rish
bet12/12
Sana25.02.2023
Hajmi1.87 Mb.
#1229112
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   12
Bog'liq
7-sinf BSB va ChSB bazasi

Mexanikaning “Oltin qoidasi” 
1. Qanday ishga foydali ish deyiladi, qanday ishga esa to‘liq ish? 
______________________________________________________________ 
______________________________________________________________ 
2. Agar mexanizmning tugunlaridagi ishqalanish kamaytirilsa, FIK qanday 
o‘zgaradi? 
______________________________________________________________ 
______________________________________________________________ 
3. Nima uchun FIK 100 % ga teng bo‘lgan mashinani yaratish imkonsiz? 
______________________________________________________________ 
______________________________________________________________ 
4. Kran dvigateli jami 1 kJ ish bajaradi. Dvigatelning foydali ishi 
quyidagilardan qaysi biriga teng bo‘lishi mumkin? 
a) 1530 J; b) 1000 J; c) 900 J. 
______________________________________________________________ 
______________________________________________________________ 
5. Oddiy mexanizm yordamida 120 J foydali ish bajarildi. Umumiy ish 150 J 
bo‘lsa, mexanizmning FIK ni aniqlang. 
______________________________________________________________ 
______________________________________________________________ 
______________________________________________________________ 
______________________________________________________________ 
6. Jism qiya tekislik bo‘ylab ko‘tarilib, 180 kJ foydali ishni bajaradi. Qiya 
tekislikning FIK i 90% bo‘lsa, umumiy ishni aniqlang. 
______________________________________________________________ 
______________________________________________________________ 
______________________________________________________________ 
______________________________________________________________ 
7. Jism 50 N kuch ta’sirida qiya tekislik bo‘ylab ko‘tarildi. Agar qiya 
tekislikning uzunligi 2 m, balandligi 50 cm va FIK i 80% bo‘lsa, jismning massasini 
toping. 
______________________________________________________________ 
______________________________________________________________ 
______________________________________________________________ 
______________________________________________________________ 


8. Massasi 45 kg bo‘lgan yuk qo‘zg‘luvchan va qo‘zg‘almas bloklardan tashkil 
topgan qurilma yordamida ko‘tariladi (rasmga qarang). Qurilmaning FIK i 75% 
bo‘lsa, arqonning ikkinchi uchiga qanday kuch qo‘yilishi kerak?
9. Richagning qisqa yelkasiga (rasmga qarang) og‘irligi 1200 N bo‘lgan yuk 
osilgan. Richagning uzun yelkasiga 360 N kuch qo‘yilib, yuk 0,12 m yuqoriga tekis 
ko‘tarildi. Bunda harakatlantiruvchi kuchning qo‘yilish nuqtasi 0,5 m ko‘tarildi. 
Richagning FIK ni hisoblang.
10. Richagning uzun yelkasiga 500 N kuch qo‘yilib, massasi 245 kg bo‘lgan 
yuk 6 sm yukoriga tekis ko‘tarildi, bunda kuchning qo‘yilish nuqtasi 0,3 m pastga 
tushdi. Richagning FIK ni hisoblang. 
______________________________________________________________ 
______________________________________________________________ 
______________________________________________________________ 
______________________________________________________________ 
11. Agar har bir blokdagi ishqalanish bir xil bo‘lsa, og‘irligi teng bo‘lgan 
yuklarni ko‘tarishda ko‘zg‘almas bloklar sistemasining qaysinisida FIK katga 
bo‘ladi? Javobingizni asoslab bering. 
______________________________________________________________ 
______________________________________________________________ 
______________________________________________________________ 
______________________________________________________________ 
12. Bloklardan foydalanib P yukni ayni bir balandlikka ko‘tarish mumkin 
(rasmga.q) Ularda bloklar massasi va ishqalanish bir xil. Qurilmaning FIK bir xil 
buladimi? Javobingizni asoslab bering. 


13. Arqonga 250 N kuch bilan ta’sir qilib, qo‘zg‘almas blok yordamida massasi 
24,5 kg bo‘lgan qumli chelak 10 m balandlikka ko‘tarildi. Qurilmaning FIK ni 
hisoblang. 
______________________________________________________________ 
______________________________________________________________ 
______________________________________________________________ 
______________________________________________________________ 
14. Arqonga 360 N kuch bilan ta’sir qilib, qo‘zg‘aluvchan blok yordamida 
massasi 54 kg bo‘lgan mixli yashik qurilayotgan binoning beshinchi qavatiga 
ko‘tarildi. Qurilmaning FIK ni hisoblang. 
______________________________________________________________ 
______________________________________________________________ 
______________________________________________________________ 
______________________________________________________________ 
15. Yuk bloklar yordamida tekis ko‘tarildi (rasmga.q) Rasmda berilganlardan 
foydalanib, qurilmaning FIK ni hisoblang.
16. O‘quvchi og‘irligi 12 N yukning uzunligi 0,8 m, balandligi 0,2 bo‘lgan qiya 
tekislik uchiga tskis chiqardi. Bunda kiya tekislik uzunligiga parallel yo‘nalgan 
kuchning ko‘chishi 5,4 N ga teng. O‘quvchi qurilmaning FIK ni hisoblashda qanday 
natija olishi kerak? 
______________________________________________________________ 
______________________________________________________________ 
______________________________________________________________ 
______________________________________________________________ 
17. Qiya tekislik bo‘ylab massasi 15 kg yukni tekis chiqarishda yukka 
bog‘langan dinamomstr 40 N kuchni ko‘rsatdi. Agar qiya tekislikning uzunligi
1,8 m, balandligi 30 cm bo‘lsa, qiya gekisliknmng FIK ni hisoblaig. 


______________________________________________________________ 
______________________________________________________________ 
______________________________________________________________ 
______________________________________________________________ 
18
*
. Rasmda ko‘rsatilgan bloklar sistemasi yordamida yuk ko‘tariladi. Har bir 
blokning FIK i 90% ni tashkil qiladi. Sistemaning FIK ni toping. 
______________________________________________________________ 
______________________________________________________________ 
______________________________________________________________ 
______________________________________________________________ 
19. Birinchi yukni ko‘tarishda qo‘zg‘aluvchi blokning FIK i 80%, ikkinchi 
yukni ko‘tarishda esa 90% ni tashkil qiladi. Qaysi yuk kattaroq? Necha marta katta? 
Blokdagi ishqalanishni hisobga olmang. 
______________________________________________________________ 
______________________________________________________________ 
______________________________________________________________ 
______________________________________________________________ 
20. Nasosi dvigatelining quvvati 5 kW, FIK i 70% bo‘lsa, 36 m chuqurlikdagi 
quduqdan 1 soatda qancha suv chiqarish mumkin? 
______________________________________________________________ 
______________________________________________________________ 
______________________________________________________________ 
______________________________________________________________ 
Qo‘shimcha 
ma’lumot 
manbalaridan 
foydalangan 
holda 
ba’zi 
mexanizmlarning FIK i va ular bajaradigan ishi haqida bilib oling. Topgan
ma’lumotlaringizfan foydalanib 1-2 ta masala tuzing, ularni yeching. 
______________________________________________________________ 
______________________________________________________________ 
______________________________________________________________ 
______________________________________________________________ 

Download 1.87 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   12




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling