Yuritmani kinematik hisobi

Ҳисоб тушунтириш хатида қуйдагиларни аниқлаш керак


Yuritmani kinematik hisobi


Download 1.15 Mb.
bet2/6
Sana04.02.2023
Hajmi1.15 Mb.
#1159389
1   2   3   4   5   6
Bog'liq
bir pogonali tog\'ri tishli silindrsimon reduktorni loyihalash

Berilgan:
1.Yuritmani kinematik hisobi


P=4.6 KN
V=1.2 m/s
D=200 mm


2. Yuritmani umumiy foydali ish koeffisientini hisoblash.
ηum =ηkonus ⋅ηsilindr ⋅η3pod = 0.93⋅0.98⋅0.993 = 0.92

(A1. 1.2.1-jadval)

  1. Elektrodvigatelni tanlash uchun talab etiladigan quvvatni hisoblash

Ptal = Pum 3 = 03.884.0 = 3.4kvt η
Pdv = 4.7kvt quvvatga ega elektrodvigatel tanlaymiz. (A1. 1.2.2-jadval)

  1. Ishchi valning burchak tezligini aniqlash

ω3 =2V/D =2*1.1/250=2.2/250=10.9rad / s

  1. Ishchi valning aylanish chastatasini aniqlash n=­­­30w/3.14=30*16.5/3.14=364ayl/min

nn n=w1/3.14=364/3.14=115.9ayl/min
6.Elektrodvigatelni markalarni tanlash
nc =1500ayl/mi
100L4/1430
S = 4.66%

Markali dvegatel tanladik. Tanlangan elektro dvigatelni eskiz chizmasini chizamiz.


Dvigatel markasi

Polyuslar soni

Dvigatel o’lchamlari



















L1

H

D

d1

l1

l2

l3

b

d0

h

4A100L

2,4,6,8

395

230

235

28

60

63

132

160

12

100

Dvigatel parametrlari A1. 1.2.3-jadvaldan olindi.

  1. Elektrodvigatel valining aylanishlar sonini aniqlaymiz.

ndv =1500 (1−S) =1500 (1−0.0466 ) =1430 ayl /min

  1. Yuritmani umumiy uzatish sonini hisoblash

Uum =nndv3 = 1271430.4 =2

  1. Umumiy uzatish sonini aniq pog’onalarga taqsimlash

Uzatish sonini silindrsimon uzatma uchun standartga muvofiq tanladik.
U1 =4 (A1. 12-bet)
Uum =U1 ⋅U 2
U2 =UUum1 =1.9 *2 = 3.8 U=4
10. Har bir val uchun quvvat (P), aylanishlar soni (n), burovchi moment (T), burchak tezligi (ω) hisoblanadi

  1. val:

P1 = Ptal = 4.4KN n1 = ndv =1125.9min−1
T1 = 9550⋅ nP = 9550⋅.4/115.9 = 64Nm
rad /s

  1. val:

P2 = P1 ⋅ηsilindr ⋅ηпod = 3.4⋅0.98⋅0.99 = 3.3 kvt n
T2 = T1 ⋅U1 ⋅ηsilidr ⋅ηпod = 64⋅3⋅0,98⋅0.99 =186 Nm
s−1
Bir pog’onali to’g’ri tishli silindrsimon yopiq uzatmaning hisobi

Yuqoridagi masalaning natijalaridan olingan qiymatlar:


T1 = 64Nm T2 =168Nm n1 =115.9min−1
n2 = 364min−1
U = 4
Ln = 25000soat
1. Tishli g’ildirak uchun material tanlash.
Reduktorning tishli g’ildiraklariga material sifatida St 40X markali po’lat materialini tanlaymiz va uni qattiqligini oshirish uchun termik qayta ishlov berishni tanlaymiz. Yetaklovchi va yetaklanuvchi tishli g’ildiraklar uchun 40x markali po’lat material tanlaymiz. Bunda termik qayta ishlash yaxshilanish tish yuzasining qattiqligi (235...262)HB2; (269...302)HB1.
1.1. G’ildirak tishlarning o’rtacha qattiqligi.
HB1o’r=(269+302)/2=285,5
HB2o’r=(235+262)/2=248,5
2. Yetaklovchi va yetaklanuvchi tishli g’ildiraklar uchun kontakt kuchlanishni ruxsat etilgan qiymatini aniqlaymiz.
[σH ]= KHL ⋅[σHO] MPa.
a) Yetaklanuvchi tishli g’ildirak uchun
[σH]2 = KHL2 ⋅[σHO]2 MPa.
Bunda [σHO]2 - bazoviy sikllarga to’g’ri kelgan kontakt kuchlanish qiymati
(A1.1.4.1-jadvalga qaralsin)
[σHO]2=1,8 HBo’r+67=(1,8*248,5)+67 = 514 N/mm2;
K HL2 -ishlash muddatini hisobga oluvchi koeffitsenti

KHL2 = 6 NNHO2 2 ≤KHLmax
bunda NHO2 = (HB2o’r)3 = (248,5)3=15*106 – bazoviy siklllar soni.
N2 = 60⋅n3 ⋅ L n = 60*93*25000 = 139,5*106 – hisobiy sikllar soni.
Natijada

KHL2 = 6 NNHO2 2 = 6 13915,5⋅10⋅106 6 = 1,0 chunki NHO2 < N2 (A1. 15-bet)
Etaklanuvchi tishli g’ildirak uchun kontakt kuchlanishni qiymati
[σH]2 =514*1,0 = 514 N/mm2
b) Yetaklovchi tishli g’ildirak uchun kontakt kuchlanishni ruxsat etilgan qiymati.
[σn] = [σno]1∙KHL1 MPa,
Bunda: [σHO]1=1,8 NVo’r+67=(1,8*285,5)+67= 581N/mm2

KHL1 = 6 NNHO1 1 ≤KHLmax .
NHO1 =15*106sikll, N1=N2·UI=139,5*106*5=697,5*106 sikll. NHO1 < N1 bo’lgani uchun KHL1 = 1,0 (A1. 15-bet)
Yetaklovchi tishli g’ildirak uchun kontakt kuchlanishni ruxsat etilgan qiymati.
[σH]1 =581*1,0 = 581 N/mm2
v) Yetaklanuvchi tishli g’ildirak uchun egilishdagi kuchlanishni ruxsat etilgan qiymati
[σF ]2=[σFO]2 ⋅ KFL2 N/mm2
bunda [σFO]2 – bazoviy siklllarga to’g’ri kelgan egilishdagi kuchlanish qiymati.
[σFO]2 =1.03 NVo’r=1,03*248,5=256 N/mm2; bunda NFO = 4⋅106 - bazoviy sikllar soni; N2 =139,5⋅106 sikl.
Natijada

KFL2 = 6 NNFO2 = 6 1394,⋅510⋅ 10 6 6 = 1,0 chunki NFO <N2 (A1. 15-bet)
Yetaklanuvchi tishli g’ildirak uchun egilishdagi kuchlanishni ruxsat etilgan qiymati
[σH]2 =256*1,0 = 256 N/mm2
2.1. Yetaklovchi tishli g’ildirak uchun egilishdagi kuchlanishni ruxsat etilgan qiymati
[σF ]1=[σFO]1 ⋅ KFL1 N/mm2; bunda [σFO]2=1.03 NVo’r1=1,03*285,5=294 MPa;

KFL1 = 6 NNFO1 = 6 6974⋅10⋅ 106 6 = 1,0 chunki NFO <N1 (A1. 15-bet)
Yetaklovchi tishli g’ildirak uchun egilishdagi kuchlanishni ruxsat etilgan qiymati
[σF ]1=294*1,0=294 N/mm2;
Demak, ruxsat etilgan kontakt va egilishdagi kuchlanishlarni qiymatlari:

[σH ]1 = 514 MPa; [σF ]1 = 256MPa;
[σH ]2 = 581 MPa; [σF ]2 = 294 MPa.
3. Uzatmaning o’qlararo masofasini aniqlash

K
aω =Ka⋅(U +1)⋅3 [σH H ⋅T ⋅103 mm
]1 ⋅U ⋅ψa
bu yerda:
K a -hisobiy koeffisient bo’lib, to’g’ri tishli uzatma uchun Ka = 49.5ga teng, qiya tishli uzatma uchun esa Ka = 43gat eng. (A1. 18-bet)
U-uzatmaning uzatish soni
[σH] -ruxsat etilgan kontakt kuchlanishning MPa hisobida T 2 -sekin aylanuvchi g’ildirak valining burovchi momenti.
K HB -yuklanishni tish yuzasiga notekis taqsimlanishni hisobga oluvchi koeffisienti tish yuzasining notekisligi HB ga, tish eni koeffisienti ψa va uzatma g’ildiraklarining tayanchi nuqtasiga joylashishiga nisbatan olinadi. (A1. 1.4.4-jadval)
ψa -tish eni koeffisienti bo’lib, uzatma g’ildiraklarini tayanchga nisbatan
joylashishiga qarab tanlanadi. (A1. 1.4.4-jadval)
aω = K ⋅(U +1)⋅3 [σH ] 2 ⋅U2 ⋅ψβa = 49.5(3+1) ⋅32 ⋅0.4 =180mm
Standart bo’yicha aω =180mm ga teng. (A1. 19-bet)
a=K*(U+1)

  1. Tishli g’ildiraklarning dastlabki o’lchamlari 4.1 G’ildirak bo’luvchi aylana diametrini hisoblash. d2 = 2U⋅aω/1+U = 2⋅3*180/3+1=235mm

4.2 G’ildirak eni

b2 =ψa ⋅aω = 0.4⋅160 = 70mm b1 =1.12⋅b2 =1.12⋅50 = 80mm


5. Ilashish modulini aniqlash
m ≥ m 2 1.12mm
Standart bo’yicha m=4mm deb qabul qilamiz. (A1. 22-bet)
Bu yerda: Km- modul koeffitsienti bo`lib qiya tishli g`ildirak uchun 5.8 ga teng.

  1. Yetaklovchi va yetaklanuvchi tishli g’ildirak tishlar soni z1 =zy /(U +1) =126/5 = 25.2

z2 =zy −z1 =126-25.2 =100.8

  1. Uzatmaning geometrik o’lchamlari

  1. Tish bo’luvchi aylana diametri



  1. Tish ostidan o’tgan aylana diametri

d f1 = d1 + 2.5m = 65+2.5*4 =120 mm d f2 = d2 + 2.5m = 235+2.5⋅4 = 240mm
c) Tish ustidan o’tgan aylana diametri da1 = d1 -2m =70 +2.5*4 =80 mm da2 = d2 +2m= 235+ 2.5*4=245mm
9. O’qlararo masofani tekshirish
aω= =180mm

  1. Ilashishda hosil bo’ladigan kuchlar

    1. Aylanma kuch

Ft N

10. Kontakt kuchlanishni hisoblash K ⋅ Ft (U +1) ⋅KHβ ⋅KHα ⋅KHυ = 376⋅ 2477208,3.2⋅50⋅6 ⋅1.03⋅1⋅1.1 = 477MPa σH = d2 ⋅b 2
K – qo`shimcha koeffitsient bo`lib, qiya tishlig`ildiraklar uchun K=376ga teng.
(A1. 19-bet)
KH = KHβ ⋅KHα ⋅KHυ −yuklanish koeffitsienti. (A1. 1.4.6-jadval) Chiqqan qiymat quyidagi oralig’da bo’lishi kerak σH = (0.9−1.05)[σH ] = (462.6−539.7)MPa σH ≤[σH ]demak shart bajarildi.
1. Uzatma g’ildiraklari uchun material tanlanadi (yopiq uzatma uchun tanlangan qabul qilamiz)
2 Demak, ruxsat etilgan kontakt va egilishdagi kuchlanishlarni qiymatlari:
[σH ]1 = 514 MPa; [σF ]1 = 256MPa;
[σH ]2 = 581 MPa; [σF ]2 = 294 MPa.
3. Yetaklanuvchi tishli g’ildirakning bo’luvchi aylana diametri
KHβ ⋅U2 ⋅T3 ⋅ 103
de2 =1653 2 mm, νH ⋅[σH ]1

  1. VH −to’g’ri tishli konussimon g’ildirak tishlarini tsilindrsimon g’ildirak mustaxkamligini kamligini bildiruvchi koeffitsient – 0,85. (A1. 25-bet)

  2. KHβ−yuklanishni tish eni bo’yicha notekis taqsimlanishini hisobga oluvchi koeffitsient. G’ildirak tishlarining qattiqligi ≤ 350NV bo’lganda – 1,0; >350 NV bo’lganda formula yordamida aniqlanadi.

KHβ=1,0 ga teng. (A1. 1.4.8-jadval)

de2 =1653 K Hνβ ⋅U⋅[2σ⋅T3] ⋅2103 =1653 1.00.85⋅6.⋅12(514⋅1563⋅10⋅610)23 = 198 mm, yaxlitlab
H H 1
de2 = 200 mm qabul qilamiz.

2. Uzatma g`ildiraklarining o`lchamlari aniqlaymiz.
c) G’ildirak tishining eni
b = 0,285Re = 0,285⋅294 = 83,78mm yaxlitlanib b=80 qabul qilinadi 3. Uzatma g’ildirak tishlarining ilashish moduli
me ≥ 14 νF⋅⋅ Kb2Fβ⋅d⋅Te23[σ⋅ 10F 3 ] mm
bunda VF − konussimon g’ildirak tishlarini tsilindirsimon g’ildirak tishlariga nisbatan mustaxkamligini kamligini ko’rsatuvchi koeffitsient, qiymati – 0,85: KFβ −yuklanishni notekis taqsimlanishni hisobga oluvchi koeffitsient, qiymati uzatma g’ildirak tishlarining qattiqligi ≤ 350NV bo’lganda – 1,0: ≥350 NV bo’lganda qiymati
K Fβ =1+ 1,5 ψS α ≤1,7 ; ψα = 0,45
natijada K Fβ =1+ (1,5⋅0,45) 2 =1,34 (A1. 1.4.9-jadval)
Aniqlangan va tanlangan qiymatlarni formulaga qo’yib ilashish modulini hisobiy qiymatini aniqlaymiz
me mm
Modulning qiymatini standartga asosan me=3 mm deb tanlaymiz. (A1. 22-bet)
4. Uzatma g’ildiraklarining tishlari soni
Z2 =dmee2 = 5803 =118.2 yaxlitlab Z2 =126 ta deb qabul qilamiz.
Z yaxlitlab Z1 = 100 qabul qilamiz

  1. Uzatish sonining hisobiy qiymati ux =Z2 Z1 =193 32 = 6.03

6.12−6.03
∆u = u −ux u⋅100% = 6.12 ⋅100 =1,46%<[4%]

  1. Tishli g’ildiraklarni geometrik o’lchamlarni

  1. Bo’luvchi aylana o’lchami

de1 = me ⋅ Z1 = 1.8*32 = 50mm de2 = me ⋅ Z2 =1.8⋅34 = 55mm

  1. Tashqi aylana o’lchami

dae1 = de1 + 2⋅me cosϕ1 = 50+ 2⋅3⋅0,986 =101,9mm dae2 = de2 + 2⋅me cosϕ2 = 579+ 2⋅3⋅0,165 = 580mm
v) Tish osti aylana o’lchami.
dae1 = de1 − 2,5me cosϕ1 = 96 − 2,5⋅3⋅0,986 = 88,6 mm
dae2 = de2 − 2,5me cosϕ2 = 579− 2,5⋅3⋅0,165 = 577.8mm
7. Ilashishda hosil bo’lgan kuchlar

  1. Aylanma kuch

Ft1 = 2T2 dm1 = 2⋅258⋅103 82.3 = 6270 N dm1 = 0,857de2 = 0,857⋅96 = 82.3mm Ft2 = 2T3 dm2 = 2⋅1563⋅103 496.2 = 6300N dm2 = 0,857de2 = 0,857⋅579 = 496.2mm

  1. yetaklovchi tishli g’ildirak uchun bo’ylama kuch

Fa1 = Fr2 = Ft ⋅tgα⋅sinϕ1 = 6300⋅0,364⋅0.165 = 387.5N tgα= tg200 = 0,364 . sinϕ1 = sin9050' = 0,165
v) yetaklovchi tishli g’ildirak uchun markazga intiluvchi kuch Fr1 = Fa2 = Ft ⋅tgα⋅cosϕ1 = 6300⋅0,364⋅0,986 = 2261.8 N
8. Kontakt kuchlanishni hisobiy qiymati


T σH = 2120 3d⋅u32⋅ ⋅VKHHβ = 2120 1563(579⋅10)33⋅⋅60.12,85 ⋅1.0 = 510 MPa
e2
σH < [σH ] 510<514. o’ta yuklanish 5% gacha bo’lishi mumkin.

Download 1.15 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6



Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling