Islom moliyasi islom banki

ISlOM MOLIYASI

Islom banki, islomiy moliya (arab. mṵrfyẗ ạ̉slạmyẗ) yoki shariatga muvofiq moliya – bu shariatga (Islom qonunlariga) mos keladigan bank yoki moliyalashtirish faoliyati va uni islom iqtisodiyotini rivojlantirish orqali amalda qoʻllash. Islomiy bank/moliyaning ba'zi usullariga Mudarabah (foydani taqsimlash va zarar ko'rish), Vadiya (xavfni saqlash), Musharaka (qo'shma korxona), Murabaha (narx-plyus) va Ijara (lizing) kiradi.

Shariat barcha qarzlar bo'yicha to'lanadigan foiz sifatida belgilangan riboni yoki sudxo'rlikni taqiqlaydi (garchi ba'zi musulmonlar foizning ribaga teng ekanligi to'g'risida yakdil fikr bor yoki yo'qligini bahslashsa ham). Islom tamoyillariga zid deb hisoblangan (masalan, cho'chqa go'shti yoki spirtli ichimliklar) tovarlar yoki xizmatlar ko'rsatadigan bizneslarga sarmoya kiritish ham haromdir ("gunoh va taqiqlangan").

Bu taqiqlar islomga zid odatlarning oldini olish uchun musulmon mamlakatlari/jamoalarida tarixan turli darajada qoʻllanilgan. 20-asr oxirida islomiy oʻziga xoslikni qayta tiklashning bir qismi sifatida, 1-Izoh] bir qator islom banklari ushbu tamoyillarni musulmon jamiyati ichidagi xususiy yoki yarim xususiy tijorat muassasalariga tatbiq etish uchun tuzilgan. Ularning soni va hajmi o'sib bordi, shuning uchun 2009 yilga kelib dunyo bo'ylab islom tamoyillariga mos keladigan 300 dan ortiq banklar va 250 ta investitsiya fondlari mavjud bo'ldi va 2014 yilga kelib 2 trillion dollarga yaqin mablag' shariatga muvofiq bo'ldi. Shariatga amal qiluvchi moliya institutlari taxminan 1% Ko'rfaz hamkorlik kengashi (GCC) mamlakatlari, Pokiston, Eron va Malayziyada jamlangan jami jahon aktivlari. Islom banki hanuzgacha musulmonlar bank aktivlarining faqat bir qismini tashkil etsa-da, yaratilganidan buyon u butun bank aktivlariga qaraganda tezroq o'sib bormoqda va bundan keyin ham shunday davom etishi kutilmoqda.

Sanoat G'arbning "siyosiy va iqtisodiy hukmronligi" ni rad etishda "ilohiy hidoyat" yo'liga qaytgani uchun maqtovga sazovor bo'ldi va islom uyg'onishining "eng ko'zga ko'ringan belgisi" sifatida qayd etildi, uning eng g'ayratli tarafdorlari "inflyatsiya yo'q, ishsizlik, ekspluatatsiya va qashshoqlik yo'q" degan talab to'liq amalga oshirilsa. Shu bilan birga, u foyda va zararni taqsimlash yoki dastlabki promouterlar tomonidan va'da qilingan investitsiyalarning ko'proq axloqiy usullarini ishlab chiqa olmagani va buning o'rniga "islom qonunlarining rasmiy talablariga javob beradigan" bank mahsulotlarini sotgani, lekin "hiyla va hiyla-nayranglardan foydalanadi" deb tanqid qilindi. foizlarni yashirish" va an'anaviy (ribavi) banklarga qaraganda "yuqoriroq xarajatlar, katta xavflarni" keltirib chiqaradi.