Islom manbalari. Qur’oni karimning nozil bo’lish tarixi

Hadis musulmonlarda Qur’ondan keyingi ikkinchi muqaddas kitobdir.Hadis arabcha so’z bo’lib, ”rivoyat”, ”naql” degan ma’nolarni anglatadi.Hadis-Islom dinida Qur’ondan keyingi muqaddas manba,Muhammad payg’ambar(s.a.v.) ning faoliyati va ko’rsatmalari haqida to’plangan ma’lumotlar yig’indisidir. Hadislar VII-VIII asrlardan boshlab to’plana bordi.Hadis ilmi bilan shug’ullanuvchi olimlarni muhaddislar deb ataladilar.

Hadis ilmi rivojiga katta hissa qo’shgan vatandoshimiz bu Imom al-Buxoriydir.Imom al-Buxoriydan boy va qimmatli 20 dan ortiq asar qolgan.Ularning ichida “Al-Jome as-sahih” eng mashhuridir. “Al-Jome as-sahih” asariga 7275 ta hadis kiritilgan.Hadisda inson imoni mukammal bo’lmog’ining 3 sharti haqida bunday deyilgan: a) to’g‘ri e’tiqodli bo’lish; b)kishilar bilan yaxshi munosabatda bo’lish; d)kishi o’z ustida ishlamog’i va o’zini ibodat hamd toatda chiniqtirmog’i lozim.1998-yil oktabrda “Al-Jome as-sahih” kitobi ilk bor o’zbek tilida nashr etilib,kitibxonlarga taqdim etildi.

Xulosa

• Islomning kishilar ongi va turmuSh tarziga ta’sir etishi, ular hayotidan mustahkam o‘rin olishini ta’minlovchi diniy marosimchilik -xatna, ro‘za hayiti, qurbonlik va qurbon hayiti, movlid, ashuro va boshqalar ham shakllangan. Bundan tashqari, mahalliy xalqlarda islomgacha mavjud bo‘lgan urf-odatlar, jumladan kinna soldirish, g‘ol ochirish, dam soldirish, muqaddas joylarga, avliyolarga sig‘inish kabi odatlar ham islom marosimlariga moslashib ketgan.
• Hadislar Islom dinida Qur’ondan keyingi muqaddas manba. Hadislar to‘plami sunnat deb ataladi. Hadisi shariflarda Muhammad alayhissalomning so‘zlari, qilgan ish faoliyatlari va sahobalar tomonidan amalga oshirilgan ishlarga munosabatlari bayon ettirilgan.

Foydalanilgan adabiyotlar

• 1. Abdusamedov A.E. Dinlar tarixi. Toshkent: UzMU, 2004. -208 b.
• 2. Yuldoshxujaev X. Raximjonov D. Komilov M. Dinshunoslik (ma’ruzalar matni). -Toshkent: ToshDSHI nashriyoti, 2000.
• 3. Muminov A. va boshq. Dinshunoslik (darslik). -Toshkent: «Mehnat», 2004.
• 4. Ochildiev A. va boshqalar. Dinshunoslik asoslari (oq‘uv qo‘llanma). - Toshkent: “Toshkent islom universiteti” nashriyot matbaa birlashmasi, 2013.
• 5. Xasanov A. va boshqalar. Islom tarixi (darslik). - Toshkent: Toshkent islom universiteti matbaa-nashriyot birlashmasi, 2008.
• 6. Qur’oni Karim ma’nolari tarjimasi. Tarjima va izohlar muallifi Mansurov A. - Toshkent: SHarq, 2016.
• 7. Rahimjonov D. Muratov D. Obidov R. M.Alimova. Hadisshunoslik (o‘quv qo‘llanma). - Toshkent: Toshkent islom universiteti nashriyot-matbaa birlashmasi, 2013. — 268 b.
• 8. Nizomiddinov H. Sharqiy Osiyo diniy-falsafiy ta’limotlari va Islom/ Nizomiddinov H.F., Hasanov A. - Toshkent: UzR FA davlat Adabiyot muzeyi, 2006. - 152 b.
• 9. SHayx Muhammad Sodiq Muhammad Yusuf. Sunniy aqiydalar – Toshkent: Hilol-Nashr, 2015. – 544 b.
• 10. Tulepov A. Islom va aqidaparast oqimlar. To‘ldirilgan nashr. Mas’ul muharrir Shayx Abdulaziz Mansur. – Toshkent: SHarq, 2014. – 536 b.

E’tiboringiz uchun rahmat.