- bob bo’yicha xulosa
-BOB. IShSIZLIKNING IJTIMOIY-IQTISODIY OQIBAT-LARINI BARTARAF ETIShNING USTUVOR YO’NALIShLARI
3.1.Respublikada samarali bandlik siyosati orqali mehnat bozori barqarorligini ta’minlash
Ishsizlik mehnat bozorining asosiy muammolaridan biri bo’lib, biror bir mamlakat iqtisodiyoti bunday muammodan xoli emas. Ishsizlar sonini kamaytirish bo’yicha zarur chora-tadbirlarni ishlab chiqishdan avval “ishsizlik” degan tushunchaning ma’no-mohiyatini anglab olish muhimdir.
Iqtisodiy nuqtai nazardan ishsizlik iqtisodiy faol aholining mehnat daromadi keltiradigan ish o’rniga ega bo’lmasligini bildiradi. Bu tushuncha xalqaro tashkilotlarda, shuningdek, turli mamlakatlarda turlicha sharhlanadi. Masalan, AQShda ishsiz shaxs deb oxirgi bir hafta mobaynida ish bilan band bo’lmagan va so’nggi to’rt hafta ichida ishga joylashish uchun bevosita ish beruvchiga yoki ish bilan ta’minlash agentliklariga murojaat qilgan, mehnat layoqatiga ega bo’lgan fuqarolarga aytiladi. Yaponiyada esa so’nggi haftada bir soat ham ishlamagan va ish qidirayotgan, Buyuk Britaniyada oxirgi bir haftada ish bilan band bo’lmagan hamda ish izlayotgan shaxs ishsiz sifatida belgilangan24.
Bizning mamlakatimiz mehnat qonunchiligida ishsiz shaxs qo’yidagicha ta’riflangan: o’n olti yoshdan boshlab to pensiya bilan ta’minlanish huquqini olishgacha bo’lgan yoshdagi, ishga va ish haqiga (mehnat daromadiga) ega bo’lmagan, ish qidiruvchi shaxs sifatida mahalliy mehnat organida ro’yxatga olingan, mehnat qilishga, kasbga tayyorlash va qayta tayyorlashdan o’tishga, malakasini oshirishga tayyor mehnatga layoqatli shaxslar ishsiz deb e’tirof etiladi25.
3.1.1-jadval
O’zbekiston Respublikasida ish bilan ta’minlashga muhtoj bo’lgan aholi soni dinamikasi (ming kishi hisobida)26
Do'stlaringiz bilan baham: |
