Issiqlik almashinish qurilmalarini hisoblash

Issiqlik o’tkazish koeffistienti K ning taxminiy qiymatlari (Vt/m²-K)
2 jadval

3 jadval

Issiqlik almashinish turi	Majburiy harakat uchun	Erkin harakat uchun
Gazdan gazga	10 –40	4 – 12
Gazdan suyuqlikga	10 - 60	6 – 20
Kondensastiyalanayotgan bug’dan gazga	10 - 60	6 – 12
Suyuqlikdan suyuqlikka: suv uchun uglevodorod, moylar uchun	800 - 1700 120 - 270	140 - 340 30 - 60
Kondensastiyalanayotgan suv bug’idan suvga	800 - 3500	300 - 1200
Kondensastiyalanayotgan suv bug’idan organik suyuqlikga	120 - 340	60 ~ 170
Kondensastiyalanayotgan organik suyuqlik bug’idan suvga	300 - 800	230 – 460
Kondensastiyalanayotgan suv bug’idan qaynayotgan suvga	-	300 - 2500

Issiqlik tashuvchi agent
Suv ifloslangan o’rtacha sifatli yaxshi sifatli distillangan	1400 - 1860 1860 -2900 2900 -5800 11600
Havo	2800
Neft mahsulotlari, moy, sovituvchi agent bug’i	2900
Neft xom - ashyosi	1160
Organik suyuqlik, suyuq sovuq eltgichlar	5800
Tarkibida moy bor suv bug’i	5800
Organik suyuqlik bug’lari	11600

Segment to’siqli, g’ilof -quvurli issiqlik almashinish qurilmalarining quvurlararo bo’shlig’idan suyuqlik oqib o’tayotgan paytida issiqlik berish koeffistienti quyidagi tenglamalar orqali aniqlanishi mumkin:
Re > 1000 bo’lganda
(22)
Re < 1000
(23)
(22) va (23) tenglamalarda aniqlovchi geometrik o’lcham qilib quvurning tashqi diametri qabul qilinadi.


Suyuqliklarni aralashtirgichlar bilan aralashtirish paytida issiqlikning berilishi. Zmeevikli, qobikli va aralashtirgichli qurilmalarida issiqlik berish koeffistienti a ni quyidagi tenglama bilan aniqlash mumkin:
(24)

bu erda ;

D - qurilma dimetri; p - aralashtirgichning aylanishlar soni; d_ar -aralashtirgich diametri; - suyuqlikning qobiq devori yoki zmeevik temperaturasi bo’yicha topilgan dinamik qovushoqlik koeffistienti; st -suyuqlikning o’rtacha temperaturasi bo’yicha topilgan dinamik qovushoqlik koeffistienti.
To’yingan bug’ning yupqa qatlamida (plyonkali) kondensastiya va og’irlik kuchi ta’siri ostida kondensat qatlamining laminar oqib turishida issiqlik berish koeffistientini ushbu formuladan hisoblab topish mumkin:
(25)
bu erda vertikal yuzalar uchun a = 1,15, 1 = N bitta gorizontal quvur uchun a = 0,72, / = d_tash
Ushbu formulada solishtirma kondensastiyalanish is-siqligi r ni kondensastiyalanish temperaturasi t_KOND da aniqlanadi; kondensatning fizik xossalari kondensat yupqa qatlami (plyonkasi) ning o’rtacha temperaturasi da hisoblab topiladi. 40°S bo’lgan hollarda kondensatning fizik xossalari t_kond temperaturada hisoblansa, katta xatolikka olib kelmaydi.
Pufakchali qaynash paytida issiqlik berish koeffistientlari quyidagi tenglamalar orqali aniqlanadi:
a) katta hajmdagi suyuqlikka tushirilgan jism yuzalarida
(26)
b) quvur ichida
(27)
Ma’lumki, katta hajmda suyuqliklarning pufakchali qaynash holatidan yupqa qatlamda (plyonkali) qaynash holatiga o’tish paytida issiqlik berish koeffistienti maksimal qiymatga ega bo’ladi va o’sha paytdagi kritik solishtirma issiqlik yuklamasi
(28)
(26) - (28) formulalardagi suyuqlikning hamma fizik xossalari qaynash temperaturasida, ya’ni ishchi bosimda (T_kay, K) aniqlanadi.
Atmosfera bosimi r₀ va ishchi bosim r lardagi bug’ning zichligini quyidagi formulalardan hisoblab topish mumkin.
(29)
bu erda M - bug’ning molekulyar massasi; T_kayo -atmosfera bosimida qaynash temperaturasi.